Kielce: kilkuset wolontariuszy rozpoczęło kwestę na cmentarzach

Kilkuset wolontariuszy, z których blisko połowa to uczniowie kieleckich szkół, rozpoczęło już dzisiaj kwestę na ratowanie zabytków kieleckich nekropolii, którą po raz 23. organizuje Stowarzyszenie Ochrony Dziedzictwa Narodowego. Zbiórka potrwa do 2 listopada.

„Zabytkowe grobowce to historia naszego miasta, trzeba je chronić. Ważne jest także, aby pamiętać o bezimiennych grobach” – mówią uczniowie z VII LO im. Piłsudskiego, wskazując na kwatery bezimiennych ofiar egzekucji dokonanych przez Niemców w obrębie Stadionu Leśnego na Cmentarzu Partyzanckim. Właśnie tam ustawili się dzisiaj z puszkami, aby wzbierać fundusze na renowacje mogił.

SODN apeluje do odwiedzających dzisiaj cmentarze, aby nie omijali obojętnie kwestarzy.

– „Zebrane pieniądze będą przeznaczone na renowacje kolejnych zabytkowych nagrobków, które wytypuje komisja. Będziemy także kontynuować akcję ratowania porzuconych krzyży i renowacji klap przy kryptach oraz, jeśli fundusze na to pozwolą, konserwacji oryginalnych żeliwnych ogrodzeń pomników” – mówi Stanisław Szrek, prezes Stowarzyszenia Ochrony Dziedzictwa Narodowego.

Dotychczas dzięki pieniądzom zebranym podczas kwest odnowionych zostało 330 zabytkowych nagrobków. Niektóre z nich, ze względu na szybkie tempo niszczenia, remontowane były kilka razy. W ostatnim roku, konserwacji poddano ok. 20 obiektów. Uzupełniono również zniszczone, żeliwne ogrodzenia. Pieniądze pochodziły z kwesty w 2014 r., gdy do puszek kwestarzy wrzucono ponad 66 tys. zł, a 50 tys. zł dołożyło miasto.

Stowarzyszenie Ochrony Dziedzictwa Narodowego kwestę organizuje na kieleckich nekropoliach od 1993 roku.

W Kielcach, głównie w obrębie cmentarza Starego (z 1804 r.) zachowało się blisko tysiąc nagrobków sprzed 1939 r., wiele z nich nie posiada prawnych właścicieli. Wydarzenia historyczne, głównie wojny i migracje ludności spowodowały odpływ lub wymarcie wielu rodzin.

Do najstarszych nagrobków w Kielcach należą: pomniki Józefy Miernickiej, Marianny Pożarskiej, kaplice grobowe Łąckich i Lardellich. Do ciekawszych zalicza się także nagrobki żeliwne w formie tarcz z krzyżem, klasycystyczne postumenty z urną (grobowce rodziny Plewińskich i Marro), kapliczki neogotyckie, np. Zagłoby Smoleńskiego, czy secesyjny nagrobek Myzlów.

Specyfiką kieleckich nekropolii jest nagromadzenie oryginalnych elementów żeliwnych pochodzących z istniejących niedaleko dużych hut w Białogonie i Skarżysku – Kamiennej.