Modlitwa przy najstarszej w Europie replice Grobu Bożego

– Naszym prawdziwym schronem, naszą „arką Noego”, jest krzyż Chrystusa i płynąca z niego nauka – mówił dzisiaj bp Andrzej Kaleta, przewodnicząc liturgii wielkopiątkowej w sanktuarium Grobu Bożego w Miechowie. Od wielu lat biskupi kieleccy wraz z wiernymi modlą się w Wielki Piątek w tym unikatowym sanktuarium – z najstarszą w Europie repliką Grobu Bożego.

W wygłoszonym słowie bp Andrzej Kaleta zauważył, że my, ludzie XXI wieku, wspominając wydarzenia Golgoty, „paradoksalnie, czujemy się do­syć bezpieczni. Bo sprawa, jak się wydaje, dotyczy tylko tych, którzy żyli w Palestynie za czasów Jezusa, a nie nas”. Przestrzegał przed „oddalaniem” od siebie sprawy Jezusa i czynienia z niej „problemu historycznego, a więc neutralnego”.

Biskup zaapelował o określenie przez każdego chrześcijanina swojego stosunku do Chrystusa i Jego Krzyża, gdyż w przeciwnym razie opłakiwanie cier­pień Zbawiciela może stać się „czystą hipokryzją”. Cierpienia Chrystusa może współodczuć tylko ten, kto traktuje je osobiście, jakby sam je zadał Jezusowi.

Miechów i tutejsze sanktuarium to szczególne miejsce w diecezji kieleckiej, ożywione w Wielki Piątek obecnością wielu pielgrzymów. Miechów łączy się ściśle z historią stróżów Grobu Bożego – bożogrobców, która rozpoczęła się w Jerozolimie w 1114 r. Głównym zadaniem zakonników była straż przy Grobie Chrystusa oraz opieka nad przybywającymi tu licznie pielgrzymami. Zakon od początku cieszył się prestiżem w Europie.

Osiedlając się w XII wieku w Polsce – w Miechowie, bożogrobcy wprowadzili tu swoją specyficzną liturgię i nabożeństwa, wcześniej nieznane, m.in. rozpowszechnili zwyczaj urządzania grobu Chrystusa w kościołach w Wielki Piątek. Bożogrobców sprowadził do Miechowa wielmoża małopolski komes Jaksa herbu Gryf i ufundował im kościół i klasztor w swych dobrach, na złożonym kopczyku świętej ziemi z Jerozolimy.

Kościół pw. Grobu Pańskiego szybko stał się zbyt mały. W latach 1235 – 1293 zbudowano nowy romański kościół, poświęcony przez bp. Prokopa. Miechowska świątynia szybko stała się łącznikiem z Ziemią Świętą. W 1379 r. kościół spłonął w wielkim pożarze miasta. Odbudowany, ulegał jeszcze kilkakrotnym pożarom.

Po rekonstrukcji w XVIII w. zmienił swój wygląd. Świątynia otrzymała barokowo – rokokowy wystrój. 15 lipca 1799 – w rocznicę zdobycia Jerozolimy przez Krzyżowców w 1099 r. – bp Tomasz Nowina Nowiński, generał – przełożony bożogrobców i proboszcz miechowski, konsekrował świątynię.

W 1819 r. nastąpiła kasata zakonu bożogrobców, ale wieloletnie starania kolejnych proboszczów miechowskich o przywrócenie dawnej rangi zostały zwieńczone sukcesem: 3 listopada 1996 r. kościół został podniesiony do godności bazyliki mniejszej, a w 1997 r. bp kielecki Kazimierz Ryczan erygował Miechowską Kapitułę Kolegiacką.

Obecnie Miechów jest ponownie siedzibą zakonu bożogrobców. Tutaj odbywają się ich doroczne ogólnopolskie spotkania nadając kolorytu sanktuarium i podkreślając jego łączność z Ziemią Świętą.