Nie można mówić o odwróceniu trendu praktyk religijnych w Polsce

Zmiany odnotowane przez Instytut Statystyk Kościoła Katolickiego na temat wzrostu uczestnictwa we Mszy św. naprawdę nie są wielkie. Nie można mówić o odwróceniu trendu praktyk religijnych w Polsce – twierdzi prof. Mirosława Grabowska, dyrektor CBOS, socjolog z Uniwersytetu Warszawskiego, komentując statystyki ISKK, obrazujące wzrost liczby osób uczestniczących w Eucharystii w 2015 r. o 0,7 punku procentowego.

Według badań ISKK wskaźnik osób uczestniczących w niedzielnej Eucharystii w 2015r. wzrósł z 39,1% w 2014 r. do 39,8% w roku 2015, zaś procent osób przystępujących do Komunii Świętej z 16,3% do 17%.

Różnice te nie są wielkie – uważa prof. Mirosława Grabowska, dodając, że są to zmiany w granicach mniej niż 1 punktu procentowego, zatem nie można mówić o odwróceniu trendu praktyk religijnych w Polsce. – By to stwierdzić, należy również poczekać na dane z 2016 roku i następnych lat, jeśli ta tendencja się potwierdzi, będzie można wnioskować o czymś więcej.

Jak zauważyła dyrektor CBOS-u, na badania te miały zapewne wpływ wydarzenia zaplanowane na 2016 r., a w 2015r. już przygotowywane – Światowe Dni Młodzieży i 1050. rocznica Chrztu Polski.

– Parafie i diecezje przygotowywały się do tych uroczystości już dużo wcześniej, a właśnie ze względu na te wydarzenia, są to lata nietypowe, które na pewno w parafiach w 2015 r. wprowadziły pewne ożywienie – podsumowała prof. Grabowska. Jej zdaniem odnotowany wzrost był efektem wzmożonej pracy w parafiach.

Profesor zauważyła, że także w ogólnopolskich badaniach CBOS-u Światowe Dni Młodzieży zostały uznane za najważniejsze wydarzenie 2016 r. w kraju i jedno z najważniejszych wydarzeń na świecie, więc zrobiły one bardzo duże wrażenie.

Tak samo wyglądają podsumowania badań nt. wzrostu osób przystępujących do komunii św. – To także jest tylko ułamek punktu procentowego. Wszystkie te dane mają tendencje do ostrożnego optymizmu, ale tutaj podkreśliłabym tę ostrożność, ponieważ naprawdę nie są to wielkie zmiany i mogły się wziąć z wyczekiwanego 2016 r. – oceniła socjolog.

Prof. Grabowska zauważyła, że w innych badaniach sondażowych, które są prowadzone przez Kościół katolicki, trendu wzrostowego nie widać. – Może jeszcze nie widać, bo to są zmiany naprawdę niewielkie – dodała.

Zdaniem socjolog na uwagę zasługują za to inne tendencje – polepszający się stosunek liczby wiernych, przypadających na jednego księdza, co może przyczyniać się do bardziej zindywidualizowanej relacji między wiernymi a księżmi i parafią.

Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego jest pierwszym w Polsce ośrodkiem badań nad religijnością oraz duszpasterstwem. Został założony w 1972 r. przez Stowarzyszenie Apostolstwa Katolickiego (Księża Pallotyni). Współpracuje z Konferencją Episkopatu Polski oraz Głównym Urzędem Statystycznym.