Opłatek zwyczajem, który nas łączy

Najczęściej praktykowanym polskim zwyczajem jest opłatek na Boże Narodzenie. Dzieli się nim niemal 99 proc. Polaków – wynika z badań Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego.

Polska religijność często określana jest jako ludowa i rytualistyczna. Według niektórych nie przeżywamy swojej wiary wystarczająco świadomie. Wyniki badań pokazują jednak, że polskie zwyczaje nie mają jedynie podłoża religijnego. Polska tradycja wyrasta również z silnych więzi rodzinnych.

Według biskupa a zarazem socjologa ks. Kazimierza Ryczana „Poprzez działania symboliczne związane z „sacrum”, z których składa się rytuał religijny, zostają uwyraźnione najważniejsze dla grupy religijnej wartości i normy, łagodzone są napięcia i konflikty, utrwala się struktura społeczna, wyraża się rzeczywistość religijna jako taka”.

O tym, że zwyczaje religijne wynikają nie tylko z wiary ale również z wartości rodziny świadczą wyniki badań Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego SAC. Wynika z nich, że spośród wszystkich zwyczajów najbardziej popularne są te związane i podtrzymujące więzi rodzinne.

Najczęściej praktykowanym polskim zwyczajem jest opłatek na Boże Narodzenie – (w diecezji warszawskiej 97,4%, w diecezji płockiej 99%). Wspólnie śpiewa kolędy około 70%. Polaków (w diecezji bydgoskiej 75%, w tarnowskiej 88%, szczecińsko-kamieńskiej 71%, płockiej 65%, warszawskiej 63%).

Ks. Janusz Mariański stwierdza, że: „W społeczeństwie polskim niektóre zwyczaje religijne stały się integralnym elementem kultury rodzinnej i wraz z nią są przekazywane, niezależnie do pewnego stopnia od tego, czy członkowie rodziny są wierzącymi czy niewierzącymi”.

Z drugiej jednak strony te zwyczaje i rytuały są formą istnienia wiary w polskim społeczeństwie.