Miechów: pomnik Macieja Miechowity na 850–lecie miechowskich bożogrobców

Nuncjusz apostolski abp Celestino Migliore, celebrujący jutro w Miechowie jubileusz 850 lat fundacji jerozolimskiego Zakonu Rycerskiego Grobu Bożego, poświęci także pomnik najsłynniejszego wychowanka szkoły bożogrobców, wybitnego naukowca – Macieja Karpigi, znanego jako Maciej Miechowita.

Obchody 850 – lecia bożogrobców w Miechowie zbiegły się z 490. rocznicą śmierci Miechowity. Miechowskie środowiska zdecydowały o przypomnieniu postaci słynnego absolwenta i zarazem wielokrotnego rektora Akademii Krakowskiej, poprzez fundację pomnika.

Wincenty Kućma – profesor Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, zaprojektował i wykonał nieodpłatnie model postaci oraz jego gipsowe formy do odlewu w brązie. Pomnik znajduje się pomiędzy bazyliką Grobu Bożego, a Domem Generałów.

Maciej Miechowita żył w latach 1457 – 1523. Był ośmiokrotnie rektorem Akademii Krakowskiej, zajmującym się m.in. astronomią, geografią, medycyną, filozofią, historią. Był cenionym autorem dzieł z wielu dziedzin oraz wielkim filantropem, wspierającym m.in. konwent bożogrobców i paulinów na Skałce w Krakowie. Nauka europejska przyznaje mu poważny autonomiczny wkład w dorobek naukowy w wielu dziedzinach.

Poświęcenie pomnika Miechowity odbędzie się jutro, podczas obchodów 850 lat bożogrobców w Miechowie, którym przewodniczy nuncjusz apostolski w Polsce abp Celestino Migliore. Eucharystia w bazylice miechowskiej pw. Grobu Bożego rozpocznie się o godz. 11.30, z udziałem bp. Kazimierza Ryczana, duchowieństwa kieleckiego, kapituły miechowskiej oraz bożogrobców, z władzami zwierzchnimi z Warszawy.

W ramach roku jubileuszowego w Miechowie odbył się w kwietniu 2013 r. wernisaż wystawy Karola Badyny „Rzeźba pasyjna oraz projekty i realizacje wnętrz sakralnych”, połączony z koncertem Lamentacji Krzysztofa Klimy. W Muzeum Ziemi Miechowskiej planowane jest z kolei otwarcie wystawy archeologicznej, będącej częścią ekspozycji stałej – w następstwie i badań prowadzonych w latach 2010-2011 na terenie zabudowań klasztornych.

W 2009 r. powstał Szlak Bożogrobców obejmujący 7 kościołów: Miechów, Chełm, Uniejów, Chodów, Siedliska, Sławice i Wrocimowice, który jest promowany w roku jubileuszu.

Historia Bożogrobców w Miechowie sięga 1163 r. Komes Jaksa herbu Gryf sprowadził z Ziemi Świętej do Małopolski stróżów Grobu Bożego. Nad wysypanym kopczykiem ziemi z Jerozolimy zbudowano pierwszy wzniesiony z kamienia i cegły niewielkich rozmiarów kościółek, potem kolejne, jako schronienie dla najstarszej (z ok. 1530 r.) i najwierniejszej repliki Grobu Chrystusowego na świecie.

Głównym zadaniem miechowskich bożogrobców było szerzenie nabożeństwa do Grobu Bożego. Spopularyzowali oni w podległych im kościołach m.in. budowę Bożych Grobów w Wielki Piątek, organizowali uroczystości w Wielkim Tygodniu i w drugą niedzielę po świętach Wielkanocnych.

Rozkwit Zakonu Bożogrobców miał miejsce w XV wieku, a miechowskie sanktuarium stało się jednym z najprężniejszych ośrodków zakonu. Kiedy Jerozolima została opanowana przez muzułmanów, bożogrobcy odprawiali w Miechowie nabożeństwa pasyjne, rezurekcyjne i już wtedy Miechów otrzymał nazwę „polskiej Jerozolimy. Do samego Miechowa ściągały pielgrzymki z Polski i z całej Europy. Miechowici uzyskali od Stolicy Apostolskiej odpusty podobne do tych, które otrzymywali pielgrzymi odwiedzający Ziemię Świętą. Byli wśród nich polscy królowie.

W 1819 r. nastąpiła kasata zakonu bożogrobców, ale wieloletnie starania kolejnych proboszczów miechowskich o przywrócenie dawnej rangi zostały zwieńczone sukcesem: w 1996 r. kościół – kilkakrotnie w ciągu stuleci odbudowywany i rozbudowywany – został podniesiony do godności bazyliki mniejszej. Odbyła się wówczas także pierwsza inwestytura w Polsce. W 1997 r. bp kielecki Kazimierz Ryczan erygował Miechowską Kapitułę Kolegiacką.

Zakon bożogrobców liczy obecnie ok. 30 tys. osób.