Kraków: pokaz kodeksów Krakowskiej Kapituły Katedralnej (zapowiedź)

W najbliższy poniedziałek odbędzie się pokaz zakonserwowanych kodeksów rękopiśmiennych Archiwum i Biblioteki Krakowskiej Kapituły Katedralnej. Zaprezentowane zostaną trzy księgi z okresu średniowiecza.

Pokaz rozpocznie się 12 grudnia o godz. 12.00 w kapitularzu katedralnym. Prezentacja obejmie trzy kodeksy poddane w tym roku konserwacji: Mszał, Rytuał oraz Pasjonał. Wszystkie służyły do sprawowania liturgii w Katedrze Wawelskiej jeszcze w średniowieczu. Po zastąpieniu ich nowymi księgami, trafiły do archiwum, gdzie są przechowywane do dziś.

Mszał, który został poddany konserwacji, jest 372-kartkowym rękopisem spisanym po łacinie. Pochodzi z 3. ćwierci XV wieku. Ufundował go jeden z kanoników z przeznaczeniem dla Katedry na Wawelu. Został spisany teksturą gotycką w 2 kolumnach i ozdobiony kilkudziesięcioma barwnymi, złoconymi miniaturami oraz inicjałami.

Drugim prezentowanym eksponatem będzie Rytuał, spisany po łacinie na 55 kartach. Zawiera formuły błogosławieństw używanych w czasie liturgii, np. błogosławieństwo wody czy ceremonię chrztu. Na oprawie znajdowała się karta z inkunabułu, czyli XV-wiecznego druku, która podczas konserwacji została zabezpieczona. Wykonano także nową oprawę ze skóry.

Ostatnią przedstawioną księgą będzie 67-kartkowy Pasjonał. Zawiera teksty z zapisem nutowym, które były śpiewane podczas Wielkiego Tygodnia – pasje według ewangelistów, lamentacje proroka Jeremiasza oraz początki lekcji Ewangelii. Kodeks jest ozdobiony dwoma barwnymi miniaturami, wyobrażającymi Chrystusa ukrzyżowanego i proroka Jeremiasza. Na oprawie znajdowała się karta pergaminowa z zapisem nutowym, prawdopodobnie z XV-wiecznego antyfonarza, która podczas konserwacji została zabezpieczona. Wykonano również nową oprawę ze skóry.

Konserwacja opisanych ksiąg została przeprowadzona przez Ewę Pietrzak w ramach dofinansowywanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego projektu Dziedzictwo Kulturowe 2016 – wspieranie zadań muzealnych, pt. "Konserwacja unikatowych ksiąg i rękopisów z Archiwum i Biblioteki Krakowskiej Kapituły Katedralnej".