Marsz pamięci szlakiem, którym powstańcy przez górę Brusznię szli w styczniu 1863 roku, Msza św. za ojczyznę, salwa honorowa pod pomnikiem powstańców – to główne elementy dzisiejszych obchodów 154. rocznicy powstania styczniowego. Kielce i Kielecczyzna były ważnym miejscem walk powstańczych – stoczono tutaj 250 bitew i potyczek z wojskami rosyjskimi, m.in. pod Małogoszczem, Grochowiskami, Wąchockiem, na św. Krzyżu.

Dzisiaj uczestnicy marszu spotkali się w godzinach porannych przed bramą Kieleckiej Fabryki Pomp na Białogonie oraz u zbiegu ulic Piekoszowskiej i Białogońskiej. Stamtąd przeszli do kościoła pw. św. Karola Boromeusza na Karczówce, gdzie została odprawiona uroczysta Msza św. w intencji Ojczyzny.

Przewodniczył jej ks. Jacek Kopeć, dyrektor Zespołu Szkół Katolickich Diecezji Kieleckiej im. św. Stanisława Kostki, a homilię wygłosił ks. Jan Oleszko SAC, rektor kościoła i klasztoru na Karczówce.

Zjednoczenie Polaków i ich gotowość do poniesienia najwyższej ofiary za ojczyznę, porównał w homilii z czasami obecnymi, w których wśród rodaków dominują kłótnie, niezgoda, awantury polityczne.

Przypomniał, że Polska była krajem otwartym, słynącym z tolerancji, dzięki czemu od wieków mieszkali w niej np. Żydzi i muzułmanie, traktujący Polskę jako swoją Ojczyznę. Zaapelował o zgodę w kraju, o respektowanie wartości Ewangelicznych i wierność nauce Kościoła.

Rys historyczny przypominający dzieje powstania styczniowego przedstawił Andrzej Wiatkowski ze Stowarzyszenia Ochrony Dziedzictwa Narodowego. Wręczono pamiątkowe ryngrafy.

Następnie uczestnicy uroczystości przeszli pod pomnik powstańców przy klasztorze. Tam odbył się apel pamięci i salwa honorowa, złożono wieńce i zapalono znicze.

Rocznicowe uroczystości na Karczówce przygotowali: księża pallotyni – gospodarze Karczówki, Stowarzyszenie Ochrony Dziedzictwa Narodowego w Kielcach oraz Stowarzyszenie Ochrony i Tradycji Genius Loci „Karczówka”.

Powstanie styczniowe wybuchło 22 stycznia 1863 r., gdy Tymczasowy Rząd Narodowy opublikował manifest powstańczy. Upadło wiosną 1864 roku.

Z inicjatywy gen. Mariana Langiewicza, jednego z przywódców powstania styczniowego, odpowiedzialnego m.in. za przygotowanie go w Kielcach, miejscem koncentracji kieleckich spiskowców – sprzysiężonych z Kielc, Dymin, Białogonu – stało się wzgórze Karczówka. Był tutaj punkt zborny przed uderzeniem na garnizon rosyjski stacjonujący w Kielcach, do którego ostatecznie nie doszło.

Działalność spiskowców wspierali księża diecezjalni oraz bernardyni z Karczówki, z ojcami: Sylwestrem Grzybowskim, Wiktorynem Sikorskim, Martynianem Maszewskim, Kolumbinem Tomaszewskim, Spirydonem Stangierskim. W mieście odbywały się manifestacje i procesje popierające zryw powstańczy, a ludność cywilna bojkotowała zabawy karnawałowe.

Po upadku powstania w wyniku represji carskich władz klasztor w 1864 r. został skasowany, a zakonnicy przeniesieni do klasztoru bernardyńskiego w Wielkowoli.

Uroczyste obchody wybuchu powstania oraz egzekucji powstańców na Karczówce stawały się wielkimi manifestacjami patriotycznymi już w II Rzeczypospolitej. Są wciąż pieczołowicie pielęgnowanym elementem tradycji Kielc.

Marsz szlakiem powstańców, Msza św. w ich intencji w klasztorze na Karczówce, znicze w wielu punktach Kielc, pokazy grup rekonstrukcyjnych – tak w Kielcach wyglądały obchody przypadającej 22 stycznia 149. rocznicy wybuchu powstania styczniowego.

Z Domu Harcerza w kieleckiej dzielnicy Białogon wyruszył historyczny marsz szlakiem powstańców na Karczówkę, gdzie był ważny punkt zbiórek i schronienia powstańców.

W klasztornym kościele św. Karola Boromeusza w południe została odprawiona Msza św. w intencji Ojczyzny i za spokój duszy powstańców. Udział Karczówki w powstaniu przypomniał Andrzej Wiatkowski ze Stowarzyszenia Ochrony Dziedzictwa Narodowego w Kielcach. W homilii była m.in. mowa o zakorzenieniu poczucia wolności w sercach Polaków i związków mieszkańców regionu z Karczówką w ważnych momentach dziejowych.

Po Mszy uczestnicy przeszli przed pomnik i mogiłę powstańczą na wzgórzu klasztornym, gdzie odbył się apel poległych z salwą honorową oraz pokazy rekonstrukcyjne. Bardzo licznie przybyli uczestnicy uroczystości zostali także poczęstowani żołnierskim bigosem.

„Pamięć o powstaniu styczniowym to bogata tradycja na Kielecczyźnie, a liczna obecność uczestników potwierdza, jak jest ważna. Celem uczczenia powstańców zapaliliśmy dzisiaj znicze na Cmentarzu Wojsk Polskich przy ul. Ściegiennego, Cmentarzu Nowym i Starym, na skrzyżowaniu ulic Domaszowskiej i Poleskiej – pod krzyżem upamiętniającym manifestacje patriotyczne z lat 1861-1862 oraz pod tablicą pamięci powstania styczniowego na budynku PZU przy ul. Dużej” – mówi Andrzej Wiatkowski.

Powstanie styczniowe wybuchło 22 stycznia 1863 r., gdy Tymczasowy Rząd Narodowy opublikował manifest powstańczy. Upadło wiosną 1864 r.

Kielecczyzna była miejscem ok. 250 walk i potyczek powstańców z wojskami rosyjskimi, m.in. pod Małogoszczem, Grochowiskami, na św. Krzyżu. Z samych Kielc do powstania poszło ok. 336 mieszkańców.

Z inicjatywy gen. Mariana Langiewicza, jednego z przywódców powstania styczniowego, odpowiedzialnego m.in. za przygotowanie go w Kielcach, miejscem koncentracji kieleckich spiskowców – sprzysiężonych z Kielc, Dymin, Białogonu – stało się wzgórze Karczówka. Znajdował się tam punkt zborny przed uderzeniem na garnizon rosyjski stacjonujący w Kielcach, do czego ostatecznie nie doszło. Działalność spiskowców wspierali księża diecezjalni oraz bernardyni z Karczówki. W mieście odbywały się manifestacje i procesje popierające zryw powstańczy, a ludność cywilna bojkotowała zabawy karnawałowe. Pierwsza egzekucja na Karczówce miała miejsce już 30 czerwca, w kolejnych miesiącach nasilały się one w różnych punktach miasta, m.in. w okolicach Starego Cmentarza i w lesie na karczówkowskim wzgórzu. W wyniku represji carskich władz, klasztor w 1864 r. został skasowany, a zakonnicy przeniesieni do klasztoru bernardyńskiego w Wielkowoli.

W powstaniu zginęło około 30 tys. Polaków, kolejne kilkadziesiąt tysięcy zostało wysłanych na Sybir.