Kielce: bogaty program obchodów 68. rocznicy pogromu kieleckiego

Program obchodów 68. rocznicy pogromu kieleckiego, wyróżnienia Femina Bona i Vir Bonus oraz program imprezy towarzyszącej pn. „Kontener Wolności” – były tematem konferencji prasowej zorganizowanej 30 czerwca w Kielcach przez Bogdana Białka, prezesa Stowarzyszenia im. Jana Karskiego.

Honorowe wyróżnienia Femina Bona i Vir Bonus wręczone zostaną podczas głównych odchodów 68. rocznicy pogromu kieleckiego, które rozpoczną się 4 lipca o godz. 16.15 przy kamienicy Planty 7/9. Przyznane one zostały przez Stowarzyszenia im. Jana Karskiego „w uznaniu wyjątkowości postaci i dzieła życia laureatów”.

– Nasze wyróżnienia otrzymają: Stanisław Krajewski, współprzewodniczący Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów, Monika Krajewska, zasłużona działaczka na rzecz pojednania chrześcijan i Żydów, Andrzej Dąbrowski, dyrektor Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Kielcach – poinformował dziennikarzy Bogdan Białek, organizator obchodów.

Uroczystości rozpoczną się w południe przy grobie ofiar pogromu na cmentarzu żydowskim na Pakoszu (wejście od al. Na Stadion). Modlitwy będą prowadzić: naczelny rabin Polski Michael Schudrich oraz członek Komitetu Dialogu z Judaizmem i prowincjał augustianów w Polsce o. Wiesław Dawidowski. Obecnych będzie także kilku rabinów oraz duchownych wyznań chrześcijańskich.

Przy kamienicy na ul. Planty zostaną złożone wiązanki kwiatów i zapalone znicze. Zostanie przypomniany przebieg wydarzeń z 4 lipca 1946 r., wraz z listą nazwisk ofiar. We wnętrzu kamienicy, w byłej siedzibie Galerii Fotografii, po wręczeniu wyróżnień Femina Bona i Vir Bonus odbędzie się projekcja filmu produkcji izraelskiej pt. „Ucieczka” (Ha’Brichah) w reżyserii Meni Eliasa. Opowiada on historię powojennego ruchu Bricha – Żydów, którzy przeżyli Holocaust i byli potajemnie przewożeni do Brytyjskiego Mandatu Palestyny. W wyniku działania tej organizacji mogło w ten sposób dotrzeć do Palestyny nawet 250 tys. europejskich Żydów.

W tym roku obchody rocznicy pogromowej uzupełni cykl imprez pt. „Kontener Wolności” na placu Artystów, który odbędzie się w dniach 5–6 czerwca. Pierwszego dnia odbędzie się fotograficzno-dokumentalna akcja społeczna, podczas której na jednorazowych aparatach fotograficznych chętni kielczanie będą mogli zapisać ważne dla fotografujących osoby, ulubione miejsca, przedmioty oraz to jak zmienił się Kielce.

Wieczorem przewidziano otwarcie wystawy autorstwa Piotra Wójcika i Justyny Pobiedzińskiej „Polskie Wolności” oraz promocja książki pod tym samym tytułem i spotkanie z autorem.

Zorganizowane zostanie także spotkanie z Bogusławem Sonikiem, pomysłodawcą filmu „Punkt oparcia” (2013) w reżyserii Anny Ferens oraz jego projekcja. Jest to dokument pokazujący zaangażowanie Parlamentu Europejskiego w obronę więźniów politycznych z krajów Europy Środkowo – Wschodniej, w latach 1979-89, kiedy były one częścią bloku sowieckiego.

Przez cały następny dzień kielczanie będą mogli brać udział w akcjach animacyjnych, grach planszowych i konkursach. Między innymi Piotr Wójcik, fotograf i dokumentalista zaprosi do pozostawienia świadectwa ostatnich 25 lat oraz próby odpowiedzi na pytanie, czym jest dla nas wolność? W mobilnym studiu foto-video mieszczącym się w namiocie będzie można opowiedzieć swoją historię wolności.

4 lipca 1946 r. w Kielcach miały miejsce wydarzenia, w czasie, których zamordowano 36 osób narodowości żydowskiej. Ofiarami pogromu było w sumie ponad 40 Żydów, ponieważ część rannych zmarła w szpitalu. Wśród ofiar byli m.in. dziecko, niemowlę, kobieta w ciąży, młodzi 16-, 17-letni członkowie kibucu. Wydarzenia w Kielcach zostały wywołane plotką o porwaniu polskiego dziecka przez Żydów.

Pogrom rozpoczął się w godzinach rannych i trwał ponad 6 godzin, zachowania antyżydowskie i próby wywołania nowych zajść miały miejsce także wieczorem. Większość wydarzeń rozegrała się w budynku przy ulicy Planty, gdzie mieszkali Żydzi.