Lublin: ul. Józefa Franczaka „Lalka” wreszcie oznaczona

W przeddzień 51. rocznicy bohaterskiej śmierci ostatniego żołnierza wyklętego, dzięki determinacji radnego Piotra Krzysztofa Kutego, w Lublinie ustawione zostały tablice z nazwą ulicy Józefa Franczaka „Lalka”.

Józef Franczak został patronem jednej z ulic w Lublinie na mocy uchwały Rady Miasta Lublin z 13 marca br. Stało się tak pomimo trwającego kilka miesięcy piętrzenia proceduralnych przeszkód.

Imię Józefa Franczaka „Lalka” otrzymał końcowy, dwukilometrowy odcinek dotychczasowej Drogi Męczenników Majdanka biegnącej w kierunku miejscowości związanych z jego życiem i śmiercią: Piask, Kozic Górnych i Majdanu Kozic Górnych, u zbiegu z ulicą dowódcy „Lalka” mjr. Hieronima Dekutowskiego „Zapory”, a połączonej z nią rondem Janusza Krupskiego – jednego ze strażników pamięci o Żołnierzach Niezłomnych.

Pomimo upływu ponad pół roku od chwili nadania tej ulicy imienia Franczaka, nie doczekała się ona stosownego oznaczenia. Nie mogąc dłużej czekać, radny Kuty podjął starania o przyspieszenie ustawienia tablic. Na jego apel po raz kolejny odpowiedziała Fundacja Niepodległości, zasłużona w dziele utrwalania pamięci o żołnierzach wyklętych. Fundacja z własnych funduszy pokryła koszty wykonania i ustawienia tablic.

Należy przypomnieć, iż Fundacja Niepodległości już raz odpowiedziała na apel inicjatora i autora uchwały Piotra Kutego deklarując pokrycie zainteresowanym osobom i firmom kosztów związanych ze zmianą nazwy ulicy.

Józef Franczak – sierżant WP, był uczestnikiem wojny obronnej 1939 r., żołnierzem ZWZ-AK, przez osiemnaście lat od zakończenia II wojny światowej pozostając w konspiracji stał się ostatnim walczącym żołnierzem niepodległej Rzeczypospolitej. 21 października 1963 r. w Majdanie Kozic Górnych zginął zastrzelony w walce z grupą operacyjną 37 funkcjonariuszy SB i ZOMO.

Po sekcji zwłok ciało Józefa Franczaka zostało zbezczeszczone poprzez obcięcie głowy i pochowane w bezimiennym grobie na lubelskim cmentarzu przy ul. Unickiej, gdzie wcześniej chowano straconych w więzieniu na Zamku. Dopiero w 1983 „Lalek” spoczął w rodzinnym grobowcu na cmentarzu parafialnym w Piaskach k. Lublina. W 2008 r. prezydent Lech Kaczyński nadał mu pośmiertnie Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.

Lublin jest pierwszym miastem, które w tej formie uhonorowało ostatniego żołnierza podziemia niepodległościowego, do śmierci walczącego z bronią w ręku z narzuconym Polsce systemem komunistycznym.