Drukuj Powrót do artykułu

200 lat teologii uniwersyteckiej w Warszawie

17 listopada 2016 | 09:36 | ar, jk / bd Ⓒ Ⓟ

Sample Fot. FB / UKSW

Na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie rozpoczęła się w środę konferencja ekumeniczna pt. "200 lat teologii uniwersyteckiej w Warszawie". Uroczystość łączy się z jubileuszem dwóch wieków istnienia Uniwersytetu Warszawskiego. Wykład nt. historii warszawskiej teologii wygłosił o. prof. dr hab. Jacek Salij.

W swoim wykładzie o. Salij przedstawił, jak w ciągu ostatnich 200 lat rozwijała się teologia katolicka na warszawskich uniwersytetach.

Duchowny wspominał m.in. uroczystą inaugurację uniwersytetu 1 maja 1818 r., odbywającą się przy biciu wszystkich warszawskich dzwonów i z udziałem obu biskupów stolicy.

O. Salij przybliżył również postać pierwszego rektora uniwersytetu ks. Wojciecha Szweykowskiego, dziekana Wydziału Teologicznego, który był dobrze znany w środowisku ze swoich patriotycznych kazań oraz przynależności do elitarnego Warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauki. Rektorem był aż do zamknięcia uczelni w 1831 r.

„Kolejni rektorzy – ks. Wojciech Ossoliński oraz Bonawentura Butkiewicz – byli ludźmi zarówno naukowo, jak i moralnie bardzo przeciętnymi, i zapewne dlatego car właśnie ich na ten urząd wybrał” – tłumaczył teolog, przybliżając sytuację uniwersytetu pod rządami cara Mikołaja I.

Kaznodzieja opowiedział również o okolicznościach powołania w sierpniu 1954 r. Akademii Teologii Katolickiej, której dziekanem został wybitny patrolog ks. Jan Czuj. „Wydaje się, że władze komunistyczne liczyły na to, że nowa uczelnia stanie się matecznikiem sił rozłamowych w polskim Kościele” – powiedział, dodając, że założenie to było błędne, ponieważ przez 45 lat istnienia ATK, uczelnia była czołowym i rzetelnym ośrodkiem myśli teologicznej w Polsce, co było zasługą m.in. prymasa Stefana Wyszyńskiego.

W tym roku Uniwersytet Warszawski obchodzi jubileusz 200-lecia istnienia. Wraz ze stołeczną Alma Mater świętują wydziały teologiczne UKSW i ChAT, które swoimi korzeniami sięgają UW. Dwudniowa konferencja naukowa odbywa się pod honorowym patronatem Prezydenta RP Andrzeja Dudy.

Konferencja jest pierwszym tego typu spotkaniem pracowników wydziałów teologicznych obu uczelni. Teologowie chrześcijańscy chcą w ten sposób podkreślić uprawianie od 200 lat tej akademickiej dyscypliny nauki w Warszawie.

Wydział teologiczny był jednym z pięciu wydziałów założonej w 1816 r. stołecznej Alma Mater. Pierwszym rektorem Uniwersytetu Warszawskiego był duchowny – ks. prof. Wojciech Szweykowski. W okresie międzywojennym obok Wydziału Teologii Katolickiej zaistniały także Wydział Teologii Ewangelickiej oraz Studium Teologii Prawosławnej.

***

Wspólna deklaracja Wydziałów Teologicznych
Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego
i Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
z dnia 16 listopada 2016 roku

U początku założonego przed 200 laty Uniwersytetu Warszawskiego był – wraz z Wydziałami Prawa, Lekarskim, Filozoficznym, Nauk i Sztuk Pięknych – Wydział Teologiczny. W czasach zaborów dzielił ciężkie losy społeczeństwa polskiego. W II Rzeczypospolitej obok Wydziału Teologii Katolickiej zaistniały w stołecznej Alma Mater Wydział Teologii Ewangelickiej i Studium Teologii Prawosławnej. Oba totalitaryzmy XX wieku przekreśliły możliwość istnienia placówek teologicznych w Uniwersytecie Warszawskim. Wydziały te stały się jednak rdzeniem utworzonych po wojnie Akademii Teologii Katolickiej (później Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego) i Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej. Mimo trudnej przeszłości teologia uniwersytecka w Warszawie stanowi niezbywalny element życia akademickiego naszego miasta.

Podejmując refleksję nad genezą, rozwojem i przyszłością teologii w Warszawie, jako pracownicy i studenci Wydziału Teologicznego UKSW i Wydziału Teologicznego ChAT mamy wspólne przekonanie o szczególnej roli tej nauki w przestrzeni Uniwersytetu i w świecie współczesnym. Jak była obecna u początków uniwersytetów w średniowiecznej Europie, tak nie może jej, mimo głębokich przemian społeczno-kulturowych, zabraknąć w dobie współczesnej. Teologia bowiem, odwołując się do wiary i rozumu, poszukuje odpowiedzi na pytanie o miejsce człowieka w świecie, jego rolę i samoidentyfikację. Analizuje wszystko to, co o człowieku stanowi, odwołując się przy tym do objawienia Bożego. Broni człowieka przed redukowaniem go do wymiaru materialnego, spełnia rolę kulturotwórczą.

Świętowanie 200-lecia warszawskiej teologii uniwersyteckiej posiada dziś wymiar ekumeniczny. Jako społeczność akademicka obu Wydziałów wspólnie i solidarnie świadczymy, iż nie ma teologii bez trudu wypełniania Jezusowej modlitwy o jedność Jego uczniów (J 17, 11). Teologia przyczynia się do przebaczania, pojednania oraz jedności wszystkich chrześcijan. Teologia chrześcijańska chce jednocześnie służyć wszystkim ludziom, bez względu na ich kulturową i religijną tożsamość czy światopogląd.

Zobowiązani 200-letnią tradycją teologii akademickiej w Warszawie pragniemy wspólnie dbać o jej twórczą obecność w debacie naukowej tworzącej Uniwersytet. Chcemy wspierać się wzajemnie w tym procesie i uczyć się od siebie, wsłuchując się w głos wszystkich uczestników dyskursu akademickiego.

Podpisali:

Dziekan Wydziału Teologicznego ChAT – dr hab. prof. ChAT Jerzy Ostapczuk i Dziekan Wydziału Teologicznego UKSW ks. prof. dr hab. Piotr Tomasik.

***

Dokument wskazuje na znaczenie Wydziału Teologicznego na Uniwersytecie Warszawskim na przestrzeni dziejów, kiedy to w czasach zaborów dzielił ciężkie losy społeczeństwa polskiego. „W II Rzeczypospolitej obok Wydziału Teologii Katolickiej zaistniały w stołecznej Alma Mater Wydział Teologii Ewangelickiej i Studium Teologii Prawosławnej. Oba totalitaryzmy XX wieku przekreśliły możliwość istnienia placówek teologicznych w Uniwersytecie Warszawskim. Wydziały te stały się jednak rdzeniem utworzonych po wojnie Akademii Teologii Katolickiej (później Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego) i Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej. Mimo trudnej przeszłości teologia uniwersytecka w Warszawie stanowi niezbywalny element życia akademickiego naszego miasta”- deklarują sygnatariusze.

200 lat teologii akademickiej w Warszawie – to pierwsza ekumeniczna konferencja tego typu, organizowana wspólnie przez Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego i Chrześcijańską Akademię Teologiczną 16-17 listopada 2016 r.

 

Drogi Czytelniku,
cieszymy się, że odwiedzasz nasz portal. Jesteśmy tu dla Ciebie!
Każdego dnia publikujemy najważniejsze informacje z życia Kościoła w Polsce i na świecie. Jednak bez Twojej pomocy sprostanie temu zadaniu będzie coraz trudniejsze.
Dlatego prosimy Cię o wsparcie portalu eKAI.pl za pośrednictwem serwisu Patronite.
Dzięki Tobie będziemy mogli realizować naszą misję. Więcej informacji znajdziesz tutaj.
Wersja do druku
Nasza strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celach statystycznych, reklamowych oraz funkcjonalnych. Możesz określić warunki przechowywania cookies na Twoim urządzeniu za pomocą ustawień przeglądarki internetowej.
Administratorem danych osobowych użytkowników Serwisu jest Katolicka Agencja Informacyjna sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (KAI). Dane osobowe przetwarzamy m.in. w celu wykonania umowy pomiędzy KAI a użytkownikiem Serwisu, wypełnienia obowiązków prawnych ciążących na Administratorze, a także w celach kontaktowych i marketingowych. Masz prawo dostępu do treści swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, wniesienia sprzeciwu, a także prawo do przenoszenia danych. Szczegóły w naszej Polityce prywatności.