Kielce: przebudowa Placu Najświętszej Maryi Panny

Został już zaakceptowany projekt przebudowy płyty placu NMP w sąsiedztwie bazyliki katedralnej – podpisano umowy projektowe i wykonawcze. W efekcie miejsce ma być bliższe prawdzie historycznej z czasów fundacji kolegiaty w 1171 r. przez bp. Gedeona.

Inwestycja to element dalszej renowacji i modernizacji zabytkowego centrum Kielc. Zakłada m.in. kompleksową przebudowę nawierzchni jezdni i chodników ulicy Małej, Dużej i Kapitulnej na odcinku od ul. Sienkiewicza do Placu NMP wraz z przebudową kanalizacji deszczowej oraz oświetlenia ulicznego. Remont będzie kosztował 7 mln zł. Unijne dofinansowanie wyniesie 85 proc.

Zanim ruszą roboty, zaplanowane tak, aby nie kolidować z innymi remontami prowadzonymi w centrum miasta, pracę rozpoczynają w najbliższych dniach archeolodzy. Spodziewają się ciekawych odkryć, potwierdzających tezy o XII-wiecznym rodowodzie Kielc. Przypuszczają, że za cmentarnym murem znajdowała się osada. Prace architektoniczne i budowlane potrwają rok.

Prezydent Kielc Wojciech Lubawski chce – w miejsce istniejącego kwietnika między bazyliką a plebanią – przywrócić rozwiązania prawdziwsze historycznie. – „Jestem pewien, że po remoncie będzie to przepiękny fragment miasta” – mówi. Plac zostanie wyrównany i pokryty płytami granitowymi. Będzie miał charakter spacerowy, z elementami małej architektury i zieleni. Pozostanie na nim pomnik ks. Jerzego Popiełuszki.

Kompleksowe badania archeologiczne w Kielcach rozpoczęto w 2007 r. Nie od katedry, ale od okolic kościoła św. Wojciecha, które bezsprzecznie są najstarsze.

Osada przedkolacyjna w obrębie dzisiejszych Kielc powstała pod koniec XI lub na początku XII w., kiedy to ufundowano drewniany kościółek św. Wojciecha, który widział później i opisał Jan Długosz. Osada przy pierwszym kościele to – zdaniem archeologa Waldemara Glińskiego – fundacja książęca. Fundatorem mógł być Władysław Herman lub – co pewniejsze – Bolesław Krzywousty.

W 1227 r. Kielce – osada książęca przeszła już w ręce biskupów krakowskich, którzy z energią przystąpili do jej rozbudowy, ale już wokół ufundowanej przez bp. Gedeona w 1171 r. na skalistym wzgórzu nowej kolegiaty pw. Najświętszej Marii Panny. Biskupi zbudowali – zapewne drewniany – dwór, a nowy kościół przejął funkcje parafialne od św. Wojciecha. Wówczas także osada przeniosła się w kierunku nowej kolegiaty. Na ślady tej osady spodziewają się trafić archeolodzy.