Kielce: wystawa „Niewinne oko nie istnieje” Wojciecha Wilczyka

Przedwojenne ślady obecności żydowskiej w Polsce pokazane za pomocą fotografii artystycznej i reporterskiej są przedmiotem wystawy „Niewinne oko nie istnieje” autorstwa Wojciecha Wilczyka, którą od dzisiaj można oglądać w Muzeum Dialogu Kultur w Kielcach.

„Wyjątkowe fotografie przedstawiają budynki synagog i domów modlitwy, a w wielu przypadkach ich ruiny czy pozostałości. Pokazujemy 20 obiektów, z zasobu kilkuset fotografii” – mówi Monika Rosmanowska, kierownik placówki.

Przez dwa lata autor – Wojciech Wilczyk podróżował po całej Polsce szukając architektonicznych śladów przedwojennych społeczności żydowskich. Fotografował głównie dawne synagogi i prywatne domy modlitwy. Powstał poruszający zbiór ponad 300 fotografii przedstawiających budynki w różnym stanie zachowania: część z nich została przebudowana, zamieniona na kina czy gminne domy kultury, sklepy, magazyny, a nawet na szalety, inne popadają w ruinę.

Obiekty kultu pełnią nowe funkcje nieprzystające do ich dawnego sakralnego charakteru. W jeszcze innych są remizy, domy mieszkalne, supermarkety, warsztaty rzemieślnicze. Zdjęciom towarzyszą dokładne opisy miejsc oraz zapisy często wielowątkowych i zaskakujących rozmów, przeprowadzanych przez artystę z miejscowymi.

W przededniu II wojny światowej w Polsce mieszkało 3,5 mln Żydów. W Warszawie, Łodzi, Lublinie, Białymstoku, Krakowie, a także w setkach polskich miast i miasteczek znajdowały się ważne instytucje żydowskiego życia społecznego i kulturalnego: dziesiątki synagog, szkół, szpitali, teatrów, redakcji gazet czy klubów sportowych. Pomimo wojennych zniszczeń wiele obiektów żydowskiej kultury materialnej pozostało. Są to cmentarze, budynki publiczne, a przede wszystkim synagogi i domy modlitwy.

Wojciech Wilczyk jest jednym z najwybitniejszych polskich artystów fotografików średniego pokolenia. Należy do środowiska tzw. fotorealistów, którzy pojawili się na scenie artystycznej na zbiorowej wystawie „Fotorealizm” zorganizowanej w 2003 roku w krakowskiej Galerii Zderzak.

Wystawę w kieleckim Muzeum Dialogu Kultur będzie można oglądać do 11 czerwca 2017 roku. Została ona zorganizowana wspólnie z Atlasem Sztuki w Łodzi.