Nisko: obchody 100. urodzin Marii Mireckiej-Loryś – działaczki podziemia narodowego

Jubileusz 100. urodzin obchodziła Maria Mirecka-Loryś, zasłużona działaczka podziemia narodowego w latach 1939-1945, komendant główny Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet, członkini ZG Związku Polek w Ameryce oraz dyrektor Krajowego Zarządu Kongresu Polonii Amerykańskiej. Podczas uroczystości, które odbyły się 6 lutego w Nisku, uhonorowano Jubilatkę medalem Pro Patria oraz honorowym obywatelstwo Miasta Stalowa Wola.

Podczas Eucharystii koncelebrowanej pod przewodnictwem bp. Krzysztofa Nitkiewicza dziękowano Bogu z dar życia Jubilatki, prosząc dla niej o błogosławieństwo na dalsze lata życia i opiekę Maryi.

Na jubileuszowe obchody do kościoła przyjechała rodzina pani Marii Mireckiej-Loryś , bliscy i znajomi. Obecni byli także przedstawiciele parlamentarzystów, Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, władz samorządowych Stalowej Woli, Niska i Racławic.

Biskup sandomierski Krzysztof Nitkiewicz podkreślał w swej homilii, iż życie drogiej Jubilatki jest piękne i nieprzeciętne ponieważ przeplata się w nim bohaterstwo czasu wojny, aktywna działalność w środowiskach polonijnych i hojne wsparcie udzielane po dzień dzisiejszy rodakom za wschodnią granicą.
– O religijnej postawie Pani Marii świadczy przydomek „Boża Przemytniczka”, nadany jej na Ukrainie jeszcze w czasach Związku Radzieckiego. Zasłużyła sobie na niego tym, że przy okazji odwiedzin posługującego tam brata ks. Bronisława, przywoziła potajemnie dewocjonalia, obok oczywiście innych środków niezbędnych do prowadzenia duszpasterstwa – mówił bp Nitkiewicz.

– Człowiek, którym zawładnęło myślenie o innych, rozumie więcej i kocha mocniej: Boga, bliźniego, Ojczyznę. Przykładem tego jest nasza dostojna jubilatka. I chociaż zwykle, wraz z upływem lat, oddajemy się bardziej wspomnieniom, niż robieniu planów, Pani Maria ma stale nowe, dobre pomysły, które niestrudzenie realizuje – podkreślił hierarcha.

Ordynariusz w dalszej części kazania przypomniał słowa Ojca Świętego Benedykta XVI, który powiedział, że „chrześcijaństwo nie jest systemem intelektualnym ale spotkaniem, historią miłości, wydarzeniem”.

– Chrześcijaństwo jest w pierwszej kolejności spotkaniem z Chrystusem, który obdarowuje nas samym sobą, uczy na czym polega miłość i do niej uzdalnia. Dlatego powinniśmy wpatrywać się w Jego oblicze i jak mówił kardynał George Hume, trwać przy Nim chociaż idziemy po wybojach, a droga nie jest widoczna – mówił biskup.
– Trzeba nam także rozważać wielkie rzeczy, których Bóg dokonał i ciągle spełnia w naszym życiu. Musimy je odkrywać i za nie dziękować. Boże dzieło rośnie pomimo naszych grzechów i niesprzyjających okoliczności. A my jesteśmy jego współtwórcami, współpracownikami Boga – podkreślał ordynariusz.

Po Mszy św. przedstawiciele organizacji i instytucji społecznych oraz rodzina składali Jubilatce serdeczne życzenia.

Podczas uroczystego spotkania przypomniano bogaty w niezwykłe wydarzenia życiorys Jubilatki podkreślając jej olbrzymie zaangażowanie w walkę o niepodległość, działalność polonijną oraz charytatywną na rzecz potrzebujących. Podczas uroczystości Maria Marecka-Loryś została odznaczona medalem Pro Patria oraz nadano jej honorowe obywatelstwo Miasta Stalowa Wola.

Maria Mirecka-Loryś urodziła się 7 lutego 1916 r. w Ulanowie. Jest siódmym z ośmiorga dzieci Dominika Mireckiego i Pauliny ze Ścisłowskich. Z rodzicami i siedmiorgiem rodzeństwa do piątego roku życia mieszkała w Ulanowie. W 1921 r. rodzina przeniosła się do Racławic koło Niska. Tu, w 1937 r. ukończyła gimnazjum. Po czym studiowała na Wydziale Prawa na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Wstąpiła do Związku Akademickiego Młodzież Wszechpolska.

Po wybuchu wojny zaangażowała się w działalność konspiracyjną. Wiosną 1940 roku została komendantką Narodowej Organizacji Wojskowej Kobiet w powiecie niżańskim, później całego NOWK Okręgu Rzeszowskiego. Równocześnie była kierownikiem sekcji kobiecej w Zarządzie Okręgu Rzeszowskiego SN i kurierką Komendy Głównej NOW. Po scaleniu NOW z AK, awansowana na stopień kapitana, kierowała Wojskową Służbą Kobiet w rzeszowskim Podokręgu Armii Krajowej. Wiosną 1945 roku została Komendantką Główną Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet.

W 1943 r. uczestniczyła w konspiracyjnym odnowieniu ślubów na Jasnej Górze, które w maju 1936 r. podczas pielgrzymki złożyła polska młodzież akademicka. W 36 osobowej grupie młodzieży Maria Mirecka-Loryś reprezentowała Lwów, a obecny tam Karol Wojtyła Kraków.

Po zakończeniu wojny wznowiła studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim. 1 sierpnia 1945 r. została aresztowana w Nisku. Na wolność wyszła 1 września 1945 r., na mocy amnestii. Zagrożona ponownym aresztowaniem, w grudniu 1945 roku opuściła Polskę i z grupą kilkunastu działaczy narodowych dotarła do obozu II Korpusu gen. Władysława Andersa pod Ankoną. Tam poznała swego męża, oficera rezerwy, Henryka Lorysia, z którym w październiku 1946 r. wyemigrowała do Anglii.

W styczniu 1952 r. z rodziną wyjechała do USA, najpierw do Toledo w stanie Ohio, a w 1954 r. do Chicago. Tam zaangażowała się w pracę w organizacjach polonijnych. Działała m.in. w Stronnictwie Narodowym, była członkiem ZG Związku Polek w Ameryce oraz Krajowego Zarządu Kongresu Polonii Amerykańskiej. Przez 32 lata była redaktorem „Głosu Polek”, organu Związku Polek w Ameryce. Od lat 70. XX wieku jest zaangażowana w pomoc dla Polaków na dawnych Kresach. W grudniu 1999 r. została wiceprzewodniczącą Rady Naczelnej Stronnictwa Narodowego. Współpracuje z polonijnym radiem w Chicago, dla którego nagrywa cotygodniowe felietony z cyklu „Otwarty mikrofon”. Przez wiele lat pomagała Polakom na Wschodzie i to dzieło kontynuuje nadal mimo swojego wieku.