Międzynarodowa konferencja „Laudato Si 2.0. Proroctwo papieża Franciszka dla świata?”

Międzynarodowa, interdyscyplinarna konferencja “Laudato Si 2.0. Proroctwo papieża Franciszka dla świata?”, zorganizowana przez Światowy Ruch Katolików na rzecz Środowiska oraz Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, odbyła się 14 czerwca w Warszawie pod patronatem Arcybiskupa Metropolity Warszawskiego Adriana Galbasa SAC. Poświęcona była odpowiedziom na największe współczesne wyzwania duchowe, ekologiczne i technologiczne, których poszukiwać można w papieskiej encyklice “Laudato Si”. W tym roku mija 10 lat od jej ogłoszenia.

Konferencję otwarło przemówienie abp. Adriana Galbasa SAC, który podkreślał, że encyklika “Laudato Si” nie została jeszcze w stopniu wystarczającym przyswojona przez Kościół w Polsce – choć troska o Boże stworzenie powierzone opiece człowieka jest integralnym elementem życia chrześcijańskiego. Arcybiskup wyraził też nadzieję, że wydarzenia takie jak konferencja Creatio Continua będą jednym z kroków na drodze do zmiany tej sytuacji.

Debatę na ten temat rozpoczął dialog Johna Milbanka, teologa anglokatolickiego i twórcy ruchu Radykalnej Ortodoksji, z Grzegorzem Górnym, współzałożycielem magazynu Fronda. Grzegorz Górny podkreślał, że troska o ochronę i konserwację przyrody jest w DNA konserwatyzmu. Niezrozumienie tego faktu i oddanie przez chrześcijan i konserwatystów ekologii lewicy wynika z zapomnienia przez przez prawicę własnej tradycji.

John Milbank, podobnie jak s. prof. Teresa Obolevich z Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II wskazywał, jak głęboko troska o dzieło stworzenia zakorzeniona jest w tradycji Ojców Kościoła, zwłaszcza w idei Mądrości Bożej, przejawiającej się równocześnie w przyrodzie oraz w ludzkiej pracy i kreatywności, które powinny kultywować i chronić świat stworzony.

Dyskusja o duchowym i teologicznym zakorzenieniu chrześcijańskiej ekologii integralnej była wstępem do rozważań o społecznym wymiarze troski o przyrodę. Baron Maurice Glasman, członek brytyjskiej Izby Lordów, podkreślał jak wielką rolę w połączeniu kwestii ekologicznych i społecznych odegrać może dziedzictwo Jana Pawła II i polskiej “Solidarności”. Pierwsza “Solidarność” była, jak podkreślał lord Glasman, krytyczna w równym stopniu wobec systemu komunistycznego, jak i wobec panowania nieograniczonego wolnego rynku. Wolnego rynku, który – jak ostrzegały papieskie encykliki poczynając od “Rerum nova rum” po “Laborem Exercens” – grozi „wyzyskiem pracy ludzkiej i przyrody zmienionych w towary”.

Niestety, jak ubolewał Glasman po roku 1989 Polska zapomniała o wezwaniu Jana Pawła II i o dziedzictwie “Solidarności” odrzucając solidarność jako zasadę organizacji społeczeństwa, co z kolei utrudnia prowadzenie takiej polityki ekologicznej, która byłaby przekonująca dla zwykłych ludzi.

Kluczowe znaczenie dziedzictwa chrześcijaństwa dla odnowienia idei społecznej solidarności podkreślał w swoim wystąpieniu Marcin Giełzak, eseista i współtwórca podcastu “Dwie Lewe Ręce”. Jak mówił Giełzak stoimy dziś w obliczu zagrożenia nawrotu do politycznego neopogaństwa głoszącego panowanie najsilniejszych i najbogatszych i odrzucenie troski o słabszych i mniej zamożnych jako niepotrzebnego balastu.

Z kolei filozof Tomasz Stawiszyński uczulał na negatywny wpływ jaki na społeczną solidarność wywiera poddana dyktatowi rynku “kultura terapeutyczna”, skupiona na prywatnych traumach jednostki, a nie na wspólnotowym budowaniu dobrego życia – bez którego niemożliwa będzie prawdziwe integralna ekologia.

Ekonomista Marcin Kędzierski, teolog Piotr Popiołek i socjolog Michał Łuczewski, których dialog zamknął wydarzenie, wskazywali, że mocą, która potrafi przełamać społeczną polaryzację, jest osoba Jezusa Chrystusa.

“Niemal wszyscy paneliści podkreślali jak cenne i jak rzadkie w czasach zdominowanych przez podziały są takie wydarzenia, gdzie mogą spotkać się i konstruktywnie rozmawiać ludzie z różnych ideowych światów, których łączy troska o dobro wspólne, o ochronę przyrody, o godność pracy – wartości, o które tak głośno dopomina się papieska encyklika wzywającą nas byśmy usłyszeli <zarówno wołanie Ziemi, jak i krzyk ubogich>” – powiedziała KAI prezeska zarządu Fundacji Światowego Ruchu Katolików na rzecz Środowiska, Magdalena Kadziak.

W wydarzeniu wzięło udział ponad 30 panelistów oraz około 150 uczestników. Patronami merytorycznymi konferencji był kwartalnik Więź oraz Ciepły Dom – Ciepły Kościół.

KAI była jednym z patronów medialnych wydarzenia.