Kraków: wieczór pamięci biskupów niezłomnych

Wieczór pamięci pod hasłem „Biskupi Niezłomni: Tokarczuk – Małysiak – Baraniak” odbył się 27 października w Krakowie. Spotkanie miało miejsce w parafii Matki Bożej Częstochowskiej.

Krakowski wieczór pamięci rozpoczęła Msza św. dziękczynna za dar posługi dla Kościoła i Ojczyzny biskupów: abp. Antoniego Baraniaka, abp. Ignacego Tokarczuka i bp. Albina Małysiaka. Eucharystii przewodniczył ksiądz infułat Jerzy Bryła, który bardzo wyraźnie podkreślił fakt konieczności uczestnictwa katolików w organizacji i funkcjonowaniu życia społecznego w Polsce. Wskazując na niezłomną postawę biskupów, którym poświęcony był wieczór, oraz dobro, które Pan Bóg w nich objawiał, powtarzał za świętym Pawłem: „Bądźcie wdzięczni!”. Po Mszy św. nastąpiła prezentacja filmu oraz wykładów, przybliżających życie wspominanych biskupów.

Pierwszą prelekcję, traktującą o abp. Antonim Baraniaku, wygłosiła dr Joanna Hajdasz, wykładowca Wyższej Szkoły Umiejętności Społecznych w Poznaniu. Dr Hajdasz zasygnalizowała brak świadomości Polaków o istnieniu abp. Baraniaka, który był sekretarzem prymasa kard. Stefana Wyszyńskiego. Odwołała się zwłaszcza do faktu, że w tym samym czasie co Prymas, został uwięziony także jego sekretarz. Przedstawiła bardzo dokładnie wszystkie tortury, którym przez 27 miesięcy poddawany był abp. Baraniak w celu złamania go i nastawieniu przeciwko kard. Wyszyńskiemu. Arcybiskup nie poddał się jednak oprawcom i stąd w Polsce niemożliwe było zdyskredytowanie osoby Prymasa w ramach pokazowego procesu za pomocą jego najbliższego współpracownika, jak to się stało w Czechach czy na Węgrzech. Dr Hajdasz przytoczyła także słowa kard. Wyszyńskiego, który na pogrzebie abp. Baraniaka dobitnie wskazywał: „On wziął na siebie odpowiedzialność jako Prymas Polski za Kościół w Polsce w najtrudniejszym czasie”.

Drugą postacią wspominaną w kontekście niezłomności wobec aparatu komunistycznej władzy był abp. Ignacy Tokarczuk, którego życie przedstawił dr Mariusz Krzysztofiński z Instytutu Pamięci Narodowej w Rzeszowie. Dr Krzysztofiński odwołał się do ogromnej wagi i aktualnej potrzeby wartości, o których swoim życiem świadczyli wspominani hierarchowie. Prelegent przedstawił abp. Tokarczuka jako niezłomnego bojownika o prawa katolików. Szczególnie zaznaczył jego wkład w budowanie kościołów na terenie archidiecezji przemyskiej. W większości przypadków odbywało się to bez zgody komunistycznej władzy. Dr Krzysztofiński uwypuklił podstawę „fenomenu nielegalnego budownictwa” – opierał się on na wspólnym trudzie wiernych, księdza i biskupa. Biskupa, który stał zawsze wiernie za swoim ludem, do tego stopnia, że nieraz grzywny za nielegalne budowy były płacone przez diecezję. Biskupa, który jasno podkreślał, że „trzeba wszystko oprzeć na prawdzie” i widział wyraźnie, że komunizm to „kolos na glinianych nogach”.

Ostatnim hierarchą przywołanym w czasie wieczoru był biskup pomocniczy krakowski, Albin Małysiak. Fakty z życia biskupa przytoczyli Łukasz Lech i Marek Mirosławski – asystenci i sekretarze Małysiaka. Dużą wagę przywiązali oni do trudności, jakie znosił na skutek działań służb bezpieczeństwa skierowanych przeciwko jego osobie – 32 wezwań do Urzędu Bezpieczeństwa, 2 wezwań do aresztu czy nawet próby zamachu na jego życie. Dochodziły do tego także próby przekupienia biskupa – propozycją podarowania auta lub nawet wygrania go na loterii. Biskup jednak pozostał niezachwiany. Bp Małysiak nie bał się także bronić drugiego człowieka, nawet ryzykując własne życie – w czasie wojny uratował życie 5 osobom pochodzenia żydowskiego, za co otrzymał tytuł „Sprawiedliwy wśród narodów świata”. Marek Mirosławski zaznaczył także dużą rolę wewnętrznej radości bp. Małysiaka, objawiającą się w wielu anegdotach z udziałem duchownego, nawet pomimo cierpień, których doświadczał. Prezentację o biskupie Małysiaku dopełnił film pt. „Z wiarą na głęboką wodę”.

Szczegółowe informacje na temat życia wspomnianych biskupów niezłomnych można odnaleźć także w książkach poszczególnych prelegentów: „Zapomniane męczeństwo” Jolanty Hajdasz, „Nie można zdradzić Ewangelii” Mariusza Krzysztofińskiego oraz „Z pastorałem i humorem” Marka Mirosławskiego.

Organizatorami krakowskiego wieczoru pamięci byli: Parafia pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Krakowie, Szkoła Wyższa im. Bogdana Jańskiego, Wydział Zamiejscowy Kraków oraz Stowarzyszenie „Civitas 44”.