Kielce: okupacyjne przedmioty historyczne „bohaterami” opowieści online

Walizka z kieleckiego getta, hak, na którym wykonywano kary śmierci, szafa z pomieszczenia tajnego nauczania – za pomocą historii kilkudziesięciu niezwykłych przedmiotów, edukatorzy Ośrodka Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej w Kielcach, w filmach online przybliżą historię regionu.

Jolanta Białek, kierownik działu edukacji, wybrała szafę z pomieszczenia muzealnego, które przypomina dzieje tajnego nauczania. – Chcę pokazać szafę, pozornie typowy element mieszkania, ale takiego, gdzie odbywały się tajne komplety. Mogły w niej być ubrania, ale też mogli być ukrywani Żydzi – wyjaśnia.

Pierwszy odcinek cyklu pod tytułem: „A to historia. Chcę Wam opowiedzieć…” został opublikowany w piątek 22 maja. Był poświęcony ustawie zasadniczej i jej odniesieniom do współczesności. Kolejne filmy będą się pojawiać na stronie internetowej OMPiO oraz na jego Facebooku, a także od 1 czerwca – na Instagramie. Łącznie zaplanowano 32 filmy.

– Każdy przewodnik i edukator wybiera miejsce lub przedmiot, który go porusza. Chcemy pokazać emocje ważne dla nas i przekazać je dalej, naszym odbiorcom – tłumaczy Jolanta Białek.

Prezentowane obszary będą się zmieniały. Przewodnicy opowiedzą historię więźniów wojennych i ubeckich za pomocą haka, na którym wykonywano wyrok śmierci. Kolejny film przeniesie widzów w czasy II wojny światowej – dyrektor OMPiO – Marek Maciągowski przedstawi walizkę, która znajduje się w obrębie ekspozycji getta kieleckiego, opowie o jej historii, a także o dramacie Zagłady w Kielcach. Eksponowany na wystawie w OMPiO wehikuł czasu pomoże odkryć Kielce jako miasto wielokulturowe. Grypsy więźniarek, pisane na Wzgórzu Zamkowym w czasie II wojny światowej, a także później, kiedy więzienie było zapełnione Polakami walczącymi z reżimem komunistycznym posłużą jako kanwa opowieści o karcerach. Będzie także przypomniana oryginalna książka kucharska z przepisami okupacyjnymi oraz wypowiedzi dzieci, doświadczonych traumą II wojny światowej.

Jeśli widzowie pozytywnie ocenią cykl, będzie on kontynuowany.

Ośrodek Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej w Kielcach działa od lipca 2012 r. w zmodernizowanych budynkach dawnego więzienia przy ulicy Zamkowej. Jego misją jest kształtowanie i upowszechnianie postaw patriotycznych i obywatelskich. Placówka nie jest typowym muzeum, ale ośrodkiem edukacyjnym i badawczym. Powstała w nim multimedialna ekspozycja o dziejach politycznych i społecznych Polski, która ukazuje szczególnie wkład mieszkańców Kielc i regionu świętokrzyskiego w walkę o niepodległość.

Utworzone w czasach carskich więzienie było wykorzystywane przez Gestapo, NKWD i UB. Zamknięte je dopiero w latach 70. ubiegłego wieku. W piwnicach OMPiO zachowano więzienne karcery. Na Murze Pamięci, powstałym w pobliżu ściany straceń dawnego aresztu, umieszczane są portrety więźniów politycznych, którzy w latach 1939-1956 zginęli w tutejszym więzieniu lub zostali z niego wysłani na śmierć. Obok muru, w dawnej wieży strażniczej, znajduje się multimedialna prezentacja z biogramami aresztantów.

Ośrodek działa w ramach miejskiej jednostki budżetowej „Wzgórze Zamkowe”, które m.in. było współproducentem filmu „Czesław Kaczmarek. Biskup Niezłomny”. Premiera odbyła się w 2017 roku.