40 lat Drogi Neokatechumenalnej w Rzymie – uznanie i błogosławieństwo od Benedykta XVI

Niezwykły duch radości i entuzjazmu towarzyszył 10 stycznia spotkaniu Benedykta XVI w bazylice św. Piotra z członkami Drogi Neokatechumenalnej z okazji 40-lecia jej istnienia w Rzymie.

Tylko część spośród 25 tysięcy członków wspólnot, przybyłych na spotkanie z Ojcem Świętym, mogła zmieścić się w bazylice, pozostali śledzili to spotkanie na telebimach na Placu św. Piotra.

W uroczystości uczestniczyło kilkudziesięciu hierarchów, w tym kardynałowie: Antonio Cañizares – prefekt Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, Stanisław Ryłko – przewodniczący Papieskiej Rady ds. Świeckich, Josef Cordes – przewodniczący Papieskiej Rady „Cor Unum” i Agostino Valini – wikariusz papieski dla diecezji rzymskiej oraz wielu biskupów. Z Polski przybył m.in. biskup siedlecki Zbigniew Kiernikowski, który podczas wieloletniej pracy w Rzymie odbył formację Drogi Neokatechumenalnej w jednej z tamtejszych wspólnot.
W spotkaniu z papieżem oraz z założycielami Drogi Neokatechumenalnej i członkami kilkuset rzymskich wspólnot uczestniczyli również katechiści wędrowni, odpowiedzialni za Drogę w 120 krajach na wszystkich kontynentach, klerycy rzymskiego seminarium „Redemptoris Mater”, a także ekipy ewangelizacyjne w „missio ad gentes” i rodziny w misji.

Przemówienie Ojca Świętego oraz wystąpienia inicjatorów Drogi – Kiko Argüello i Carmen Hernández zawierały syntezę tej kościelnej rzeczywistości i owoców duchowych, które stopniowo dojrzewały jako rozwinięcie i dopełnienie przepowiadania w parafiach kerygmatu – Dobrej Nowiny o Zmartwychwstaniu Jezusa Chrystusa i Jego misji odkupienia każdego człowieka.

Benedykt XVI podkreślił, że Droga Neokatechumenalna realizuje misję kościelną jako jedna z wielu rzeczywistości inspirowanych przez Ducha Świętego i powstałych w następstwie Soboru Watykańskiego II. „Jakże nie błogosławić Pana – mówił papież z wyraźnym poruszeniem – za owoce duchowe wzbudzone w doświadczeniu nowej ewangelizacji przez lata Drogi Neokatechumenalnej, począwszy od powstania pierwszej rzymskiej wspólnoty”.

Wymieniając w swoim wystąpieniu owoce Drogi Neokatechumenalnej, widoczne we wspólnotach w jego rzymskiej diecezji, Ojciec Święty podkreślił, że w nich właśnie rodził się i kształtował swoisty model duszpasterstwa i ewangelizacji aktualny dla całego Kościoła Powszechnego. Potwierdza to Statut Drogi Neokatechumenalnej, zatwierdzony ostatecznie w maju ubiegłego roku, po sześciu latach okresu wersji „ad experimentum”. Potwierdza on eklezjalną tożsamość Drogi Neokatechumenalnej jako „itinerarium formacji katolickiej ważnej dla społeczeństwa i czasów współczesnych”. Opisuje naturę i realizację Drogi, jej „dobra duchowe”, charyzmaty i posługi ewangelizacyjne oraz dynamikę etapów formacji dojrzewania w wierze.

Po wystąpieniu papieża Kiko Argüello przedstawił mu tę pierwszą wspólnotę, powstałą w listopadzie 1968 r. w parafii pw. Męczenników Kanadyjskich, liczącą około 50 osób. W kilkunastu małżeństwach urodziło się łącznie sto dzieci, są w niej katechiści wędrowni i lokalni oraz rodziny w misji, w niej kształtowały się powołania kapłańskie i do życia konsekrowanego.

Droga Neokatechumenalna w Rzymie narodziła się pod koniec 1968 r. – był to trudny rok kryzysu społecznego w Europie Zachodniej, kontestacji studenckiej, protestów i zamieszek w wielu stolicach i miastach, atakowania wartości katolickich. Kiko i Carmen przybyli do Rzymu po czterech latach głoszenia katechez i formowania wspólnot neokatechumenalnych w Madrycie. Nikomu nieznani, zamieszkali w peryferyjnych slumsach Borghetto Latino wśród biedaków i w środowisku kontestującej młodzieży – tam głosili Dobrą Nowinę.

Jako pierwszy do wygłoszenia serii katechez zaprosił ich proboszcz parafii pw. Męczenników Kanadyjskich. Obecnie, w parafii tej jest blisko 30 wspólnot. Kolejne powstały – jak to się dzieje w praktyce – po katechezach głoszonych przez miejscowych katechistów. Stopniowo Drogę Neokatechumenalną przyjmowały kolejne rzymskie parafie – jest ich dzisiaj ponad sto, rodziły się nowe wspólnoty – jest ich obecnie ponad pięćset, a z nich wyruszały ekipy katechistów wędrownych do diecezji włoskich, do krajów Europy (m.in. do Polski w 1975 r.) i na cały świat.

We wspólnotach – najpierw najstarszych, rzymskich, prowadzonych przez inicjatorów Drogi – rodziły się kolejne formy powołań chrześcijańskich: kapłańskie, zakonne, do małżeństwa i ewangelizacji. W Rzymie powstało w sierpniu 1987 r. pierwsze diecezjalne misyjne seminarium międzynarodowe „Redemptoris Mater”. Obecnie na całym świecie jest ich ponad 70, w tym także w Warszawie. Ze wspólnot rzymskich wyruszyły jako pierwsze „rodziny w misji” (od 1985 r.) i ekipy ewangelizacyjne „ad gentes” (od 2006 r.). Dziś w przeszło 5,5 tysiąca parafii w ponad 120 krajach działa ponad 20 tysięcy wspólnot neokatechumenalnych.

Podczas spotkania papież rozesłał 14 rzymskich wspólnot – spośród najstarszych, które ukończyły formację Drogi – do parafii, położonych w najtrudniejszych, peryferyjnych dzielnicach miasta, zeświecczonych, pełnych emigrantów i muzułmanów. Każdej z tych wspólnot wręczył – na ręce odpowiedzialnego – krzyż misyjny.

Wspólnoty te przeniosą się do nowych parafii, aby tam gromadzić się na liturgii Słowa Bożego i Eucharystii, ewangelizować i wspomagać pracę duszpasterzy, przyczyniając się do ożywienia duszpasterstwa i życia chrześcijańskiego. Kiko Argüello podkreślił, że „wspólnota w misji” jest zupełnie nowym doświadczeniem kościelnym i ewangelizacyjnym. Przypomniał, że inspiratorem tej idei był nieżyjący już arcybiskup Paryża kard. Jean-Marie Lustiger, który kilka lat temu zachęcił dwie wspólnoty neokatechumenalne, aby podążyły za swoim proboszczem, skierowanym do trudnej zdechrystianizowanej parafii podparyskiej, zamieszkanej głównie przez migrantów z krajów arabskich i Bałkanów. W Wiecznym Mieście ta nowa forma ewangelizacji rozpoczyna się, po konsultacjach z biskupami i proboszczami, od razu w kilku „trudnych” parafiach.

Ojciec Święty podziękował jako biskup Rzymu wspólnotom neokatechumenalnym za ich posługę ewangelizacyjną wobec miasta i wszystkich, „którym przepowiadacie, niosąc orędzie chrześcijańskie do każdego środowiska”. Uznał Drogę za ważne narzędzie duszpasterskie w swojej diecezji.

Benedykt XVI z uznaniem podkreślił „wielką liczbę” powołań kapłańskich i do życia konsekrowanego, które rodzą się we wspólnotach i są ofiarowane Kościołom diecezjalnym i Kościołowi Powszechnemu. Zaznaczył, że powołania te są owocem wiary w Bożą Opatrzność. Prezbiterzy po ukończeniu seminarium „Redemptoris Mater” pracują w wielu rzymskich parafiach, niektórzy zaś – jako katechiści wędrowni – w różnych rejonach na wszystkich kontynentach. W ten sposób, podkreślił papież, Kościół rzymski ma udział w ewangelizowaniu świata.

Ojciec Święty posłał także 15 ekip ewangelizacyjnych w „missio ad gentes”. Najpierw, z wyraźnym poruszeniem pozdrawiał kolejne zespoły, które trzy lata temu posłał, jako pierwsze, w trzy rejony Europy: do wschodnioniemieckiego Chemnitz (dawnego Karl-Marx-Stadt – przemysłowego miasta postkomunistycznego, całkowicie zsekularyzowanego), do Amsterdamu i na południe Francji (Tuluza, Montpellier i Awinion). Po trzech latach to nowe doświadczenie ewangelizacyjne Drogi zyskało uznanie wielu biskupów, którzy poprosili o podobną pomoc dla swoich diecezji. Nowe grupy misji „ad gentes” już wyjechały (lub wkrótce to uczynią) do: Kolonii, Miszkolcu, Wiednia, Sztokholmu, Nowego Jorku (Brooklyn), do Papui Nowej Gwinei, Australii (m.in. do społeczności Aborygenów), do Indii (w trzy rejony) i na Antyle Holenderskie.

W tym kontekście istotne było podkreślenie przez Benedykta XVI świeżości i ewangelizacyjnej odwagi Drogi Neokatechumenalnej, odkrywania życia chrześcijańskiego przez słuchanie i głoszenie kerygmatu oraz odnajdywania radości wiary i entuzjazmu świadectwa chrześcijańskiego. Papież przypomniał, że podstawową misją Kościoła i każdego ochrzczonego jest pomaganie współczesnemu pokoleniu odkrywać Jezusa Chrystusa jako odkupiciela każdego człowieka.

Podczas spotkania w bazylice św. Piotra Benedykt XVI rozesłał też 212 nowych „rodzin w misji”, które będą prowadzić działalność misyjną w zdechrystianizowanych rejonach i miastach na wszystkich kontynentach. W gronie nowo posłanych jest także kilkanaście rodzin z Polski. Rodziny w misji (jest ich ponad 600) – najczęściej dwie lub trzy, zwykle z wieloma dziećmi, udają się razem z prezbiterem i jego pomocnikiem w miejsce, gdzie biskup chce utworzyć nową parafię albo ożywić zamierającą. Rodziny osiedlają się tam, rozpoczynają życie rodzinne i zawodowe w nowym środowisku oraz współtworzą swoistą nową „komórkę” życia chrześcijańskiego, która staje się zaczynem nowej parafii albo wspomaga istniejącą.

W nawiązaniu do prezentacji różnych charyzmatów i form ewangelizacji prowadzonych przez Drogę Neokatechumenalną papież podkreślił, że u ich korzeni leżą głoszenie Dobrej Nowiny, katecheza kerygmatyczna, przyjęcie na serio nauczania Jezusa, zawierzenie Mu i pokładanie w Nim ufności. Ojciec Święty podziękował wszystkim wspólnotom na świecie za ich świadectwo wiary i entuzjazm ewangelizacyjny, udzielając im na zakończenie błogosławieństwa apostolskiego.