„Leksykon ekumenistów” – pionierska praca prof. Karola Karskiego

Nakładem Fundacji Ekumenicznej „Tolerancja” ukazał się pierwszy w Polsce „Leksykon ekumeniczny”. Jego autorem jest wybitny ekumenista, luteranin prof. Karol Karski.

Leksykon prezentuje biogramy 351 osób – 205 z zagranicy i 146 z Polski. W grupie zagranicznej najliczniej reprezentowani są katolicy rzymscy (50 osób), ewangelicy reformowani (38), prawosławni (37), anglikanie (21), luteranie i ewangelicy unijni (po 20 osób). W grupie polskiej również dominują katolicy (65 osób), po nich plasują się luteranie (29), reformowani (11), prawosławni (10), metodyści (8), baptyści (6), mariawici i polskokatolicy (po 5 osób).

Obok znanych postaci zwierzchników kościelnych i przewodniczących ważnych gremiów ekumenicznych (zdecydowanie najdłuższy jest biogram Jana Pawła II), prof. Karski przypomina sylwetki osób nieco zapomnianych, a bardzo zasłużonych dla ekumenii, jak przedwcześnie zmarłą publicystkę Annę Morawską, która wydała pierwszy w Polsce wybór pism męczennika nazizmu, pastora Dietricha Bonhoeffera, czy Anielę Urbanowicz, działaczkę warszawskiego KIK-u, która jako pierwsza osoba z Polski nawiązała systematyczne kontakty ze wspólnotą ekumeniczną z Taizé.

Pewne zdziwienie może budzić zamieszczenie sylwetek papieży – Piusa XI i Piusa XII, którzy krytycznie odnosili się do ruchu ekumenicznego, a jedność rozumieli jako powrót innych chrześcijan do „ojcowskiego domu”, czyli do Rzymu. Takich wątpliwości nie ma jednak w przypadku metropolity Andrzeja Szeptyckiego, który pracował nad pojednaniem Kościoła greckokatolickiego z prawosławiem, protestował przeciwko podjętej administracyjnie przez rząd polski akcji burzenia świątyń prawosławnych na Chełmszczyźnie, a podczas drugiej wojny światowej uratował kilkuset Żydów.

Pozycja zawiera braki, ale, jak tłumaczy autor, jest to pierwsza próba zaprezentowania osób zasłużonych dla jedności chrześcijan. Prof. Karski liczy na to, że dotrą do niego „cenne uwagi i uzupełnienia, które pozwolą mu poprawić to skromne dzieło”.

„Leksykon ekumenistów” ukazał się jako zeszyt specjalny „Studiów i Dokumentów Ekumenicznych”, redagowanych od blisko 30 lat przez prof. Karskiego. Pozycję można zamawiać w Fundacji Ekumenicznej „Tolerancja”, ul. Ogrodowa 37,00-873 Warszawa.