Modlitwy przy Pomniku Poległym i Pomordowanym na Wschodzie

17 września po południu, przy Pomniku Poległym i Pomordowanym na Wschodzie, upamiętniono 86. rocznicę agresji sowieckiej na Polskę. Odczytano apel pamięci, oddano salwę honorową i odmówiono modlitwy międzyreligijne.

W uroczystości uczestniczyli przedstawiciele Związku Sybiraków, Federacji Rodzin Katyńskich, Stowarzyszenia Łagierników, Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939 r. oraz Fundacji Poległym i Pomordowanym na Wschodzie. Obecny był bp Marek Markowski, parlamentarzyści – m.in. wicemarszałek Sejmu Krzysztof Bosak – szef BBN prof. Sławomir Cenckiewicz, przedstawiciele władz, wojska i służb mundurowych, a także uczniowie klas mundurowych i harcerze.

Po odegraniu „Mazurka Dąbrowskiego” i „Hejnału Warszawskiego” list prezydenta Karola Nawrockiego odczytał jego doradca Jan Józef Kasprzyk. Prezydent przypomniał o tragedii 1939 roku i jej konsekwencjach, podkreślając, że 17 września to symbol zdrady i cierpienia tysięcy Polaków – ofiar deportacji, mordów i zbrodni katyńskiej. – „Nikt ze zgładzonych wiosną 1940 roku nie zostanie zapomniany – dopóki żyć będą Polacy i dopóki istnieć będzie Polska” – zaznaczył.

Nawrocki odniósł się również do współczesnej polityki Rosji, przywołując słowa Józefa Piłsudskiego: „Bez względu na to, jaki będzie jej rząd, Rosja jest zaciekle imperialistyczna”. Jak podkreślił, agresja Putina na Ukrainę i prowokacje wobec NATO potwierdzają aktualność tej diagnozy. – Musimy zrobić wszystko, by „udaremnić zbrodnicze plany kolejnych autokratycznych przywódców Rosji” i aby „Europy już nigdy nie dotknęła wojenna pożoga” – apelował.

Głos zabrał także szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Lech Parell. – Polska, aby była silna, musi być w elementarny sposób zjednoczona. Nie będziemy silni, jeśli będziemy podzieleni – mówił, apelując o ograniczenie sporów politycznych.

Prezes Fundacji Poległym i Pomordowanym na Wschodzie gen. dyw. w st. spocz. Leon Komornicki zaznaczył, że rocznicowe uroczystości to nie tylko upamiętnienie ofiar, ale i refleksja nad bezpieczeństwem państwa. – Rosja prowadzi wojnę hybrydową, której ostrze wymierzone jest w społeczeństwo – ostrzegał. Wskazał, że siła obronna Polski powinna opierać się na racjonalnym wykorzystaniu wszystkich zasobów.

Podczas uroczystości odczytano także listy od prezydenta Warszawy Rafała Trzaskowskiego i prezes Federacji Rodzin Katyńskich Izabeli Saryusz-Skąpskiej.

Modlitwę międzyreligijną rozpoczął ks. płk rez. January Wątroba. Wspólnie modlili się duchowni prawosławni i ewangelicko-augsburscy, a rabin Michael Schudrich odśpiewał Psalm 23. Modlitwę odmówił także imam Paweł Dudek, dyrektor Ośrodka Kultury Muzułmańskiej. Po apelu pamięci oddano salwę honorową, a delegacje złożyły wieńce. Uroczystość zakończyło odegranie „Marszu Sybiraków” oraz odprowadzenie kompanii reprezentacyjnej i pocztów sztandarowych.

***

17 września 1939 r. Armia Czerwona wkroczyła do Polski, łamiąc pakt o nieagresji i realizując tajny protokół paktu Ribbentrop-Mołotow. Konsekwencją sojuszu dwóch totalitaryzmów był rozbiór państwa.

Pomnik Poległym i Pomordowanym na Wschodzie, autorstwa Maksymiliana Biskupskiego, przedstawia wagon deportacyjny z krzyżami, macewą i nagrobkiem muzułmańskim. Na 41 podkładach kolejowych umieszczono nazwy bitew i miejsc kaźni narodu polskiego w ZSRR. Monument odsłonięto 17 września 1995 r. z inicjatywy Wojciecha Ziembińskiego. W 1999 r. modlił się przy nim Jan Paweł II podczas VII pielgrzymki do ojczyzny.