Konferencja o mniejszościach narodowych, etnicznych i językowych

Kwestiom mniejszości narodowych, etnicznych i językowych w Unii Europejskiej poświęcona jest Międzynarodowa Konferencja Naukowa, która rozpoczęła się 14 września w Urzędzie Wojewódzkim w Lublinie. Trzydniowe spotkanie jest jednym z wydarzeń organizowanych w ramach polskiej prezydencji w UE.

Celem spotkania jest z jednej strony analiza aktualnego stanu mniejszości narodowych, etnicznych i językowych, z drugiej – refleksja nad przyszłością. – Na Zachodzie często mówiono, że problem mniejszości jest problemem Europy Środkowowschodniej. To nieprawda, na różnym poziomie, w różnym zakresie mniejszości funkcjonują we wszystkich krajach Unii, przy czym nie wszystkie kraje Unii spełniają standardy, które wytyczyła Rada Europy i UE. Nad tym chcemy się zastanowić – mówił organizator konferencji, prof. Grzegorz Janusz z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Do udziału w konferencji zaproszeni zostali naukowcy specjalizujący się w problematyce mniejszości, a także osoby na co dzień zajmujące się tymi zagadnieniami: urzędnicy z instytucji europejskich i państwowych z poszczególnych krajów UE, realizujący politykę wobec mniejszości, politycy oraz przedstawiciele mniejszości narodowych, etnicznych i językowych, przedstawiciele Rady Europy i OBWE.

Trzydniowa konferencja rozpoczęła się w Urzędzie Wojewódzkim. Obrady toczyć się będą także w salach Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. To już druga konferencja poświęcona tej problematyce w Lublinie. Poprzednia odbyła się w ub. roku, w pięciolecie obowiązywania ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych.

Podczas rozpoczęcia konferencji Marek Ast, przewodniczący sejmowej Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych, podkreślił, że Polska przoduje w Unii, jeśli chodzi o sprawy związane z traktowaniem mniejszości narodowych i etnicznych. – Jestem przekonany, że Polska na tle państw europejskich ma się czym pochwalić, uchwała o mniejszościach narodowych i etnicznych w Polsce jest jedną z bardziej postępowych, w wielu państwach UE nie ma takich ustaw – mówił.

Dodał, że dobre jest nie tylko ustawodawstwo, ale także praktyka. – Na tym tle dobrego traktowania incydenty, które mają miejsce, tym bardziej szokują – zaznaczył. O zaletach obowiązującego prawa mówiła też Elżbieta Radziszewska pełnomocnik rządu ds. równego traktowania, wskazując na zapis chroniący osoby dyskryminowane. Według tego zapisu osoba dyskryminowana ze względu na rasę, pochodzenie etniczne czy narodowe, musi tylko uprawdopodobnić swoją dyskryminację, a ten, kto dyskryminuje, musi udowodnić, że jest niewinny.

Włodzimierz Karpiński, współprzewodniczący komisji i sekretarz stanu w MSWiA, nazwał lubelską konferencję „polskim Davos mniejszości narodowych”. Dodał, że siła państwa jest ubogacana otwartością na inne kultury, prądy filozoficzne, nacje i języki. – Wielkość i otwartość tej postawy w historii Rzeczpospolitej stanowi także dzisiejsza siłę naszego państwa w stosunku do mniejszości – stwierdził. – Tylko silny własną tożsamością obywatel jest otwarty na innych – dodał.

Znaczenie tematyki mniejszości narodowych w polityce polskiego państwa, w tym zagranicznej, podkreślił sekretarz stanu MSZ Jan Borkowski. – Polacy to naród szczególnie mobilny, znajdują sobie miejsce wszędzie na świecie, i w wielu miejscach na świecie funkcjonują jako mniejszość. Nasze starania o to, by Polacy, którzy stanowią mniejszość w innych krajach, mogli mieć zapewnione odpowiednie prawa, mają oparcie w standardzie, który tu w Polsce respektujemy – stwierdził.

Artur Jabłoński, współprzewodniczący Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych, zauważył, że mniejszości narodowe i etniczne nie tylko w Polsce, ale we wszystkich krajach demokratycznych walczą dziś nie tyle o równość społeczno-ekonomiczną, ile o pewnego rodzaju „sprawiedliwość kulturową”. – Głównym zagrożeniem dla mniejszości dziś jest to, że w krajach, które przyjęły wysoki standard ochrony praw człowieka, istnieje problem integracji, wynaradawiania mniejszości, utraty identyfikacji – mówił.

W ramach konferencji odbędzie się szereg sesji problemowych, poświęconych m.in. funkcjonowaniu mniejszości w społecznościach lokalnych, mniejszościom narodowym we współczesnych mediach czy polityce kulturowej i językowej wobec mniejszości w państwach UE. Odbędzie się też specjalny panel poświęcony Romom.

Organizatorzy konferencji to Zakład Praw Człowieka Wydziału Politologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Zakład Historii Najnowszej Instytutu Historii UMCS oraz Towarzystwo Ukraińskie, we współpracy z Komisją Mniejszości Narodowych i Etnicznych Sejmu RP, Komisją Wspólną Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych, MSWiA, urzędami wojewódzkim i marszałkowskim oraz prezydentem miasta, a także Wyższą Szkołą Przedsiębiorczości i Administracji w Lublinie.