O. Żak: przestępstw seksualnych jest wciąż o wiele za dużo

Kościół nadal musi intensywnie reagować na przypadki wykorzystywania seksualnego małoletnich, ale niezbędne jest przesuwanie akcentu na prewencję – stwierdził o. Adam Żak SJ. Koordynator KEP ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży stwierdził, że także w ostatnim czasie tego typu przestępstw jest “o wiele, wiele za dużo”.

O. Żak uczestniczył w prezentacji danych statystycznych dotyczących wykorzystywania seksualnego małoletnich przez duchownych w Polsce. Konferencja zorganizowana została przez Biuro Delegata KEP ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży we współpracy z Instytutem Statystyki Kościoła Katolickiego SAC i Katolicką Agencją Informacyjną.

W konferencji uczestniczyli: Prymas Polski abp Wojciech Polak, Delegat KEP ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży, o. Adam Żak, koordynator KEP ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży, dyrektor Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego ks. Wojciech Sadłoń oraz prowadzący spotkanie ks. Piotr Studnicki, Kierownik Biura Delegata KEP.

Poinformowano, że w okresie od 1 lipca 2018 r. do 31 grudnia 2020 wpłynęło do diecezji oraz zakonów męskich 368 zgłoszeń dotyczących wykorzystywania seksualnego osób małoletnich. Zgłoszenia dotyczą czynów z lat 1958-2020.

51% zgłoszeń jest nadal w trakcie badania, zaś 39% zarzutów uznano za potwierdzone lub uwiarygodnione na etapie wstępnym lub przez Kongregację Nauki Wiary. Badanie jest kontynuacją kwerendy, której wyniki opublikowano w marcu 2019.

Komentując te dane o. Żak zwrócił uwagę, że od poprzedniej kwerendy z 2018 roku mamy do czynienia z falą ujawnień. Istnieje więc, jak ocenił, dość duży jeszcze ‘potencjał’ ujawnień: z pewnością jest jeszcze wiele przypadków ukrytych, które prawdopodobnie są zgłaszane.

“To nas utwierdza w przekonaniu, że trzeba z jednej strony nadal intensywnie reagować na zgłaszane przypadki ale równocześnie zintensyfikować prace nad prewencją” – powiedział dyrektor Centrum Ochrony Dziecka.

Jezuita zwrócił uwagę, że w okresie od 2018 do końca 2020 – zgłoszenia dotyczące wykorzystania seksualnego pojawiały się w każdym miesiącu, zaś tendencja ta wciąż utrzymuje się na dość wysokim poziomie i wynosi średnio 20 zgłoszeń na miesiąc.

Zdaniem o. Żaka Kościół nie może w żadnym razie lekceważyć zgłaszanych przypadków, bo inaczej, jak powiedział, “za kilkanaście lat znowu będziemy wzywani do apelu w tych sprawach”.

Koordynator KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży z satysfakcją ocenił podjętą współpracę z państwem dodając, że zgłoszenia do organów ścigania są wszędzie priorytetem, co stanowi “dobry znak”.

Podkreślając znaczenie prewencji i konieczność zintensyfikowania prac w tej dziedzinie o. Żak mówił o przygotowywanych programach, skoncentrowanych na konkretnych obszarach, takich jak: niepełnosprawni, szkoła, wakacje, ruchy młodzieżowe. “Zdajemy sobie sprawę, że wciąż mamy mało specjalistów w tej dziedzinie, więc konieczne jest uruchomienie programów e-learningowych w Internecie” – powiedział duchowny zapewniając, że także tu prace postępują naprzód.

Koordynator KEP zapewnił o współpracy z różnymi środowiskami katolickimi, które mają kontakt z dziećmi i młodzieżą. Współpracę z Centrum Ochrony Dziecka podjął m.in. Krajowy Ośrodek Duszpasterstwa Rodzin. Chodzi o to, by do rozsianych po całym kraju Centrach Pomocy Rodzinie trafiali specjaliści z dziedziny prewencji. “Takiej pracy oświatowej jest wciąż za mało, więc ważne jest, że iskra prewencji przeskakuje więc na duszpasterstwa rodzin” – wskazał o. Żak.

Komentując najnowsze dane duchowny zwrócił uwagę, że zarówno w przedziale wiekowym poniżej, jak i powyżej 15 lat, liczba pokrzywdzonych chłopców i dziewcząt jest podobna. Można więc mówić o zmianie trendu, jaki zaobserwowano przy wynikach poprzedniej kwerendy, w której większość stanowili chłopcy.

“To nas przestrzega przed upraszczaniem i redukowaniem tej problematyki do problemu homoseksualnego. To istotne, żeby w debacie na temat LGBT, która odbywa się również w Polsce, nie mieszać pól w taki sposób, który stygmatyzuje tylko niektórych środowisk czy typów sprawców” – podkreślił Koordynator KEP.

Prowadzący konferencję ks. Piotr Studnicki, Kierownik Biura Delegata KEP ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży, potwierdził, że wszystkie sprawy, wobec których istnieje obowiązek zgłaszania do organów ścigania, a które uwzględnione zostały w obecnym raporcie – zostały zgłoszone.

Zwrócił też uwagę, że dane zebrane zostały z wszystkich polskich diecezji i wszystkich jurysdykcji zakonnych zgromadzeń męskich.