Kielce: obchody 72. rocznicy rozbicia więzienia kieleckiego

Msza św. w intencji ojczyzny w bazylice katedralnej, kwiaty i hymn Polski pod pamiątkową tablicą na Wzgórzu Zamkowym, rekonstrukcja historyczna i spotkanie z udziałem świadków wydarzeń, złożyły się w niedzielę 30 lipca na obchody 72. rocznicy rozbicia więzienia kieleckiego. W nocy z 4 na 5 sierpnia 1945 r. oddział pod dowództwem generała Antoniego Hedy „Szarego” uwolnił w brawurowej akcji 354 osoby, przetrzymywane przez komunistyczną bezpiekę.

Podczas Eucharystii w intencji ojczyzny w bazylice katedralnej oraz podczas oficjalnych uroczystości na Wzgórzu Zamkowym, gdzie znajdują się budynki dawnego więzienia kieleckiego, przypomniano historię akcji, która wskutek sprawnego zablokowania wojska, milicji, Urzędu Bezpieczeństwa i sił sowieckich, odbyła się praktycznie bez strat. Akcję „Szarego” przypominano jako przykład patriotyzmu, który nie cofa się przed zagrożeniem, nie wybiera też łatwiejszego życia, dalej walcząc, tym razem z sowieckim okupantem.

Jak zauważyła wojewoda świętokrzyski, Agata Wojtyszek, ostatnio obserwuje się dobry trend zainteresowania historią bliską, lokalną.

– Ważne, żeby całe rodziny przychodziły na takie uroczystości jak dzisiejsza, kiedy mogą posłuchać opowieści kombatantów. Pamiętajmy, że II wojna światowa nie zakończyła naszych problemów. Długo po niej o Polskę walczyli jeszcze Żołnierze Wyklęci – powiedziała wojewoda.

W uroczystościach wziął udział m.in. Janusz Sermanowicz, który był uczestnikiem tych wydarzeń i wspominał różne dramatyczne okoliczności akcji.

Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznych „Jodła” pod kierunkiem Dionizego Krawczyńskiego w rekonstrukcji przypomniało wydarzenia sprzed 72 lat.

Kombatanci i uczestnicy zostali poczęstowani bigosem, który przygotowali funkcjonariusze Służby Więziennej.

Rozbicie więzienia miało miejsce w nocy z 4 na 5 sierpnia 1945 r. Akcją dowodził Antoni Heda, ps. „Szary”. Zainscenizował atak na Szydłowiec, ze strzelaniną i wybuchami. Duża część bezpieki, milicji i wojska wyjechała z Kielc w kierunku Szydłowca. W drodze ciężarówki zostały zatrzymane przez ludzi „Szarego” przebranych w mundury Ludowego Wojska Polskiego. Z kolei w Kielcach wyznaczone grupy partyzantów obsadziły punkty zajęte przez bezpiekę i wojsko – pozorowały natarcie, by uniemożliwić im ucieczkę. W tym czasie grupa uderzeniowa zaatakowała więzienie, skąd uwolniono ponad 300 żołnierzy Armii Krajowej i Narodowych Sił Zbrojnych przetrzymywanych przez UB i NKWD.