Mamy tylko jednego Prymasa – rozmowa z kanclerzem Kurii Metropolitalnej w Gnieźnie

„W myśl prawa kanonicznego nowo mianowany arcybiskup gnieźnieński powinien objąć urząd w ciągu dwóch miesięcy od nominacji” – mówi doktor prawa kanonicznego ks. Krzysztof Wętkowski, kanclerz Kurii Metropolitalnej w Gnieźnie.

Poniżej publikujemy pełną treść rozmowy:

KAI: Papież Benedykt XVI mianował abp. Henryka Muszyńskiego administratorem apostolskim archidiecezji gnieźnieńskiej do czasu objęcia posługi przez nowego ordynariusza. Co to w praktyce oznacza?

– Z Kodeksu Prawa Kanonicznego i dokumentów, które abp Henryk Muszyński otrzymał, wynika, że funkcję administratora apostolskiego wykonuje z kompetencjami biskupa diecezjalnego, a więc takimi, jakie przysługiwały mu dotychczas. Jak sama nazwa wskazuje jest to funkcja tymczasowa, którą będzie pełnił do czasu objęcia urzędu przez abp. Józefa Kowalczyka.

KAI: Czyli do czasu ingresu?

– Niekoniecznie. Biskup obejmuje kanonicznie diecezję w chwili przedłożenia dokumentu o swojej nominacji Kolegium Konsultorów. To stosunkowo nowa praktyka. Do 1983 roku dokument nominacyjny nowo mianowany ordynariusz przedstawiał Kapitule Katedralnej. Po zmianach soborowych i wejściu w życie nowego Kodeksu Prawa Kanonicznego kompetencje te przeszły na wspomniane Kolegium Konsultorów, a więc grono kapłanów wyłonione z Rady Kapłańskiej. Jak już powiedziałem, abp. Kowalczyk może to zrobić w czasie ingresu, ale może również zrobić to wcześniej. Wybór terminu należy do niego. W przypadku poprzedników abp. Henryka Muszyńskiego i kard. Józefa Glempa odbyło się to jeszcze przed ingresem.

KAI: Czy są określone ramy czasowe, w których objęcie diecezji musi się odbyć?

– Prawo kanoniczne mówi, że ten, kto został ustanowiony biskupem diecezjalnym i jest już biskupem powinien objąć diecezję w ciągu dwóch miesięcy od chwili nominacji.

KAI W komentarzach często pojawia się stwierdzenie, że mamy trzech Prymasów: urzędującego i dwóch seniorów. Jak to wygląda od strony prawnej?

– Dokument papieski przywracający arcybiskupowi gnieźnieńskiemu godność Prymasa Polski wskazuje jednoznacznie, że tytuł ten nosi wyłącznie urzędujący arcybiskup gnieźnieński. Tytułowanie kard. Glempa i abp. Muszyńskiego prymasem-seniorem jest raczej zwyczajowe i honorowe. Z prawnego punktu widzenia taki urząd nie funkcjonuje i nie przysługują mu żadne uprawnienia. To nowa sytuacja w dziejach archidiecezji gnieźnieńskiej, nie miała ona bowiem dotąd prymasa-seniora.