Odznaczenia dla członków Arcybiskupiego Komitetu Charytatywnego we Wrocławiu

Z okazji 30. rocznicy powstania Arcybiskupiego Komitetu Charytatywnego we Wrocławiu, wojewoda Marek Skorupa odznaczył 14 grudnia grupę kilkudziesięciu jego członków Krzyżem Komandorskim i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Uroczystość, w której wziął udział m. in. ks. abp Marian Gołębiewski oraz twórca i patron tego przedsięwzięcia kard. Henryk Gulbinowicz, odbyła się w budynku Archidiecezjalnego Centrum Duszpasterskiego zwanego popularnie „Czwórką”.

Pośród wyróżnionych znaleźli się zarówno dawni studenci Duszpasterstwa Akademickiego „Pod Czwórka”, którzy w czasie stanu wojennego spontanicznie podjęli się nowego zadania (Teresa i Marek Lewkowicz, Wiesława Napierała, Anna Dutkiewicz – żona prezydenta Wrocławia) jak i osoby, które mając już wówczas uznaną pozycję społeczną włączyły się w realizację pomocy na rzecz osób represjonowanych (prof. Kazimierz Czapliński, Ewa Unger, prof. Józef Łukaszewicz, Zofia Pruszyńska, Halina Tańska).

Komitet Charytatywny odegrał niezwykłą rolę w środowisku wrocławskim. Był – jak stwierdził jeden z jego twórców ks. Andrzej Dziełak – formą ewangelicznej odpowiedzi dobrem na zło stanu wojennego.

Arcybiskupi Komitet Charytatywny powstał po 13 grudnia 1981 r. jako spontaniczna reakcja na dramat wielu osób dotkniętych represjami politycznymi. Prowadził działalność przy wsparciu duszpasterzy akademickich, ks. biskupa Adama Dyczkowskiego, ks. Aleksandra Zienkiewicza i ks. Andrzeja Dziełaka. Zgodę na powstanie Komitetu wyraził ówczesny arcybiskup Henryk Gulbinowicz, który nadał mu nazwę, przydzielił siedzibę (przy ul. Katedralnej 4, stąd potoczna później nazwa „Pod Czwórką”) i oddelegował kapelana w osobie ks. Andrzeja Dziełaka. Osobliwą cechą Komitetu był stan niejasności organizacyjnej, nie było w nim oficjalnego członkostwa i stanowisk. Jak stwierdza jeden z członków Komitetu Roman Duda: „każdy przychodził kiedy mógł i zostawał tak długo jak mógł, ale jednocześnie każdy wiedział co ma robić”. Jedynymi oficjalnymi dokumentami, podpisywanymi przez któregoś z biskupów były „glejty” dla osób idących do nieznanych im jeszcze rodzin oraz dla osób jadących do więzień i obozów internowania. Bez tych glejtów przekroczenie bram ośrodków zamkniętych byłoby niemożliwe.

Zakres działania Komitetu był bardzo rozległy. Funkcjonowało w nim szereg sekcji. Należały do nich: sekcja dyżurów, która przyjmowała potrzebujących i notowała ich potrzeby (w latach osiemdziesiątych było to 1600-1800 wizyt rocznie), sekcja kartoteki (tu trafiały dane z sekcji dyżurów i były przekazywane innym sekcjom), sekcja pomocy internowanym i ich rodzinom oraz sekcja opieki nad więźniami politycznymi i ich rodzinami (obie te sekcje miały ogromne znaczenie społeczne, rodziny te bowiem otrzymywały niezbędne wsparcie, a sami internowani i uwięzieni mieli świadomość, że nie zostali porzuceni w swoim nieszczęściu), sekcja transportowa (organizująca przejazdy ekip i materialnej pomocy), sekcja finansowa (zbierająca i rozdzielająca fundusze), magazynowa (gromadzenie, rozdzielanie i wydzielanie darów), sekcja pomocy prawnej (pomoc w toczących się postępowaniach, porady jak odzyskać pracę itp.), procesowa (zajmująca się dokumentacją toczących się sądowych procesów politycznych; dokumenty te były następnie przekazywane „w świat”, medyczna (pomoc lekarska dla osób tej pomocy pozbawionych) oraz apteki (rozdawnictwo leków z zagranicy dla osób i szpitali).

Arcybiskupi Komitet Charytatywny we Wrocławiu zakończył swoją działalność 20 października 2007 r. Po uroczystej Mszy św. ks. abp Marian Gołębiewski rozwiązał wówczas Komitet. Był on najdłużej funkcjonującym z Komitetów, które powstały w stanie wojennym.