Obradują katoliccy biskupi Kościołów wschodnich z Europy

W Zagrzebiu rozpoczęło się 22 listopada XV spotkanie biskupów katolickich Kościołów wschodnich z Europy.

Do 25 bm. ok. 30 hierarchów z 14 takich Kościołów omawiać będą trzy główne zagadnienia: Sobór Watykański II a wschodnie Kościoły katolickie, nowy Katechizm Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego (UKGK), Kodeks Kanonów Kościołów Wschodnich oraz program obchodów Roku Wiary i nowa ewangelizacja w tych Kościołach.

To doroczne spotkanie odbywa się tym razem w stolicy Chorwacji w związku z trwającymi obecnie obchodami 400. rocznicy powstania Kościoła greckokatolickiego na tych ziemiach. Gospodarzem wydarzenia jest zwierzchnik tej wspólnoty biskup kriżewacki Nikola Kekić. W obradach biorą udział także m.in. łaciński metropolita Zagrzebia kard. Josip Bozanić, były wiceprzewodniczący Rady Konferencji Biskupich Europy (CCEE), która patronuje temu spotkaniu, jak również sekretarz Kongregacji Kościołów Wschodnich abp Cyril Vasiľ SI.

W sobotę 24 bm. uczestników obrad przyjmie prezydent Chorwacji Josip Josipović, który weźmie także udział w ich pielgrzymce do narodowego maryjnego sanktuarium chorwackiego w Marija Bistrica. Nazajutrz, na zakończenie narady biskupi odprawia wspólnie liturgię w cerkwi Trójcy Świętej w duchowej stolicy grekokatolików chorwackich – miasteczku Križevci. Będzie ją transmitować telewizja chorwacka.

Pierwsze spotkanie katolickich biskupów wschodnich z naszego kontynentu odbyło się w dniach 30 czerwca-6 lipca 1997 w węgierskim mieście Nyíregyháza z inicjatywy ówczesnego prefekta Kongregacji Kościołów Wschodnich kard. Achille Silvestriniego. Chciał on w ten sposób stworzyć przestrzeń dla wymiany doświadczeń i bieżących spraw przez pasterzy Kościołów, które w większości doświadczyły ciężkich prześladowań ze strony reżymów komunistycznych. Miało to być również miejsce, w którym biskupi wschodniokatoliccy „będą mogli znajdować coraz wyraziściej swoją rolę w dzisiejszej Europie oraz zostaliby docenieni za swoją historię wierności Kościołowi i papieżowi, za co zapłacili wysoką cenę” – powiedział 15 lat temu na Węgrzech kard. Silvestrini.

Spotkania początkowo nie były regularne, ale sytuacja zmieniła się w czerwcu 2005, gdy na wniosek ówczesnego zwierzchnika UKGK kard. Lubomyra Huzara biskupi greckokatoliccy przybyli z pielgrzymką do Rzymu. W czasie narady w Wiecznym Mieście ustalili, że odtąd będą się regularnie spotykać co roku, w różnych miastach tych krajów, w których istnieją większe skupiska katolików wschodnich. W listopadzie tegoż roku spotkanie takie odbyło się w słowackim Preszowie, w rok później – w sanktuarium greckokatolickim w Zarwanicy na Ukrainie, następnie w Velehradzie (Czechy; 2007), Użgorodzie (Ukraina; 2009), Sofii (2010) i w dniach 3-6 listopada ub.r. w rumuńskiej Oradei (na temat wkładu katolickich Kościołów wschodnich do nowej ewangelizacji).

Obecnie na świecie istnieją 24 katolickie Kościoły wschodnie „sui iuris”, czyli kierujące się w codziennej działalności własnym prawem, w tym 15 należących do bizantyńskiej tradycji liturgicznej. 14 z nich jest obecnych w Europie i to one biorą udział w obradach w Zagrzebiu.

Kościoły te działają w Albanii, na Białorusi, w Bułgarii, Chorwacji, na Cyprze (Kościół maronicki, należący do tradycji antiocheńskiej), w Grecji i Turcji (jeden Kościół), Serbii i Czarnogórze, Macedonii, Rosji, Rumunii, Słowacji, na Ukrainie i Węgrzech oraz we Włoszech (dwie diecezje italoalbańskie). Jednocześnie należy podkreślić, że wierni UKGK mieszkają nie tylko na Ukrainie, ale także w Polsce i w wielu krajach na różnych kontynentach, mając tam własne struktury (diecezje z biskupami, parafie, klasztory itp.), ale wszystkie one wchodzą w skład UKGK. Ponadto na Ukrainie istnieje odrębna greckokatolicka diecezja mukaczowska, niezależna od UKGK.