Kielce: w świątyni ewangelickiej – wystawa o protestantach w obozach koncentracyjnych

W świątyni Kościoła ewangelicko-augsburskiego pw. Trójcy Świętej w Kielcach otwarto wystawę pt. „Religion: Evangelisch. Protestanci w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen w latach 1936 – 1945”, która poświęcona jest ewangelikom z całej Europy, w tym kielczanom – więźniom KL Sachsenhausen. Będzie dostępna do 15 listopada.

Wydarzenie jest efektem blisko dziesięcioletniej współpracy Kielc z instytucjami pamięci w Berlinie i w Brandenburgii. Gośćmi specjalnymi wernisażu 14 października byli Agnes Ohm z Gedenkstätte und Museum Sachsenhausen (Miejsca Pamięci i Muzeum KL Sachsenhausen) oraz byli więźniowie obozu koncentracyjnego – mieszkańcy Kielc, zrzeszeni w Stowarzyszeniu Pamięci Narodowej „Czwartak”. Ekspozycja przedstawia 13 biogramów i zdjęć więźniów, przede wszystkim ewangelickich pastorów.

Uroczystego otwarcia dokonali prezydent Kielc – Bogdan Wenta wraz z gospodarzem świątyni – pastorem ks. Wojciechem Rudkowskim.

Wernisaż, z udziałem przedstawicieli samorządu, Kościołów chrześcijańskich, wojska, środowisk kombatanckich oraz mieszkańców Kielc, wzbogacił występ barda Marka Tercza.

Podczas spotkania prezydent Kielc oraz przedstawiciel Stowarzyszenia Pamięci Narodowej „Czwartak” przekazali na ręce Agnes Ohm wniosek o upamiętnienie w Muzeum i Miejscu Pamięci KL Sachsenhausen generała Bolesława Jerzego Roi. Był m.in. jednym z twórców odrodzonego Wojska Polskiego, dowódcą Okręgu Generalnego Kielce oraz założycielem 4. Pułku piechoty Legionów Polskich, który w okresie międzywojennym, jako 4. Pułk Piechoty Legionów stacjonował w Kielcach. W 1940 r. został aresztowany i zamordowany w Sachsenhausen. Na terenie muzeum upamiętniony jest również związany z Kielcami generał Stefan „Grot” Rowecki.
Parafia ewangelicka, która jest gospodarzem Ekumenicznej Świątyni Pokoju w Kielcach, powstała w początkach XIX wieku. Kielce wraz z pojawieniem się obcokrajowców – Niemców z Saksonii stały się miastem ważnym z punktu widzenia rozwoju przemysłu w Zagłębiu Staropolskim w I poł. XIX stulecia.
Zatrudnienie przybyszy w podkieleckiej Hucie Białogon oraz ich obecność jako wykładowców w Akademii Górniczej w Kielcach, wpłynęły na wzrost zainteresowania miastem, jako ośrodkiem przemysłu rozwijanego przez Stanisława Staszica. Z tymi XIX-wiecznymi źródłami związana była geneza parafii ewangelickiej.
Świątynię dla ewangelików wzniósł w stylu klasycystycznym w 1837 r. Kajetan Hołdakowski, przedsiębiorca budowlany pochodzący Pińczowa. Autorem projektu był inżynier wojewódzki ówczesnego województwa krakowskiego Karol Meyzer.

W 2001 r. świątynia przeszła generalny remont finansowany ze środków przyznanych przez wojewodę świętokrzyskiego i otrzymała miano Ekumenicznej Świątyni Pokoju. Wówczas w trakcie remontu, w kościelnej wieży odnaleziono akt erekcyjny z tytułem Trójcy Świętej.

Świątynia była pierwszym tego typu obiektem w kraju, w którym różne Kościoły o uznanym statucie prawnym w Polsce mogły odprawiać swoje obrządki religijne.