Opus Dei przestawiło Stolicy Apostolskiej swoje nowe statuty

Po trzech latach przygotowań Opus Dei przedstawiło ostateczną wersję nowych statutów Stolicy Apostolskiej, które zostaną poddane przeglądowi – ogłosił 13 czerwca b. r. prałat Opus Dei, Fernando Ocáriz. Podkreślił, że prace prowadzono zgodnie z instrukcjami przekazanymi przez papieża Franciszka w liście apostolskim Ad charisma tuendum z 2022 r.

W liście tym papież Franciszek wezwał Opus Dei do radykalnych reform, w tym zmiany roli prałata, który nie będzie już posiadał godności biskupiej i będzie zobowiązany do przedstawiania co roku w Watykanie rocznego sprawozdania z działalności.

Po śmierci papieża Franciszka proces reformy statutów został wstrzymany w oczekiwaniu na nowego papieża, a ostateczne konsultacje wewnętrzne również zostały odroczone. Zaledwie tydzień po swoim wyborze na papieża Leon XIV przyjął w Watykanie prałata Ocáříza, pytając o postępy reformy statutów. Nowe statuty zostały już poddane wstępnej rewizji przez Dykasterię do spraw Duchowieństwa. Uwagi Watykanu dotyczące pierwszego projektu zostały uwzględnione w ostatecznej wersji przedstawionej obecnie, zgodnie z informacją Opus Dei.

Opus Dei („dzieło Boże”) zostało założone w 1928 roku przez św. Josemarię Escrivá de Balaguer (1902-1975) jako świecki ruch katolicki. Oddział żeński powstał w 1930 roku. Dzieło liczy również 2000 swoich księży. Członkowie Opus Dei są powołani do kształtowania społeczeństwa poprzez spójne życie chrześcijańskie.

Opus Dei działa obecnie w 68 krajach. Spośród 94 450 członków 98 proc. stanowią osoby świeckie, a 2 proc. – kapłani. Kobiety przeważają nad mężczyznami (60 proc.) wśród członków. 74 proc. członków żyje w małżeństwie, a 26 proc. pozostaje w stanie wolnym.

W zależności od okoliczności życiowych, istnieją różne rodzaje przynależności wśród osób świeckich. Około 73 proc. stanowią tzw. supernumerariusze. Są to głównie osoby żonate czy zamężne, mieszkające z rodzinami. Pozostali członkowie żyją w celibacie lub w ośrodku Opus Dei (numerariusze) lub w innym miejscu odpowiednim do ich sytuacji (stowarzyszeni).

Opus Dei prowadzi kilka uniwersytetów, w tym Papieski Uniwersytet Świętego Krzyża w Rzymie. W 1982 roku papież Jan Paweł II nadał stowarzyszeniu nową formę prawną „prelatury personalnej” z odrębną formacją kapłańską. Obecnie Opus Dei jest jedyną organizacją katolicką w tej formie. Papież Franciszek przekształcił organizację na mocy motu proprio Ad charisma tuendam z 29 lipca 2022 r.

Wśród nowości wprowadzonych przez papieża Franciszka, oprócz przejścia pod nadzór Kongregacji do spraw Duchowieństwa, której należy przedkładać roczne sprawozdanie, znalazł się fakt, że prałat nie będzie już święcony na biskupa, a zamiast tego otrzymuje tytuł protonotariusza apostolskiego z tytułem prałata.

W praktyce prałat Opus Dei będzie miał tytuł wikariusza generalnego, a zatem prałatura personalna nie będzie już podobna w strukturze do prałatur terytorialnych, takich jak te w Pompejach i Loreto.

Prelatura personalna Opus Dei zmienia formę, ale nie istotę. Sam prałat, Ocariz, zaraz po opublikowaniu konstytucji apostolskiej Praedicate Evangelium wysłał komunikat do wszystkich członków Opus Dei, podkreślając, że wraz z reformą „zmienia się zwyczajowy partner dialogu ze Stolicą Apostolską (ponieważ wiele spraw, którymi prałatura zajmuje się w relacjach z Kurią Rzymską, dotyczy jej prezbiterium), ale nie zmienia się w żaden sposób istota Prałatury Opus Dei, złożonej ze świeckich i kapłanów, kobiet i mężczyzn, zgodnie z statutami, które Stolica Apostolska nadała Dziełu.

Opus Dei zaczęło swą pracę w Polsce 2 listopada 1989 r., wraz z przybyciem do kraju 2 członków organizacji, z zamiarem osiedlenia się na stałe. Od 19 kwietnia 1990 istnieje w Polsce Prałatura Personalna Świętego Krzyża i Opus Dei w Polsce, wydzielona ze struktury administracyjnej Kościoła katolickiego w Polsce jednostka Opus Dei.