Kielce: ksiądz i rabin opowiadali o Adwencie i święcie Chanuka

Wczoraj, 1 grudnia, zakończyły się dwudniowe debaty o Adwencie, Bożym Narodzeniu i żydowskim święcie Chanuka, z udziałem ks. Grzegorza Michalczyka i rabina Stanisława Wojciechowicza. Na „jedyne takie Chanukowe Rekolekcje Adwentowe” – tak nazwali je pomysłodawcy – zaprosił Instytut Kultury Spotkania i Dialogu im. Jana Karskiego.

W kamienicy przy ul. Planty 7, gdzie w 1946 roku doszło do tragicznego pogromu kieleckich Żydów, rabin i ksiądz wprowadzali uczestników kieleckich spotkań w symbolikę Chanuki i adwentowego oczekiwania na święta Bożego Narodzenia.

Goście mówili o historycznych uwarunkowaniach oraz o teologicznych przesłankach święta Chanuka i Adwentu, wyjaśniali, jaka jest geneza obu świąt. Rabin Wojciechowicz zapalił pierwszą świecę świecznika chanukowego, a ks. Michalczyk – pierwszą ze świec wieńca adwentowego.

Święto Chanuka obchodzone jest na pamiątkę zwycięstwa Machabeuszy nad Grekami. Po pokonaniu najeźdźców w grudniu 164 roku przed Chrystusem Żydzi ponownie poświęcili Świątynię w Jerozolimie, w której Grecy wprowadzili kult jednego z hellenistycznych bóstw. Niewielka ilość czystej rytualnie oliwy po rekonsekracji Świątyni Jerozolimskiej paliła się przez osiem dni.

Najważniejszym rytuałem święta jest zapalanie świateł: jednego pierwszego dnia święta, dwóch – drugiego itd. aż do ósmego, kiedy to zapalane jest osiem świateł. Do rytuału używany jest charakterystyczny świecznik zwany chanukija z dziewięcioma ramionami, z których jedno spełnia rolę pomocniczą, gdyż od niego w kolejności od prawej do lewej zapala się pozostałe świece.

W tym roku Chanuka zaczyna się 7 grudnia i trwa osiem dni, każdego z nich zapalana jest kolejna świeca.

Żydowskie dzieci tradycyjnie otrzymują podarunki. Lampki chanukowe zawiesza się w drzwiach wejściowych od ulicy lub stawia w oknie, by swoim blaskiem głosiły cud przechodniom. Chanuka – Święto Światła, to jedno z najradośniejszych świąt żydowskich.

Z kolei Adwent jest okresem oczekiwania na ponowne przyjście Jezusa Chrystusa i początkiem roku liturgicznego w Kościele.

Słowo "adwent" pochodzi od łac. advenio – przychodzić (gr. epifaneia, parusia – przyjście, objawienie).
Sens okresu Adwentu jest nierozłącznie związany z uroczystością Narodzenia Jezusa. Po raz pierwszy uroczystość obchodów odnotowano w Rzymie ok. 336 roku.

Pierwsze wzmianki o przygotowaniu do Bożego Narodzenia – Adwentu pochodzą z Galii (dzisiejsza Francja) i Hiszpanii. Pierwotną inspiracją Adwentu było przygotowanie katechumenów do przyjęcia sakramentów inicjacji chrześcijańskiej, zwłaszcza chrztu, którego udzielano 6 stycznia. Biskupi proponowali należyte przygotowanie do obchodów poprzez ascezę, pokutę i rezygnację z zabaw i uciech.
W Rzymie Adwent wprowadzono dopiero w VI w. Trwał on pierwotnie 6 tygodni, zaś od pontyfikatu papieża Grzegorza Wielkiego – 4 tygodnie.

Jak tłumaczył ks. Michalczyk, obecnie Adwent nie tyle jest czasem pokuty, ale świadomego oczekiwania na przyjście Jezusa. Demonstrował także kalendarz adwentowy, mówił również m.in. o czytaniach adwentowych.

Podczas adwentowo – chanukowego spotkania wystąpiła z recitalem kielczanka
Agnieszka Kowalczyk – Krzysiek oraz gość z Warszawy – Waldemar Bieniak. Uczestnicy spotkań chętnie włączyli się w śpiew psalmów.

Rabin Stanisław Wojciechowicz jest rabinem reformowanym z Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie. Studiował w Stanach Zjednoczonych i Izraelu, od października 2010 roku mieszka w Polsce.

Ks. Grzegorz Michalczyk jest krajowym duszpasterzem środowisk twórczych, rektorem kościoła pw. św. św. Andrzeja Apostoła i Alberta Chmielowskiego w Warszawie.