Nagroda Orzeł Jana Karskiego dla Nadii Sawczenko

Tegoroczną Nagrodę Orła Jana Karskiego otrzymuje Nadia Sawczenko – poinformowała kapituła Nagrody. Sawczenko, deputowana do ukraińskiego parlamentu, pilotka-nawigator porwana z terytorium swego kraju prowadzi obecnie głodówkę w rosyjskim więzieniu. Fałszywie oskarżona przez rosyjskie władze jest więziona mimo protestów całego cywilizowanego świata.

„Orzeł trafia do niej za hart ducha w walce o ludzką godność i honor. Swą postawą w rosyjskim więzieniu daje przykład, że człowieka być może można pozbawić życia, ale złamać nie sposób. Obecnie prowadzi głodówkę” – czytamy w uzasadnieniu przyznania nagrody.

Jak podkreślił członek Kapituły Nagrody arcybiskup Alfons Nossol, nie może być trafniejszej kandydatury w Roku Miłosierdzia Bożego aniżeli Sawczenko, której rosyjskie władze z zaciekłym uporem odmawiają uwolnienia. Z kolei, inny członek Kapituły, biskup Tadeusz Pieronek podkreśla, że „to, co wyczyniają z Laureatką ciemiężyciele jest wyrazem ich bezradności i zastępowaniem norm cywilizacyjnych ‘argumentami’ tępej siły”.

Członkowie Kapituły profesorowie Julian Kornhauser i Karol Modzelewski z głębi serca solidaryzują się z Laureatką w Jej cierpieniu oraz chylą czoła jej walce. Jeszcze inny członek Kapituły, b. prezydent RP, Aleksander Kwaśniewski uważa, że postawa Laureatki jest inspiracją dla całej Ukrainy i świata wspólnych wartości europejskich.

„Jest coś wielce symbolicznego, iż w sprawie dzielnej Nadii Sawczenko świat cywilizacji i wartości Zachodu mówi jednym głosem, a zaciekli przeciwnicy polityczni potrafią w dążeniu do jej uwolnienia zjednoczyć się we wspólnym działaniu. Doświadczenie cierpień więziennych były częścią biografii Jana Karskiego. Przezwyciężył je i swoją misję doprowadził do końca. Wierzymy, że to samo uda się naszej tegorocznej Laureatce” powiedział sekretarz Towarzystwa Jana Karskiego, Jacek Woźniak.

W imieniu więzionej Lureatki nagrodę zaakceptowała i zapewniła, że poinformuje o niej Nadię jej siostra, Wira Sawczenko.

Miejsce i czas wręczenia Nagrody zostanie podany niebawem. Wiele wskazuje na to, że uroczystość odbędzie się w Lublinie.

W ubiegłym roku Nagrodę otrzymał pośmiertnie rosyjski opozycjonista Borys Niemcow, były wicepremier, kandydat na prezydenta Rosji, założyciel Partii Republikańskiej, zamordowany w centrum Moskwy przez „nieznanych sprawców”, bojownik o wolność słowa i prawa człowieka w swoim kraju, przyjaciel Polski.

Nagroda Orła Jana Karskiego przyznawana jest od 2000 roku Polakom oraz zasłużonym dla Polski cudzoziemcom. Ustanowił ją sam Karski, krótko przed swoją śmiercią. Chciał, by nagroda jego imienia trafiała do tych, którzy „godnie nad Polską potrafią się zafrasować” oraz tych, którzy „nie będąc Polakami, dobrze Polsce życzą”.

Jan Karski, ps. Witold, właśc. Jan Kozielewski (1914–2000) – prawnik, historyk, kurier, emisariusz polityczny. W latach 1936–39 był w polskiej służbie dyplomatycznej, był także uczestnikiem kampanii wrześniowej 1939 r., zbiegiem z niewoli radzieckiej. W konspiracji od 1939, kilkakrotnie był wysyłany przez konspiracyjne władze krajowe do rządu w Paryżu i Londynie. Aresztowany przez gestapo, został odbity przez AK ze szpitala więziennego. W latach 1942–43 poinformował władze RP na uchodźstwie, rządy Wielkiej Brytanii i USA oraz organizacje żydowskie o zagładzie Żydów w Polsce. Pracował w Wydziale Informacji Biura Informacji i Propagandy w Warszawie i w londyńskiej radiostacji „Świt”. Po wojnie przebywał na emigracji w USA, od 1952 był wykładowcą Uniwersytetu Georgetown w Waszyngtonie. W 1995 r. został odznaczony Orderem Orła Białego.