Ks. prof. Kuligowski: dialog z ateistami jest istotnym komponentem nowej ewangelizacji

Dialog z ateistami jest istotnym komponentem nowej ewangelizacji – przekonywał ks. prof. Roman Kuligowski, uczestnik sesji naukowej, która odbyła się 23 maja w Wyższym Seminarium Duchownym w Radomiu. Z kolei ks. dr Dariusz Skrok mówił, że sprawa dowartościowania roli świeckich katolików wiąż czeka na pełne zrealizowanie. W spotkaniu wzięli udział również jezuici z Uniwersytetu w Trnawie, którzy mówili o prześladowaniach Kościoła na Słowacji w okresie komunistycznym. Konferencja odbyła się pod hasłem: "Od Soboru Watykańskiego II do Nowej Ewangelizacji".

Prof. Ladislav Csontos SJ z Uniwersytetu w Trnawie mówił m.in. o jezuitach działających w podziemiu w okresie komunizmu. Przypomniał, że od po 1950 roku wszystkie zakony męskie żyły w rozproszeniu i cywilu. jednak zakładały tajne nowicjaty i organizowały miejsca studiów. Tą drogą szli m.in. kapucyny, jezuici i salezjanie. Przy organizacji studiów zwracano uwagę, aby wiązać ze sobą nauki filozoficzne i teologiczne. Studenci samodzielnie studiowali literaturę według przypisanego programu, odbywały się regularne konsultacje i egzaminy indywidualne. O. Csontos stwierdził również, że Sobór Watykański II był duchową osią tajnych studiów teologicznych.

O. Andrej Filipek z Uniwersytetu w Trnawie mówił o prześladowaniach Kościoła w okresie międzywojennym i komunistycznym. Poinformował, że już w 1919 roku podjęto walkę z usuwaniem krzyży z miejsc publicznych. Usunięto wszystkich biskupów. Po drugiej wojnie światowej powstał Państwowy Urząd ds. Wyznań. Władze według własnych kryteriów decydowały, kto może podejmować prace duszpasterską. Zamknięto wszystkie seminaria duchowne. Księżom zabroniono pracy z młodzieżą. Mogli oni tylko odprawiać Msze św. i udzielać sakramentów. Ci, którzy nie godzili się na to, byli zamykani w więzieniach. Ponadto zastraszano rodziców, aby nie wysyłały dzieci na lekcje religii.

W dalszej części sesji wystąpił ks. prof. Józef Kulisz z Wydziału Teologicznego św. Andrzeja Boboli w Warszawie. Prelegent mówił o godności człowieka i wolności religijnej. – Człowiek to istota, która musi szukać prawdy o sobie, czyli skąd pochodzi i dokąd zmierza. Szuka tej prawdy w religiach. Żaden rząd nie może tego zabronić – przekonywał ks. Kulisz. Jego zdaniem nowa ewangelizacja na pomóc człowiekowi stać się bardziej dojrzałym. Dodał, że wolność religijna wpisuje się w dobro wspólne.

O posoborowej reformie liturgii w Kościele w Polsce mówił ks. dr Dariusz Skrok z UKSW. Tradycyjny model duszpasterstwa oparty na pobożności ludowej i maryjnej dojrzewał stopniowo do podjęcia nowych wyzwań. Kard. Wyszyński z ostrożnością podchodził do zmian zachodzących w dziedzinie liturgicznej w Europie. Dlatego też postawiono najpierw na formację księży, a potem świeckich. Ks. Skrok mówił, że dla wielu reforma była zaskoczeniem i zastała grunt nieprzygotowany. Były nawet opory ze strony biskupów, księży i wiernych. – Dzisiaj można powiedzieć, że reforma liturgiczna została w naszym kraju przeprowadzona powoli ale skutecznie. Fenomenem w upowszechnianiu liturgii był Ruch Światło-Życie – mówił ks. Skrok. Dodał, że sprawa dowartościowania roli świeckich katolików wiąż czeka na pełne zrealizowanie. – Potrzeba na to ok. 50 lat, ale niewątpliwie sukcesem było wprowadzenie diakonatu stałego i nadzwyczajnych szafarzy Komunii Świętej – mówił ks. Skrok.

Na koniec głos zabrał ks. prof. Roman Kuligowski, który mówił o dialogu Kościoła katolickiego z niewierzącymi w perspektywie nowej ewangelizacji. Mówił, że "dialog nie może być rozumiany jako hobby nielicznego grona zapaleńców, ani jako zadanie pozostające na marginesie działalności pastoralnej Kościoła". Podkreślał, że dialog z ateistami jest istotnym komponentem nowej ewangelizacji. – Dziedziniec pogan, inicjatywa Benedykta XVI, powinien stać się miejscem spotkań i dialogu we wszystkich kościołach partykularnych. Zadaniem nowej ewangelizacji jest, aby chrześcijanie i niewierzący pozostawali we wzajemnej wymianie własnych doświadczeń, ucząc się nawzajem siebie i otwierając się na inność drugiego. To wymaga pokory obu stron. Wiara bez pokory raczej odpycha od religii – mówił ks. Kuligowski. Mówił, że trzeba przestrzegać przez arogancją i pewnością siebie, jaka bywa czasem udziałem wierzących.

W drugiej części sesji odbyła się dyskusja panelowa nt. obecności i roli Kościoła w Europie w świetle nauczania Vaticanum II i założeń nowej ewangelizacji. Dyskusję poprowadził o. Józef Kulisz. Organizatorami sesji były: Instytut Teologiczny Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Wyższe Seminarium Duchowne i Oddział Polskiego Towarzystwa Teologicznego w Radomiu.