Minister Majewski o intensywnych stosunkach ze Stolicą Apostolską przed ŚDM

W związku z tym, że przygotowujemy Światowe Dni Młodzieży, jest naturalne, że nasze stosunki ze Stolicą Apostolską są w tym roku intensywniejsze – powiedział dziennikarzom w poniedziałek pełnomocnik rządu ds. ŚDM Paweł Majewski przed dwudniową wizytą ministra spraw zagranicznych Witolda Waszczykowskiego w Watykanie.

Szef polskiej dyplomacji spotka się w Watykanie m.in. z sekretarzem stanu kard. Pietro Parolinem, sekretarzem ds. relacji z państwami abp. Paulem Gallagherem oraz kard. Stanisławem Ryłką, przewodniczącym Papieskiej Rady ds. Świeckich.

W polskiej delegacji znajdzie się także szefowa kancelarii premiera Beata Kempa oraz pełnomocnik rządu ds. ŚDM Paweł Majewski.

Jak wyjaśnił w sobotę rzecznik MSZ Artur Dmochowski, głównym celem wizyty jest omówienie przygotowań do Światowych Dni Młodzieży w Krakowie i do obchodów 1050. rocznicy chrztu Polski. Min. Waszczykowski ma też rozmawiać w Watykanie o aktualnych zagadnieniach polityki międzynarodowej, dotychczasowej dwustronnej współpracy między Polską a Stolicą Apostolską oraz jej dalszym rozwoju.

„W związku z tym, że przygotowujemy Światowe Dni Młodzieży, jest naturalne, że nasze stosunki ze Stolicą Apostolską są w tym roku bardziej intensywne niż gdyby Dni Młodzieży nie było” – powiedział Paweł Majewski.

Na pytanie, czy po wizycie polskiej delegacji będzie już znany harmonogram wizyty papieża Franciszka w Polsce, min. Majewski odpowiedział: „Ponieważ organizatorem ŚDM jest Archidiecezja Krakowska, powołany przez nią Komitet Organizacyjny oraz strona watykańska, wizyta Ojca Świętego w naszym kraju ma charakter szczególny. Stroną zapraszającą nie jest państwo, choć państwo oczywiście bardzo chętnie ugości Ojca Świętego, tylko Kościół” – przypomniał min. Majewski. Dlatego – jak wyjaśnił – to strona kościelna ogłosi dokładny harmonogram wizyty papieża Franciszka.

Oceniając przygotowania strony państwowej do ŚDM, pełnomocnik rządu ds. Światowych Dni Młodzieży poinformował, że idą one w dobrym kierunku. W Kancelarii Premiera istnieje zespół koordynujący przygotowania poszczególnych resortów. Dzięki specustawie powstały ramy prawne dla sprawnej organizacji procedur zabezpieczających ŚDM od strony medyczno-sanitarnej, transportowej, telekomunikacyjnej i pod względem przeciwdziałania ewentualnym zagrożeniom porządku publicznego.

Rząd zajmie się specustawą najprawdopodobniej w przyszły wtorek, po czym trafi pod obrady Sejmu. – Chcemy, by została przyjęta jak najszybciej, gdyż niektóre przepisy – choćby dotyczące skrócenia terminów dla zamówień publicznych – muszą wejść w życie szybko, aby można było ogłosić przetargi na sprzęt potrzeby przy organizacji ŚDM – wyjaśnił Paweł Majewski.

„Mam nadzieję, że mimo tak krótkiego czasu, jaki mieliśmy na przygotowanie Światowych Dni Młodzieży, wszystkie zadania powierzone służbom uda się wykonać dobrze” – powiedział pełnomocnik rządu ds. ŚDM.

W czwartek Komitet Stały Rady Ministrów zaakceptował projekt „Ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z organizacją wizyty Jego Świątobliwości Papieża Franciszka w Rzeczypospolitej Polskiej oraz Światowych Dni Młodzieży – Kraków 2016”. Ma ona charakter specjalnej regulacji, która gromadzi nadzwyczajne przepisy dotyczące przygotowań i organizacji Światowych Dni Młodzieży w Krakowie i związanej z nimi wizyty papieża Franciszka.

„W związku z tym, że przewidywana liczba uczestników tego wydarzenia będzie bardzo duża (przewiduje się udział w ŚDM nawet 2,5 mln osób), konieczne jest stworzenie szczególnych rozwiązań prawnych umożliwiających zapewnienie bezpieczeństwa, w tym medycznego, porządku publicznego oraz wsparcie podmiotów realizujących zadania związane z organizacją ŚDM, w tym jednostek samorządu terytorialnego” – czytamy w uzasadnieniu projektu ustawy.

Ustawa określa zadania służb publicznych dotyczące wsparcia podmiotów uczestniczących w organizacji ŚDM oraz wizyty papieskiej, w tym jednostek samorządu terytorialnego i transportu publicznego. Nakłada na organizatora Światowych Dni Młodzieży w Krakowie, którym jest Archidiecezja Krakowska, obowiązek opracowania planu postępowania na wypadek zagrożenia podczas ŚDM.

Powinien on zawierać m.in. graficzny plan każdego z obiektów (terenów), w których mają odbywać się poszczególne wydarzenia ŚDM, wraz z ich opisem, zawierać m.in. oznaczenie dróg dojścia i rozchodzenia się osób uczestniczących w tych wydarzeniach, dróg ewakuacyjnych i dróg dojazdowych dla pojazdów służb ratowniczych i Policji.

Chodzi także o oznaczenie punktów pomocy medycznej, punktów czerpalnych wody do celów przeciwpożarowych oraz punktów informacyjnych, informację o liczbie miejsc, w tym stojących, dla osób uczestniczących w poszczególnych wydarzeniach, przewidywanych zagrożeniach bezpieczeństwa i porządku publicznego, liczbie, organizacji, oznakowaniu, wyposażeniu i sposobie rozmieszczenia służby porządkowej oraz służby informacyjnej czy informację o sposobie zapewnienia identyfikacji uczestników ŚDM.

Plan ten organizator ŚDM ma przekazać do 15 maja Komendantowi Głównemu Policji oraz Komendantowi Głównemu Państwowej Straży Pożarnej.

Ustawa ma określać specjalne zasady funkcjonowania służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo podczas Światowych Dni Młodzieży. Projekt nadaje Policji prawo do ewentualnego sprawdzania osób zarejestrowanych jako wolontariusze, jeśli zaszłyby ku temu przesłanki. Informuje o szczególnych uprawnieniach m.in. co do gromadzenia i przetwarzania danych o osobach stwarzających zagrożenie dla bezpieczeństwa i porządku publicznego, w tym danych uzyskanych i przetwarzanych przez inne organy i służby.

Jak wyjaśnił Paweł Majewski, przepisy te nie są niczym nowym. Zostały skopiowane z ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych (obowiązywały np. podczas EURO 2012) do specustawy dotyczącej ŚDM. – Policja będzie miała prawo sprawdzić w swoich bazach danych wolontariuszy, czyli osób, które będą miały dostęp do sektorów z najważniejszymi uczestnikami ŚDM: Ojcem Świętym, hierarchią kościelną, głowami państw itd. Policja będzie także mogła prewencyjnie zbierać informacje w trakcie przygotowań do ŚDM tak, aby wyeliminować ryzyko związane z aktami terrorystycznymi. Żyjemy w takich czasach, że powinniśmy reagować przed wydarzeniem, które zgromadzi co najmniej milion ludzi – dodał.

Majewski wyjaśnił, że nadzwyczajne przepisy dotyczące bezpieczeństwa, jak brzmi tytuł specustawy, będą stosowane nie tylko do wydarzeń w Krakowie, ale także wszędzie tam, gdzie przebywać będzie papież Franciszek. W planach jego wizyty, które są jeszcze do potwierdzenia, ma być także Częstochowa i Auschwitz.

Specustawa zakłada powierzenie Wojewodzie Małopolskiemu szczególnych zadań dotyczących zabezpieczenia medycznego. Określa również wymagania względem poszczególnych elementów tego zabezpieczenia: zespołów wyjazdowych, lotniczych zespołów ratunkowych, patroli pieszych, patroli ruchomych, stałych punktów pomocy medycznej i namiotów szpitalnych.

W ustawie znalazł się też opis warunków transportu drogowego, lotniczego i kolejowego na ŚDM. W pierwszym przypadku proponuje się, aby Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad ustalił wykaz rekomendowanych na ŚDM tras przejazdu niezbędnych dla sprawnego przemieszczania się pielgrzymów. Do jego obowiązku będzie też należał monitoring natężenia ruchu na drogach publicznych i informowanie o ewentualnych trudnościach w tym zakresie.

Dokument powierza spółce PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. szczególne zadania związane z zapewnieniem uczestnikom ŚDM transportu na terenie kraju. Dzięki projektowi ustawy m.in. uproszczone zostaną przepisy dotyczące wprowadzaniu zmian w kursowaniu pociągów i dopuszczające przewozy regionalne do tworzenia połączeń międzywojewódzkich. W ustawie założono bowiem, że z powodu ograniczeń taboru potrzeba będzie stworzyć okazjonalne dodatkowe przewozy łączące np. województwo małopolskie z sąsiednimi regionami: podkarpackim, śląski, dolnośląskim i świętokrzyskim.

Projekt przewiduje również ułatwienia proceduralne związane z użytkowaniem obiektów kolejowych stanowiących infrastrukturę kolejową oraz dotyczące instalacji tymczasowej telekomunikacyjnej stacji bazowej w obszarach wydarzeń centralnych ŚDM.

Instalacje te będą miały charakter dodatkowy wobec instalacji już istniejących. Ustawa uznaje za niezbędne zapewnienie przez operatorów telekomunikacyjnych obsługi dodatkowego ruchu głosowego i transmisji danych oraz dostępności zasobów sieci dla połączeń alarmowych z nr. 112.

W związku z zakładanym przybyciem na Światowe Dni Młodzieży nawet 2,5 mln pielgrzymów, sieci komórkowe muszą zostać w bardzo krótkim czasie znacznie rozbudowane, przy jednoczesnych ograniczeniach środowiskowych. Z informacji operatorów wynika, że konieczna będzie instalacja ok. 20 dodatkowych tymczasowych stacji bazowych (10 – na terenie Błoń krakowskich oraz 10 na terenie miejscowości Brzegi w gminie Wieliczka).

W przepisach transportu lotniczego wyłączony zostanie 3-dniowy ustawowy termin na składanie wniosków o wydanie zezwolenia na przewóz lotniczy w przypadku, gdy dotyczyć on będzie uczestników ŚDM i składany będzie od 18 lipca do 2 sierpnia do Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego.

W projekcie założono ponadto, że zagraniczni uczestnicy ŚDM ubiegający się o wydanie wizy krajowej oraz wizy Schengen będą zwolnieni z opłaty konsularnej za przyjęcie i rozpatrzenie wniosku wizowego. Zwolnienie to przysługiwać będzie po wykazaniu przez wnioskującego o wizę dokumentu zaświadczającego o uczestnictwie w ŚDM.

W ustawie opisano także minimalne wymagania dotyczące bezpieczeństwa higieniczno-sanitarnego dla uczestników Światowych Dni Młodzieży, w tym organizacji campingów i pól biwakowych oraz funkcjonowania obiektów noclegowych w placówkach oświatowych, remizach lub obiektach sportowych.

W celu zapewnienia bezpieczeństwa epidemiologicznego osób przebywających na terenie objętym zabezpieczeniem medycznym ŚDM skrócone zostaną do 2 godzin terminy zgłoszenia podejrzenia lub rozpoznania przypadków zakażenia, choroby zakaźnej lub zgonu z tychże powodów.

Projekt ustawy przewiduje możliwość udzielenia wsparcia przy organizacji ŚDM w zakresie logistyki, transportu, łączności czy zabezpieczenia medycznego i sanitarnego przez ministerstwo obrony narodowej.