Nowa Podstawa Programowa Katechezy

Od 1 września wchodzi w życie „Nowa Podstawa Programowa Katechezy Kościoła Katolickiego w Polsce”. Pociągnie to za sobą nie tylko wymianę podręczników, ale też zmiany w przygotowaniu do I komunii.

Nie ulegnie natomiast zmianie ogólna zasada, według której zestaw podręczników dla danej diecezji ustala się na poziomie diecezji.

Zmiany te, jak podkreślają kościelni eksperci, podyktowane były nie tylko reformą polskiej oświaty, ale przede wszystkim potrzebami adresatów katechezy, czyli uczniów. W oparciu o nową podstawę programową, zatwierdzoną 8 marca 2010 r. przez Konferencję Episkopatu Polski, zostały opracowane nowe podręczniki do klas I-III szkoły podstawowej, które sukcesywnie będą wprowadzane już od roku szkolnego 2012/2013. Dzieci, które właśnie rozpoczynają naukę w klasie I, będą korzystały z nowych podręczników do religii uwzględniających już nową podstawę programową, choć zapewne w okresie przejściowym będą jeszcze współistnieć programy i podręczniki stare i nowe.

Jednak w związku z uchwaloną przez Parlament nowelizacją ustawy oświatowej, która zakłada przesunięcie obowiązku szkolnego 6-latków z roku 2012 na 2014, Komisja EP ds. Wychowania Katolickiego w porozumieniu z Radą Stałą KEP podjęła decyzję, aby zachować wcześniej praktykowany termin I Komunii św., do której dzieci przystępują w wieku 9 lat, a także zasadę, że dzieci uczęszczające do tego samego oddziału klasowego przyjmują I Komunię św. w tym samym roku niezależnie od wieku.

W praktyce będzie to wyglądało tak, że w szkołach, w których do klas I przyjęto jedynie dzieci siedmioletnie, będą się one uczyły z dotychczasowych podręczników aż do czasu objęcia obowiązkiem szkolnym dzieci 6-letnich. Do Komunii św. przystąpią w klasie II. Katecheta może jednak w tych klasach używać podręczników zgodnych już z nową podstawą programową.

Natomiast w klasach I złożonych wyłącznie z sześciolatków, które przystąpią do I Komunii św. w klasie III, od roku szkolnego 2012/13 wprowadzane będą do użytku nowe podręczniki.

Z kolei w klasach mieszanych, złożonych z sześcio- i siedmiolatków, zgodnie z decyzją Episkopatu obowiązuje zasada, że do I Komunii św. dzieci przystąpią w klasie II. Jednak po uwzględnieniu sytuacji religijno-moralnej rodzin, w poszczególnych diecezjach biskup może podjąć decyzję, że przystąpią do I Komunii św. w klasie III.

Ponadto od roku szkolnego 2012/2013 sukcesywnie będą wprowadzane do szkół bazujące na nowej podstawie programowej podręczniki dla klas IV-VI szkoły podstawowej, dla gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych.

„Nowa Podstawa Programowa Katechezy Kościoła Katolickiego w Polsce” opisuje zadania nauczycieli religii oraz wymagania względem uczniów. Szczegółowo opisuje co uczeń powinien wiedzieć a także jakie umiejętności powinien opanować na danym etapie edukacyjnym. Novum jest to, że autorzy Podstawy określają treści przeznaczone do zapamiętania przez ucznia. Zamiast procedur osiągania celów (jak w poprzedniej Podstawie programowej) są „zalecane warunki i sposoby realizacji”. Ponadto nowa Podstawa programowa religii jest skorelowana z edukacją szkolną.

Dokument ten składa się z sześciu rozdziałów odpowiadających sześciu etapom edukacyjnym. Edukacja przedszkolna nosi tytuł „Wprowadzenie w życie religijne”, pierwszy etap edukacyjny czyli klasy I –III szkoły podstawowej to „Katecheza inicjacji w sakramenty pokuty i pojednania oraz sakramentu Eucharystii”, klasy IV-VI szkoły podstawowej to: „Katecheza mistagogiczna”.

Natomiast gimnazjum to etap edukacyjny zatytułowany: „Katecheza wyznania i rozumienia wiary”. W szkołach ponadgimnazjalnych będzie to „Katecheza świadectwa wiary”. Ostatni, szósty rozdział Podstawy poświęcony został katechezie specjalnej.

Każdy z rozdziałów zawiera charakterystykę psychologiczną dzieci i młodzieży na danym etapie edukacji, ponadto podstawę nauczania religii czyli treści na poszczególne etapy. Zaprezentowano także korelację nauczania religii z wychowaniem przedszkolnym i edukacją szkolną a także propozycje współpracy rodziny i parafii.

Zgodnie z Konkordatem zawartym między Stolicą Apostolską i Rzeczpospolitą Polską „w sprawach treści nauczania i wychowania religijnego nauczyciele religii podlegają przepisom i zarządzeniom kościelnym, a w innych sprawach przepisom państwowym”.