Kolejnych 18 męczenników hiszpańskich błogosławionymi

Kolejni hiszpańscy zakonnicy, który ponieśli śmierć męczeńską podczas prześladowań Kościoła w latach 30. ubiegłego wieku, doczekali się wyniesienia do chwały ołtarzy.

Jest to 16 trapistów, czyli cystersów ścisłej obserwancji, w tym ich przeor o. Pío Heredia, oraz dwie mniszki cysterskie.  Beatyfikacji w Santander przewodniczył w imieniu Papieża prefekt Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych kard. Angelo Amato.

16 pochodziło z klasztoru w miejscowości Cóbreces (Kantabria). Najmłodszy miał zaledwie dwadzieścia lat. Po aresztowaniu byli oni bici i okrutnie torturowani. Żaden nie wyrzekł się jednak wiary. 2 grudnia 1936 r. republikańska milicja wrzuciła 14 mnichów do morza w zatoce Santander. Mieli związane ręce i usta zaszyte drutem, ponieważ nieustannie się modlili, co niezmiernie irytowało ich oprawców. Kilka dni później rozstrzelano pozostałych dwóch trapistów. Ten sam los spotkał dwie mniszki z cysterskiego klasztoru Fons Salutis w miejscowości Algemesí koło Walencji.

Kard. Amato podkreślił w homilii wiarę męczenników, w której znaleźli oni siłę, aby wytrwać aż do końca pomimo tortur i cierpienia. Natomiast ordynariusz Santander bp Manuel Sánchez Monge zwrócił uwagę na znaczenie męczenników w naszych czasach: „Jest to wezwanie do nas wszystkich, abyśmy byli konsekwentni względem naszej wiary, abyśmy żyli spójnie z prawdami wiary, które wyznajemy, i byli wierni naszemu sumieniu aż do końca tak jak męczennicy”.

W wywiadzie dla Radia Watykańskiego prefekt Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych przybliża okoliczności męczeńskiej śmierci nowych błogosławionych. „Po wybuchu prześladowań do klasztoru Cóbreces w prowincji Santander wtargnęli czerwoni bojówkarze w poszukiwaniu broni. Zakazali mnichom wychodzić i używać elektryczności. 20 sierpnia 1936 r., w samo święto Bernarda z Clairvaux, cystersa, zakomunikowano im zawieszenie sprawowania kultu katolickiego. Nie można było odprawiać Mszy ani przyjmować Komunii. Rewolucjoniści zabrali wszystkie przedmioty sakralne, niszcząc je lub rabując to, co było cenne czy użyteczne. Mnichów więzili, przesłuchiwali, upokarzali i torturowali, a wreszcie wszystkich zabili, w różnym czasie i okolicznościach, od lata do końca grudnia 1936 r. Niektórych zastrzelono, innych utopiono z zawiązanymi rękami i zaszytymi ustami w zatoce Santander. Podobnie znęcano się nad siostrami z klasztoru w Algemesí. Byli to zakonnicy dalecy od partyjnych ideologii, pragnący tylko służyć Ewangelii i zbudowaniu ludu Bożego modlitwą, pracą i skupieniem. Byli łagodni i bezbronni” – powiedział kard. Amato.

***

Męczeństwo całej grupy rozpoczęło się 8 września 1936, gdy w pełni trwała wojna domowa w Hiszpanii, której jedną z głównych cech charakterystycznych była bezwzględna walka ówczesnych lewicowych władz kraju z Kościołem i dążenie do jego całkowitego unicestwienia. W tym dniu wojska rządowe (republikańskie) otoczyły i zajęły klasztor w Viaceli. Szybko wywieziono znajdujących się tam 38 zakonników jako więźniów do kolegium odebranego salezjanom w Santanderze. Wcześniej napastnicy zniszczyli wszystkie święte obrazy i zdewastowali klasztor.

Po kilku dniach spędzonych w bardzo ciężkich warunkach w szkole-więzieniu zakonnicy odzyskali wolność, po czym niektórzy szukali schronienia u przyjaciół, większość wyjechała do Bilbao, gdzie prześladowania religijne nie były jeszcze tak dotkliwe, jak w Satntanderze. Część cystersów pozostała jednak w mieście, podzieliwszy się na trzy grupy, z których każda próbowała utworzyć małą wspólnotę, aby w ten sposób prowadzić nadal życie mnisze.

Jeszcze tego samego dniu lewicowi anarchiści z tzw. Federacji Iberyjskiej uprowadzili dwóch zakonników z tego grona: ojców Eugeniusza (Eugenio) García Pampliegę i o. Wincentego (Vicente) Pastora Garrido. Mieli oni nadzieję, że przeżyją tę akcję, gdyż napastnicy szukali wielkich, jak sądzili, pieniędzy i skarbów wspólnoty, ponieważ jednak nic nie znaleźli, zwrócili swój gniew przeciw obu mnichom i 21 września wywieźli ich samochodem do Santanderu. Ale w odległości ok. 20 km od Viaceli, w miejscowości Rumoroso, rozstrzelali ich na drodze a ich ciała pozostawili na poboczu.

1 grudnia tegoż roku władze odkryły jedną z grup pozostałych w Santanderze, zakonników aresztowano i przesłuchiwano, chcąc się dowiedzieć, jak udawało im się przeżyć tyle czasu i kto im pomagał. Gdy zatrzymani odpowiedzieli, że nic nie wiedzą na ten temat, anarchiści aresztowali także drugą ukrywającą się grupę. Jej przełożonym był o. Pius (Pio) Heredia Zubía, który nie uląkł się gróźb ani tortur i po parodii procesu został rozstrzelany z nienawiści do wiary 2 grudnia 1936. Zachowała się opowieść świadka, 15-letniego brata Marcelina (Marcelino), który zanim sam zginął, powiedział, że innych zakonników wywieziono samochodami nocą 3 i 4 grudnia w nieznanym kierunku i odtąd zaginął po nich wszelki ślad. On sam trafił niedługo potem do więzienia i tam zginął.

29 grudnia tegoż roku lewicowi milicjanci odkryli w jednym z domów o. Leandra (Leandro) Gómeza Gila, który nazajutrz, po okrutnych mękach został wywieziony i przepadł bez wieści.

W grupie męczenników znalazły się też dwie mniszki z klasztoru Fons Salutis w Algemesi koło Walencji: opatka Maria Michaela (María Micaela) Baldoví Trull i Maria od Narodzenia Pańskiego (María Natividad) Medes Ferris. W lipcu 1936 wypędzono ich z klasztoru a matka przełożona znalazła schronienie w domu swej siostry Encarnación. Ale w 3 miesiące później odkryto je obie i wtrącono do klasztoru zamienionego na więzienie. 9 listopada 1936 zostały one zabite na drodze do Walencji. Istnieje przypuszczenie, że ścięto je, ponieważ gdy w 1939 odnaleziono ich doczesne szczątki, okazało się, że ich głowy leżały oddzielnie od reszty ciała.

Druga mniszka ukrywała się u swego brata José razem z dwoma braćmi karmelitami Ernestem (Ernesto) i Wincentym (Vicente). Cała czwórka została rozstrzelana w klasztorze Fons Salutis w nocy 10 listopada 1936.

Proces beatyfikacyjny rozpoczął się w 1964, a doprowadził go do końca cysters z Cóbreces o. Francisco Rafael Pascual Rubio. Powiedział on, że jego współbracia-męczennicy „byli prostymi mnichami, pracującymi na polu i w klasztornej serowarni i nigdy nie mieszali się w działania polityczne”, toteż „gwałtownej śmierci ich i mniszek nic nie może usprawiedliwić a oni sami zginęli bez nienawiści i przebaczając swym prześladowcom”.

Sobotnia uroczystość była 16. obrzędem tego rodzaju, a liczba beatyfikowanych męczenników wojny domowej w Hiszpanii wyniosła już 1521. Jan Paweł II podczas 10 beatyfikacji (w latach 1987-2001) wyniósł na ołtarze łącznie 471 osób, z których 11 ogłosił później na dwóch kanonizacjach (1999 i 2003) świętymi. Za pontyfikatu Benedykta XVI odbyły się dwie beatyfikacje, które dały 506 błogosławionych i za obecnego papieża – trzy (nie licząc sobotniej) z 526 błogosławionymi.