Międzynarodowa konferencja z okazji Roku Darwina

Międzynarodową konferencją uczci Watykan obchodzony w 2009 Rok Darwina.

Naukowcy z różnych krajów świata spotykają się w dniach 3-7 marca w Watykanie, aby dyskutować o relacjach między wiarą a teorią ewolucji. Tematem spotkania jest „Ewolucja biologiczna: fakty i teorie. Ocena krytyczna 150 lat po «O powstawaniu gatunków»”. Naukowcy nawiążą do sporu między teorią ewolucji i kreacjonizmem oraz koncepcji „inteligentnego projektu” (intelligent design). Spotkanie odbywa się z okazji 200 rocznicy urodzin Karola Darwina oraz 150-lecia opublikowania głównego jego dzieła „O powstaniu gatunków”.

Patronat nad konferencją objęła Papieska Rada ds. Kultury. Jej przewodniczący abp Gianfranco Ravasi podczas spotkania z dziennikarzami wyraził nadzieję, że spotkanie da nowe impulsy w dialogu między naukami przyrodniczymi, filozofią i wiarą. Podczas prezentacji programu spotkania eksperci Kościoła przypomnieli o istotnych zastrzeżeniach wobec koncepcji „inteligentnego projektu“, według którego wyjaśnieniem dla pewnych cech Wszechświata i żywych organizmów jest siła sprawcza – „inteligentna przyczyna”, a nie działające samoistnie niesterowane procesy przyrodnicze, takie jak dobór naturalny i samoczynna ewolucja. Jej zwolennicy usiłują usunąć, lub przynajmniej zminimalizować, rolę przypadku w biologicznej i kosmologicznej ewolucji i czynią to często z pobudek – jawnie lub w sposób zawoalowany – religijnych.

Jezuita o. Marc Leclerc, wykładowca filozofii na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim nazwał tę koncepcję „całkowicie nie do zaakceptowania”. „Bóg nie pojawia się jak `deus ex machina`, aby wypełnić luki w wyjaśnianiu, które znajdują się w naukowej teorii” – powiedział. Mówiąc o głównym dziele Darwina „O pochodzeniu gatunków” jezuita zaznaczył, że wciąż jeszcze jest ono dyskutowane pod kątem ideologicznym, a nie naukowym. W tej sytuacji, wyjaśnił ks. Leclerc, celem rzymskiego kongresu jest „wywołanie szerokiej debaty na płaszczyźnie racjonalizmu, aby umożliwić owocny dialog uczonych rozmaitych dyscyplin i proweniencji”. Uprzedził jednocześnie, że kongres będzie miał charakter akademicki, nie będzie jednak wydarzeniem o charakterze kościelnym.

Teolog fundamentalista ks. Giuseppe Tanzella-Nitti przypomniał, że z punktu widzenia chrześcijańskiej teologii biologiczna ewolucja i chrześcijańska nauka o stworzeniu nie wykluczają się.

Podczas pięciodniowej konferencji, którą organizuje Papieski Uniwersytet Gregoriański i Uniwersytet Notre Dame z Illinois naukowcy z Europy i USA wygłoszą 36 referatów. Wśród nich będzie laureat Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny, Szwajcar, Werner Arber oraz niemiecki filozof Jürgen Mittelstraß.

Konferencja jest odbywa się w ramach powołanego do życia w 2003 r. projektu „Nauka, teologia i badania metafizyczne” (STOQ) służącego wymianie interdyscyplinarnej między różnymi dziedzinami wiedzy.