KUL: Obecność krzyża w przestrzeni publicznej Hiszpanii

– Hiszpania w większości jest krajem katolickim, przynajmniej formalnie. Niestety poziom praktyk religijnych jest o wiele mniejszy – stwierdził prof. Javier Martinez-Torron z Universidad Complutense de Madrid. Wygłosił on kolejny z serii wykładów w ramach międzynarodowej konferencji naukowej o obecności krzyża w przestrzeni publicznej państw europejskich, jaka odbywa się w tych dnia na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.

Warto pamiętać, że Hiszpania w 1971 roku przestała być państwem wyznaniowym – podkreślił prelegent. Zwrócił też uwagę, że istnieją dwa rodzaje zarzutów przeciwko umieszczaniu symboli religijnych. Po pierwsze, związane z ochroną zasady neutralności religijnej państwa. Po drugie, związane z szczególną troską o poszanowanie ateistów, którzy czuliby się obrażani wszędzie umieszczanymi symbolami religijnymi.

– W Hiszpanii poszanowanie symboli religijnych i umieszczania ich w przestrzeni publicznej sprowadza się głównie do sfery politycznej i militarnej. Szczególnym przejawem tego jest przysięga dotycząca poszanowania konstytucji a nie na Pismo Święte – podkreślał prelegent.

– Neutralność państwa plus współpraca to istota wypracowanego przez Hiszpanię modelu relacji państwo – Kościół. W naszym państwie często bywa tak, że stosunek państwa do Kościoła katolickiego zależy,kto rządzi – lewica lub prawica – mówił profesor.

Zwrócił uwagę, że problemem w Hiszpanii jest nie usuwanie, tylko zmiana miejsca symboli religijnych, które od lat znajdują się w przestrzeni publicznej. – Czy możemy wymuszać na radzie miasta usuwanie krzyża z Sali obrad, w której był ponad dwieście lat? – pytał prof. Javier Martinez-Torron. – Moim zdaniem należy jednak uszanować tradycję – odpowiedział.

– Neutralność nie może być separacją religii od państwa – zaznaczył profesor. – Niektórym wydaje się, że neutralność ogranicza wolność, a to jest błędem. Nie wydaje mi się słusznym dawać prawa ateistom lub mniejszościom do kształtowania na nowo całej przestrzeni publicznej tak jak im wygodnie – dodał.

Prawo hiszpańskie reguluje obecność symboli religijnych także w herbach lub logach stowarzyszeń i organizacji, jak także obieranie patronów przez takie podmioty. Sądownictwo zaś ma za zadanie tylko pokazywać, co jest legalne, a co legalne już nie jest.

Krzyż, nawet jeśli jest symbolem religijnym, to jest częścią kultury, bo religia jest częścią kultury. Może to być kluczowe dla tożsamości religijnej czy kulturowej państwa – zakończył prof. dr Javier Martinez -Torron.