Debata poświęcona kryzysowi klimatycznemu

„Kryzys klimatyczny – alert dla globalnego bezpieczeństwa” to temat ostatniego panelu międzynarodowej konferencji „Rola chrześcijan w procesie integracji europejskiej”, w tym roku odbywającej się pod hasłem „Chrześcijanie Europy wobec kryzysów”. Uczestnikami dyskusji byli bp Antoine Herouard (COMECE), Kamil Wyszkowski (prezes Rady United Nations Global Contact Network Poland), dr n. med. Dorota Jarosińska (WHO European Centrę for Environment and HealthKit), dr Adam Jarubas (poseł PE). Spotkanie moderowała red. Dominika Szczawińska.

W dyskusję wprowadził Kamil Wyszkowski. Wskazał, że biznes jest rzeczywistością najmocniej uderzającą w klimat. Wskazał na problem zamawiania badań pod z góry ustalonej tezy. Podkreślił konieczność walki z taką hipokryzją, ujawniania jej oraz towarzyszącego temu zjawisku kryzysu etyki w biznesie.

Odwołując się do badań naukowych stwierdził, że bez wątpienia mamy do czynienia z gwałtownym zjawiskiem destabilizacji klimatu, a dowody naukowe ewidentnie wskazują, że to działalność człowieka się do tego przyczyniła i wciąż przyczynia. Zauważył, że niewiedza jest lenistwem intelektualnym, a lenistwo stanowi jeden z głównych grzechów.

Wskazał, że niestabilność klimatyczna przyczynia się m. in. do uniemożliwiania planowania upraw czy innych działalności człowieka.

– W temacie kryzysu klimatycznego wiedza przegrywa z głupotą, tymczasem mamy pełną naukową jasność co do tego kryzysu – powiedział.

Jedną z konsekwencji globalnego ocieplenia będą migracje klimatyczne. Zbadano, że jeśli utrzyma się aktualna wielkość populacji, ¼ ludzkości będzie musiała uciekać przed wysokimi temperaturami, a naturalnym kierunkiem będzie północ. Niepokój budzi perspektywa upadku praw człowieka, humanistycznych wartości – brak solidarności i ewentualne budowanie murów czy wręcz strzelanie do klimatycznych migrantów, poważny globalny konflikt. 70 proc. negatywnych skutków ocieplenia klimatu uderza w tzw. Biedne południe. Mówca podkreślił konieczność solidarności klimatycznej.

Zaznaczył, że nie ma obaw, czy wszyscy pomieścimy się na północy. Problematyczna jest kwestia odpowiedniej ilości środków spożywczych.

Jednym z postulatów reakcji na kryzys klimatyczny jest edukacja, popularyzacja wiedzy. „Głupota jest prosta i atrakcyjna, a wiedza skomplikowana” – zauważył dodając, że nie mamy planety B i musimy się zatroszczyć, by kolejne pokolenia miały gdzie żyć.

Dr Dorota Jarosińska wskazała na psychologiczne mechanizmy stojące za odsuwaniem trudnej wiedzy. Podkreśliła konieczność powszechnej klimatycznej edukacji, której musi towarzyszyć nadzieja i konkretne propozycje, co można w tej sytuacji dla klimatu robić. „Wiedzę trzeba przełożyć na wartości i działanie” – powiedziała.

Bp Antoine Herouard przywołując nauczanie papieża Franciszka wskazał na odpowiedzialność indywidualną i wspólnotową za klimat. Odwołując się do encyklikii Fratelli tutti i idei powszechnego braterstwa omówił podstawy solidarności klimatycznej i jej pilną konieczność. Powiedział, że globalne bezpieczeństwo wymaga globalnej solidarności. Podkreślił, że jako wspólnota globalna mamy ekologiczny dług, który należy spłacić.

– Trzeba wspierać wysiłki, które pomogą dbać o wspólny dom. Jest seria inicjatyw COMECE, by wzmocnić zieloną gospodarkę, ochronę środowiska. Celem jest, by Unia stała się jak najszybciej pierwszym zielonym regionem, neutralnym dla klimatu – powiedział hierarcha wskazując, że w czynieniu dobra nie można patrzeć na innych i czekać na czyjś ruch, a odpowiedzialnie, konsekwentnie i odważnie robić swoje.

Zaprezentował unijny plan obniżenia emisji cieplarnianej o ponad 50 proc. do 2030 r. Są już na to fundusze, które należy wydać mądrze, wsłuchując się w krzyk ubogich i Ziemi. Efekty działań powinny być trwałe i przyczyniające się do poprawy sytuacji społecznej. „Zmiana ekologiczna musi być sprawiedliwa” – podkreślił.

Zwrócił też uwagę na konieczność edukacji oraz rozwijania etyki, również w biznesie. Wskazał na odpowiedzialność indywidualną każdego, ale również instytucji, również Kościoła, który poprzez diecezje, parafie i inne podmioty powinien z całą energią zaangażować się w sprawę klimatu. Wskazał przykład Francji, gdzie biskupi dwa razy w roku poświęcają 1,5 dnia na edukację i dyskusję w tej tematyce.

Poseł Adam Jarubas zwrócił uwagę na to, że żyjemy w dyktaturze fake newsa, w co zaangażowane są duże fundusze i partykularne interesy. Podkreślił, że zagrożenia związane z kryzysem klimatycznym są realne i potwierdzone przez najważniejsze ośrodki naukowe. Wskazał na problem braku zaangażowania autorytetów oraz uleganie fałszywym teoriom nawet przez ważnych polityków (przytoczył wypowiedź prezydenta Andrzeja Dudy, kwestionującą wpływ człowieka na klimat).

Wskazał, że należy zaangażować w temat autorytety kościelne, czego w Polsce, mimo mocnego głosu papieża Franciszka, nie dostrzega.

Międzynarodowa konferencja „Rola chrześcijan w procesie integracji europejskiej” w tym roku odbywająca się pod hasłem „Chrześcijanie Europy wobec kryzysów”, nawiązuje do spotkań, jakie organizował bp. Tadeusz Pieronek. Wśród prelegentów i panelistów są m. in. prof. Rocco Buttiglione, ks. prof. Tomáš Halik, kard. Jean-Claude Hollerich, Patriarcha Konstantynopola Bartłomiej I, bp Jerzy Samiec, prof. Hanna Suchocka, dr Massimiliano Signifredi, ks. Manuel Barrios Prieto, prof. Andrzej Zoll. W dyskusjach udział biorą także europarlamentarzyści, np. Radosław Sikorski czy dr Jan Olbrycht.

Organizatorami konferencji są Fundacja im. bp. Tadeusza Pieronka oraz Fundacja im. Roberta Schumana w Luksemburgu, Grupa EPL i Komisja Konferencji Biskupów Unii Europejskiej (COMECE – Commissio Episcopatuum Communitatis Europaeae).