Nuncjusz do teologów: Kościół nie jest wrogiem świata

Kościół nie jest wrogiem świata – swierdził abp Józef Kowalczyk w homilii podczas mszy dla uczestników VII Kongresu Teologów Polskich w Lublinie.

Nuncjusz apostolski w Polsce podkreślił, że zadaniem Kościoła nie jest administracyjne dominowanie nad strukturami świeckimi w państwie. Według niego „Kościół powinien nawiązać dialog ze społecznością ludzką, w której żyje”. Dialog ten ma polegać na przepojeniu duchem Ewangelii rzeczywistości, w której żyjemy.
Rozpoczęty właśnie Kongres, odbywający się pod hasłem „Kościół w życiu publicznym. Teologia polska i europejska wobec nowych wyzwań”, potrwa do 15 września.
– Sobór Watykański II uświadomił nam z całą wyrazistością, że Kościół nie jest wrogiem świata, z którym należy wojować, ani też świat nie jest wrogiem Kościoła – podkreślił kaznodzieja. – Nie jest więc zadaniem Kościoła administracyjne dominowanie nad strukturami świeckimi w świecie i poszczególnych państwach.
Jego zdaniem misja, którą Chrystus powierzył swojemu Kościołowi nie należy do porządku politycznego, gospodarczego czy społecznego. Cel, który On mu wyznaczył, zawiera się w ramach porządku religijnego. Jednak misja Kościoła aktualizuje się w konkretnej rzeczywistości historycznej czasu, przestrzeni, społeczności ludzkiej. Dlatego obejmuje ona nie jest tylko głoszenie Chrystusa i przekazywanie Jego łaski ludziom, lecz także przepajanie i doskonalenie duchem ewangelicznym porządku rzeczy doczesnych – tłumaczył abp Kowlaczyk.
Teologom przypada w Kościele zadanie „rozpoznawania znaków czasów jako różnych form ingerencji Ducha Świętego w dziejach”. Mają oni wyrażać Ewangelię w języku współczesnym i zrozumiałym dla ludzi, co jest niezwykle trudne „w dzisiejszej rzeczywistości zmieniającego się w zawrotnym tempie świata”.
Jednak Kościół „zawsze ma obowiązek badać znaki czasów i wyjaśniać je w świetle Ewangelii, tak aby mógł w sposób dostosowany do mentalności każdego pokolenia odpowiadać ludziom na ich odwieczne pytania dotyczące sensu życia obecnego i przyszłego oraz wzajemnego ich stosunku do siebie. Należy zatem poznawać i rozumieć świat, w którym żyjemy, a także jego nieraz dramatyczne oczekiwania, dążenia i właściwości”.
Wśród całego szeregu wyzwań, przed którymi stoją teologowie, nuncjusz apostolski wskazał trzy konteksty: religijny, kulturowy i antropologiczny.
– Na wyzwania kontekstu religijnego składają się m.in. konfrontacja chrześcijaństwa z islamem, postmodernistyczne myślenie wyrażające się zwłaszcza w ruchach New Age, postawy relatywistyczne, dialog ekumeniczny, oddzielenie Kościoła od państwa, utrata pamięci i dziedzictwa chrześcijańskiego, której towarzyszy praktyczny agnostycyzm i obojętność religijna. Do wyzwań kontekstu kulturowego, z którymi teologowie powinni podjąć zmagania, winno się zaliczyć zwłaszcza dehumanizację życia, konsumpcjonizm, demagogiczny feminizm, technicyzm – mówił abp Kowalczyk.
Najważniejszym jednak – według niego – polem zmagań teologicznych jest troska o poprawną antropologię. – Próbuje się dzisiaj narzucić antropologię bez Chrystusa – ubolewał hierarcha i wyjaśnił, że jesteśmy „świadkami narodzin nowej kultury, pozostającej zwłaszcza pod wpływem środków społecznego przekazu, której cechy charakterystyczne i treści są często sprzeczne z chrześcijańskim objawieniem i niszczą godność osoby ludzkiej”.
Nuncjusz apostolski wskazał, że „Kościół powinien nawiązać dialog ze społecznością ludzką, w której żyje”. Dialog ten „rozumiany jako rozmowa z całą ludzkością, prowadzony na wzór dialogu podjętego z człowiekiem przez Boga, będzie wymagał nowego właściwego sposobu prowadzenia ewangelizacji, pojmowanej nie jako atak na niewiernych, czasem z całym ładunkiem emocji, a może nienawiści, ale – pozytywnie – jako wszczepienie wspólnoty chrześcijańskiej we wszystkie środowiska społeczne, jako przepojenie duchem Ewangelii rzeczywistości, w której żyjemy. Oczywiście, ewangelizacja taka zakłada świadectwo autentycznego dialogu w ramach struktur wspólnoty kościelnej” – dodał abp Kowalczyk.
Mszy koncelebrowanej przez blisko stu księży przewodniczył biskup płocki Stanisław Wielgus, przewodniczący Rady Naukowej Konferencji Episkopatu Polski.