Leon XIV: teolog winien przekazywać smak wiary

Teologia nie powinna być poszukiwaniem czysto abstrakcyjnym, lecz zawsze owocem doświadczenia Boga i żywej relacji z Nim – mówił Papież Leon XIV do uczestników sympozjum zorganizowanego w Watykanie przez Papieską Akademię Teologiczną. Zachęcił do uprawiania teologii opartej na osobistym i przemieniającym spotkaniu z Chrystusem.

Przekraczać bariery

Leon XIV przyjął w sobotę na audiencji przybyłych z różnych stron świata uczestników Międzynarodowego Seminarium, zorganizowanego przez Papieską Akademię Teologiczną. Tematem seminarium było: „Stworzenie, Natura, Środowisko dla świata pokoju”. W spotkaniu uczestniczył m. in. rektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II ks. prof. Mirosław Kalinowski.

Papież wskazał, że „każdy wysiłek na rzecz poprawy warunków środowiskowych i społecznych naszego świata wymaga zaangażowania wszystkich, każdego na miarę jego możliwości, w duchu solidarności i współpracy, który przekracza bariery i ograniczenia regionalne, narodowe, kulturowe, a nawet religijne.”

Teologia musi być wcielona

Za głównym temat swojego przemówienia do akademików obrał Leon XIV kwestię misyjnego i dialogicznego charakteru teologii, która – jak podkreślił – ma swoje korzenie w Ewangelii, a jej ostatecznym celem jest komunia z Bogiem, będąca celem przepowiadania chrześcijańskiego.

Papież dodał, że dzieło ewangelizacji domaga się teologii wcielonej, przenikniętej bólami, radościami, oczekiwaniami i nadziejami kobiet i mężczyzn naszych czasów.

Doświadczenie relacji z Bogiem

Leon XIV wskazał na przykład Ojców i Nauczycieli starożytności, którzy – posłuszni Duchowi – potrafili łączyć wiarę i rozum, refleksję, modlitwę i działanie. „W tym sensie znaczący jest zawsze aktualny przykład św. Augustyna, którego teologia nigdy nie była poszukiwaniem czysto abstrakcyjnym, lecz zawsze owocem doświadczenia Boga i żywej relacji z Nim. Doświadczenie to rozpoczęło się jeszcze przed chrztem, gdy w głębi serca czuł się prowadzony przez niewysłowione światło (por. Wyznania, VII, 10), a potem towarzyszyło mu przez całe życie, także poprzez teologiczną refleksję wcieloną i zdolną odpowiadać na potrzeby duchowe, doktrynalne, duszpasterskie i społeczne jego czasów” – mówił Leon XIV.

Przypomniał, że św. Tomasz z Akwinu usystematyzował to przesłanie przy pomocy narzędzi rozumu Arystotelesowskiego, „budując solidny most między wiarą chrześcijańską a nauką wszystkich, pojmując teologię jako sapida scientia, czyli mądrość.”

Ojciec Święty przywołał też bł. Antonio Rosminiego, który „uważał teologię za wzniosły wyraz miłości intelektualnej i domagał się, by krytyczny rozum wszystkich nauk był skierowany ku Idei Mądrości”.

Teolog ma przekazywać smak wiary

„Teolog czy teolożka to osoba, która w samym swoim uprawianiu teologii przeżywa misyjne pragnienie przekazywania wszystkim «wiedzy» i «smaku» wiary, aby mogła ona oświecać egzystencję, podnosić słabych i wykluczonych, dotykać i uzdrawiać cierpiące ciało ubogich, pomagać w budowaniu świata braterskiego i solidarnego oraz prowadzić nas do spotkania z Bogiem” – mówił Leon XIV.

Teologia i sztuczna inteligencja

Dodał, że teologia odpowiadać winna na wyzwania współczesności, choćby kwestie związane z technologią cyfrową. „Teologia jest w tym zakresie bezpośrednio wezwana do działania, ponieważ nie wystarcza wyłącznie etyczne podejście do złożonego świata sztucznej inteligencji; trzeba odnieść się do wizji antropologicznej, która stanowi fundament etyki i tym samym powrócić do odwiecznego pytania: kim jest człowiek, jaka jest jego nieskończona godność, której nie można zredukować do żadnego cyfrowego androida?” – wskazał Ojciec Święty.

Dialog interdyscyplinarny

Leon XIV zachęcił do uprawiania teologii opartej na osobistym i przemieniającym spotkaniu z Chrystusem, starającej się wcielać w konkretne dzieje dzisiejszej ludzkości. „Zachęcam was do dialogu nie tylko z filozofią, lecz także z fizyką, biologią, naukami ekonomicznymi, prawnymi, literaturą, muzyką – aby ubogacać siebie i innych, aby wnosić dobry zaczyn Ewangelii do różnych kultur, do spotkania z wierzącymi innych religii i z niewierzącymi” – dodał Papież.