Odpust ku czci św. Mikołaja – patrona katedry

Współcześnie św. Mikołaj stał się symbolem prostego i łatwego dostatku dającego człowiekowi chwilowe poczucie samozadowolenia, które nierzadko zabija głos sumienia – mówił o. Arnold Chrapkowski, generał zakonu paulinów, który przewodniczył sumie odpustowej w katedrze kaliskiej mającej za patrona św. Mikołaja.

Witając wiernych proboszcz kaliskiej katedry wskazał, że św. Mikołaj prawie 770 lat jest patronem tej świątyni. – Wpatrujemy się w przykład jego życia. Od niego uczymy się miłości do Boga i bliźnich. Wzywamy wstawiennictwa naszego świętego patrona, abyśmy podobnie jak on w codziennym życiu realizowali Ewangelię Chrystusa oraz potrafili troską otoczyć ludzi biednych, potrzebujących duchowego i materialnego wsparcia – powiedział ks. prał. Adam Modliński.

W homilii o. Chrapkowski ubolewał, że aktualnie postać św. Mikołaja stała się nieodłącznym elementem wszelkich reklam i promocji trwających już od listopada.

Zaznaczył, że wielkie koncerny doskonale wypromowały tę postać i już nikomu nie kojarzy się ona ze świętym biskupem Mikołajem, ale tylko z workiem z prezentami i nic nie kosztującym człowieka uczuciem błogości.

Wskazał, że biskup Mikołaj pokazał nam, jak dobrem obdarzyć drugiego człowieka. – Św. Mikołaj, niezależnie od tego, co widzimy w reklamach, uczy nas jak być dobrym dla drugiego człowieka – stwierdził celebrans.

Zauważył, że łatwo przychodzi nam pełnić uczynki miłosierdzia względem osób przypadkowo napotkanych, a zapominamy o tym, że jesteśmy zobowiązani do ich pełnienia przede wszystkim względem naszych najbliższych, względem żony, męża, dzieci.

– Pełnienie uczynków miłosierdzia, dobroci to nie jest tylko pieniądz, którym opłacę mikołajkowy prezent czy przekażę drugiemu człowiekowi jakąś materialną rzecz. Uczynek dobroci to w pierwszym rzędzie mój wysiłek, moje przełamanie uprzedzeń, niechęci względem drugiego człowieka, to wyjście z mojego świata egoizmu, często w dzisiejszym świecie ze świata wirtualnego, gdzie łatwo być dobrym – podkreślił generał zakonu paulinów.

Przed zakończeniem Mszy św. o. Chrapkowski odmówił litanię do św. Mikołaja i udzielił błogosławieństwa Najświętszym Sakramentem. Modlitwie towarzyszyły relikwie św. Mikołaja.

Po Mszy św. do katedry przybył św. Mikołaj, który obdarował wszystkie dzieci paczkami ze słodyczami.

Kościół św. Mikołaja w stylu gotyckim został ufundowany w latach 1253-1257 przez księcia Bolesława Pobożnego i jego małżonkę – bł. Jolantę. Początkowo zarządzany przez księży diecezjalnych, w 1358 r. na mocy przywileju wydanego przez Kazimierza Wielkiego trafił pod opiekę kanoników laterańskich.

W 1441 r. arcybiskup gnieźnieński Wincenty Kot wyniósł kościół św. Mikołaja do godności kolegiaty zakonnej. Kościół wielokrotnie nękały pożary: w 1560 r. spalił się kościół i klasztor (wielką stratą było zniszczenie bogatej biblioteki). Kolejny pożar nawiedził świątynię w 1609 r. W trzy lata później do odbudowy zniszczonej świątyni przystąpił włoski architekt Albin Fontana – przyozdabiając ją modnymi wtedy elementami barokowymi.

W 1706 r. po bitwie między Szwedami a wojskami elektorskimi, która rozegrała się na podkaliskich polach, zniszczeniu uległo miasto i kościół. Ocalały jednak jego mury. Kolejny pożar wybuchł w 1792 r. W 1806 r. Prusacy, na których terenie wskutek zaborów znalazł się Kalisz, pragnęli rozebrać kościół św. Mikołaja. Wkrótce jednak, wskutek klęski w wojnie z Francją, odstąpili od tego pomysłu.

W 1810 r. arcybiskup gnieźnieński Ignacy Raczyński zniósł w Kaliszu Zgromadzenie Kanoników Laterańskich, obecnych tu przez ponad 450 lat i oddał kościół św. Mikołaja pod opiekę księży diecezjalnych. Po zakonie pozostała do dziś nazwa ulicy, przy której mieści się katedra – Kanonicka.

Wchodząc do kaliskiej katedry każdy kieruje najpierw wzrok na główny ołtarz, który wzniesiono w 1662 r. Do 1973 r. dodawał mu splendoru, umieszczony w jego centralnym punkcie obraz Rubensa „Zdjęcie z Krzyża”. W nocy z 13/14 grudnia tegoż roku obraz najprawdopodobniej został skradziony a dla zatarcia śladów ołtarz podpalono. Obecny obraz z 1977 r. przedstawiający „Zdjęcie z Krzyża” jest wierną kopią oryginału wykonaną przez kaliskiego artystę malarza Bronisława Owczarka.

Druga kondygnacja ołtarza jest poświęcona św. Mikołajowi – patronowi katedry, a trzecia Bogu Ojcu i Duchowi Świętemu. Na bokach widnieją postacie świętych i narzędzia Męki Pańskiej, a nad mensą w punkcie centralnym usytuowano tabernakulum z figurą Matki Bożej Wniebowziętej.

25 marca 1992 r. Jan Paweł II bullą „Totus Tuus Poloniae Populus” powołał do istnienia diecezję kaliską podnosząc do rangi katedry kościół św. Mikołaja w Kaliszu.

Najważniejszym wydarzeniem w historii katedry była wizyta Jana Pawła II, który 4 czerwca 1997 r., po celebracji Mszy św. na Placu Świętego Józefa w Kaliszu, przyjechał na prywatną modlitwę dziękczynienia.

Proboszczem katedry od lipca 2013 r. jest ks. prał. Adam Modliński.

Ewa Kotowska-Rasiak/Kalisz