Owocne obrady Konferencji Episkopatu

Przygotowania do beatyfikacji Jana Pawła II, dokument społeczny, kwestie ekumeniczne, duszpasterstwo wojskowe i wybory do różnych gremiów Konferencji Episkopatu – to tematy poruszone na 354. zebraniu plenarnym KEP w Zakopanem.

Biskupi wzięli także udział w obchodach stulecia „Księżówki”, na terenie której odbywały się obrady oraz modlili się w dwóch miejscowych sanktuariach maryjnych: na Olczy i na Krzeptówkach. Udali się także kolejką linową na Kasprowy Wierch. W dwudniowych obradach (15-16 marca) uczestniczył także abp Celestino Migliore, nuncjusz apostolski w Polsce.

W komunikacie po zakończeniu spotkania, polscy biskupi wyrazili nadzieję, iż „duszpasterskie przygotowanie do beatyfikacji zaowocuje w sposób trwały wypełnianiem na co dzień duchowego testamentu wielkiego Papieża”. W komunikacie, jaki ukazał się na zakończenie 354. zebrania plenarnego KEP, biskupi proszą o modlitwę „w imię międzyludzkiej solidarności” z dotkniętą trzęsieniem ziemi i tsunami Japonią. W dokumencie czytamy również, iż „biskupi podzielają niepokój społeczeństwa wywołany ostrą debatą na temat projektu zmian w ustawie o Otwartych Funduszach Emerytalnych, które za zgodą obywateli gromadzą składki emerytalne”.

PRZECZYTAJ KOMUNIKAT Z 354. ZEBRANIA PLENARNEGO KONFERENCJI EPISKOPATU POLSKI »

Przygotowania do beatyfikacji Jana Pawła II

Biskupi podczas obrad wyrażali wielokrotnie przekonanie, że przygotowanie do beatyfikacji Jana Pawła II zaowocuje w sposób trwały wypełnianiem na co dzień testamentu Wielkiego Papieża.

Podczas konferencji prasowej kard. Stanisław Dziwisz zaapelował do wiernych, aby okres beatyfikacji Jana Pawła II był czasem osobistego nawrócenia każdego z nas, a w życiu społecznym okazją do odbudowy jedności i zażegnania gorszących sporów.

Kardynał zaapelował też o wsłuchanie się po raz kolejny w nauczanie Jana Pawła II i podjęcie go na nowo. Podkreślił, że beatyfikacja oznacza też ukazanie światu niezwykłego „wzoru świętości na dziś”, jaki wyznacza nam obecnie Jan Paweł II.

Dodał, że podczas pogrzebu Jana Pawła II wiatr zamknął księgę. „Dziś jest okazja, abyśmy tę księgę otwarli na nowo i żyli według niej” – apelował.

Podkreślił, że wielkie znaczenie ma wybór daty beatyfikacji – w Niedzielę Miłosierdzia, którego orędownikiem był zmarły Papież. „Jest to orędzie, które wyszło z Łagiewnik a dziś jaśnieje na całym świecie” – dodał.

Metropolita krakowski mówił o akcentach polskich w czasie uroczystości beatyfikacyjnych w Watykanie. – Będą one widoczne szczególnie 2 maja, podczas Mszy św. dziękczynnej. Pamiętajmy, że Jan Paweł II był papieżem Kościoła na całym świecie – zaznaczył kardynał. Przypomniał, że zarówno 1, jak i 2 maja będą miały miejsce specjalne telemosty Watykanu z Krakowem, Łagiewnikami, Wadowicami.

Biskupi mówili także o religijnym wymiarze obchodów rocznicy tragedii smoleńskiej. Obchody, w niedzielę 10 kwietnia rozpocznie ekumeniczne nabożeństwo dla rodzin na płycie lotniska Okęcie o godz. 7.30, a ich centralnym punktem będzie Msza św. w archikatedrze warszawskiej o godz. 13., z udziałem Episkopatu, rodzin oraz władz państwowych. Natomiast o godz. 18 w katedrze polowej zostanie odprawiona Msza św. za śp. bp. Tadeusza Płoskiego i inne wojskowe ofiary katastrofy. W Krakowie tego dnia kard. Stanisław Dziwisz odprawi o godz. 10. Mszę św. w katedrze na Wawelu w intencji zmarłej Pary Prezydenckiej.

„Bilans otwarcia” w Ordynariacie Polowym Wojska Polskiego

Obecny stan pracy i perspektywy na przyszłość Ordynariatu Polowego Wojska Polskiego były jednym z tematów 354. zebrania plenarnego. Temat prezentował bp Józef Guzdek, nowy biskup polowy Wojska Polskiego.
Bp Guzdek – nawiązując do rocznicy 20-lecia ordynariatu polowego – przypomniał rolę Jana Pawła II w reaktywowaniu diecezji polowej. Podziękował abp. Sławojowi Leszkowi Głódziowi za odbudowanie struktur ordynariatu i kolejnemu rządcy – bp. Tadeuszowi Płoskiemu, który zginął w katastrofie pod Smoleńskiem.

Ordynariusz polowy poinformował szczegółowo biskupów o pracy ordynariatu polowego na aktualnym etapie jego historii. Ordynariat ma obecnie 150 kapelanów oraz 92 parafii i 25 ośrodków duszpasterskich. Nowy ordynariusz przypomniał, że spotkał się już z wszystkimi księżmi z ordynariatu i odwiedził parafie i ośrodki duszpasterskie z wyjątkiem dwóch.

Bp Guzdek odniósł się też do zmian jakie następują w wojsku w związku z wprowadzeniem armii zawodowej. Wyjaśnił, że liczebnie zmniejszyła się armia i następuje proces przesuwania różnych jednostek w inne miejsca, bądź ich likwidacja. Kiedyś armia liczyła 400 tys. a obecnie 100 tys. oraz 20 tys. żołnierzy przewidzianych jest w Narodowych Siłach Rezerwy.

„Na pewno w ślad za tym winny iść jakieś zmiany w ordynariacie polowym. Musimy zmieniać metody docierania do żołnierzy, kiedyś wojsko było w koszarach, dziś te koszary w weekend są puste” – skonstatował bp Guzdek. Dodał jednak, że pragnie, „aby decyzje na ten temat zostały podjęte w oparciu o plan zmian w wojsku do 2018 r.”

Pytany przez KAI o jego stosunek do postulatu zmniejszenia personalnej obsady ordynariatu polowego, bp Guzdek powiedział, że z jednej strony jest otwarty na sugestie Ministerstwa Obrony Narodowej, z drugiej jednak, skutkiem tego nie może być brak opieki duszpasterskiej żołnierzy, pracowników wojska i ich rodzin. „Należy zachować wielką ostrożność w podejmowaniu decyzji. Nie może to być rewolucja, ale ewolucja!” – podkreślił.

Wyjaśnił, że szczególnie intensywnej pracy wymaga towarzyszenie żołnierzom podczas bardzo trudnych dla nich misji stabilizacyjnych i pokojowych. Z tym wiązać się musi długi i zarazem dobrze przemyślany cykl przygotowań kapelanów do wyjazdu na misje.

„Żołnierze na misjach znajdują się w ekstremalnie trudnych sytuacjach. Nierzadko pojawiają się wewnętrzne konflikty sumienia, to zaś rodzi potrzebę spotkania i rozmowy z kapelanem. W ten sposób na bazie religijnej wzmacniają swoją motywację do wierności zadaniom wypływającym z powołania do zawodu żołnierza” – mówił biskup. Dodał, że „motywacja wewnętrzna jest najważniejsza a sumienie jest najpewniejszym stróżem, gdyż strzeże człowieka od środka, a nie na zasadzie zewnętrznego rozkazu”. Mówił też o bardzo istotnym zadaniu, jakim jest opieka kapelanów wojskowych nad rodzinami żołnierzy udających się na misje.

Bp Guzdek podziękował księżom biskupom z poszczególnych diecezji za pomoc jaką okazują ordynariatowi polowemu u siebie na miejscu, m.in. na polu współpracy księży diecezjalnych z księżmi z diecezji polowej.

Kard. Nycz wybrany do Komisji Wspólnej Episkopatu i Rządu

W ramach wyborów, jakie nastąpiły podczas zebrania plenarnego w Zakopanem, kard. Kazimierz Nycz został wybrany do Komisji Wspólnej Episkopatu i Rządu na miejsce zmarłego 10 lutego abp. Józefa Życińskiego.

Biskup kielecki Kazimierz Ryczan został wybrany do Rady Stałej Konferencji Episkopatu na wolne miejsce, które powstało w listopadzie ub. r., dzięki nominacji kardynalskiej abp. Kazimierza Nycza. Statut Konferencji Episkopatu stanowi, że urzędujący kardynałowie, mają stałe miejsce w tym gremium. W związku z tym zaistniała możliwość kooptacji kolejnego biskupa. Bp Ryczan jest socjologiem religii, z ramienia Episkopatu jest delegatem KEP ds. Duszpasterstwa Ludzi Pracy, ponadto jest członkiem Rady Naukowej KEP.

Radę Stałą Konferencji Episkopatu Polski stanowią obecnie z urzędu: przewodniczący KEP abp Józef Michalik, jego zastępca – abp Stanisław Gądecki oraz sekretarz generalny KEP – bp Stanisław Budzik, ponadto prymas Polski abp Józef Kowalczyk a także urzędujący kardynałowie: Stanisław Dziwisz i Kazimierz Nycz. Członkami Rady Stałej KEP z wyboru są: abp Andrzej Dzięga – metropolita szczecińsko-kamieński, abp Sławoj Leszek Głódź – metropolita gdański, abp Marian Gołębiewski – metropolita wrocławski, bp Edward Dajczak – biskup koszalińsko-kołobrzeski, bp Kazimierz Ryczan – biskup kielecki, bp Andrzej Suski – biskup toruński oraz dwaj biskupi pomocniczy: bp Marek Jędraszewski z archidiecezji poznańskiej oraz bp Wojciech Polak z archidiecezji gnieźnieńskiej.

Biskupi dokonali też wyboru nowego członka Rady Programowej Katolickiej Agencji Informacyjnej, w miejsce zmarłego abp. Józefa Życińskiego. Został nim bp Stanisław Budzik, sekretarz generalny Episkopatu.

Na nowych członków Komisji Charytatywnej wybrano biskupów Jerzego Mazura i Andrzeja Jeża. Przewodniczącym zespołu ds. stypendiów naukowych i językowych został biskup łowicki Andrzej Dziuba.

Przewodniczącym zespołu ds. kontaktów z przedstawicielami Kościoła greko-katolickiego na Ukrainie został bp Marian Rojek.

Delegatem Episkopatu ds. duszpasterstwa policji został bp Józef Guzdek. On też przejął pozostałe funkcje, jakie pełnił śp. bp Tadeusz Płoski: delegata Episkopatu ds. harcerzy, ds. kombatantów i ds. duszpasterstwa służby celnej oraz ds. duszpasterstwa Straży Ochrony Kolei.

Delegatem ds. duszpasterstwa strażaków na drugą kadencję został wybrany abp Sławoj Leszek Głódź.

List społeczny Episkopatu i sprawy liturgii

Omawiano także stan przygotowań listu społecznego Konferencji Episkopatu. Tematykę przyszłego listu zreferował bp Piotr Jarecki, który zapowiedział, że pełen projekt dokumentu biskupi otrzymają przed najbliższym zebraniem plenarnym Episkopatu, które odbędzie się w czerwcu br. Abp Józef Michalik zapewnił, że list ten z pewnością ujrzy światło dzienne jeszcze w tym roku. Jest to tym bardziej ważne, że w bieżącym roku przypadają rocznice wszystkich historycznych encyklik społecznych papieży: Leona XIII, Piusa XI, Pawła VI i Jana Pawła II.

Biskupi omawiali też liczne, aktualne sprawy dotyczące liturgii. M.in. zatwierdzili zmiany dokonane w liturgii Mszy św. Przed ogłoszeniem wymagają one jeszcze aprobaty ze strony Stolicy Apostolskiej.

Polska prezydencja w Unii Europejskiej

Abp Michalik poinformował, ze jednym z tematów obrad była także rozpoczynająca się w lipcu polska prezydencja w Unii Europejskiej. Powiedział, że Kościół wyraża troskę, aby podczas naszej prezydencji Unia Europejska nie zapominała o podstawowych, uniwersalnych a zarazem chrześcijańskich wartościach, jakie legły u jej podstaw. Dodał, że Kościół katolicki w Polsce będzie duchowo wspierał polską prezydencję, aby wydała ona jak najlepsze owoce zarówno dla Polski jak i dla Unii Europejskiej.

Bp Stanisław Budzik dodał, że Kościół pragnie, aby podczas polskiej prezydencji istotnego znaczenia nabrały takie kwestie jak wolność religijna, szczególnie w kontekście prześladowań chrześcijan w różnych częściach świata oraz polityka na rzecz rodziny, niezbędna w kontekście zagrażającego Europie i Polsce kryzysu demograficznego. Wyraził nadzieję, ze zainteresowanie polityką na rzecz rodziny, tak mocno podkreślane w obecnej prezydencji węgierskiej, znajdzie kontynuację podczas prezydencji polskiej.

Stan dialogu ekumenicznego

Problematykę tę omawiał bp Tadeusz Pikus stojący na czele Komisji Ekumenicznej KEP. Podkreślił, że w porównaniu z wieloma innymi krajami, stan ekumenizmu w Polsce można uznać za dobry. Przypomniał, że do kalendarza ekumenicznego na trwałe wszedł już styczniowy Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan. Z kolei od 1994 r. tradycyjnie w maju odbywają się w Polsce Ekumeniczne Dni Biblijne.

Ważnym osiągnięciem jest ekumeniczny przekład Nowego Testamentu i Psalmów, w którego pracach uczestniczyło 30 tłumaczy z 11 Kościołów chrześcijańskich.

Innym wyrazem ekumenizmu realizowanego w praktyce jest liczny udział polskiej młodzieży w wydarzeniach organizowanych przez ekumeniczną wspólnotę w Taize. Od 1993 r. odbywają się ekumeniczne pielgrzymki do Wilna. Od 2005 r. ma miejsce ekumeniczna pielgrzymka między Magdeburgiem a Gnieznem, szlakiem Ottona III.

Biskup poinformował także, że zakończona została pierwsza faza dialogu katolicko-mariawickiego, a obecnie trwa intensywny dialog z Kościołem Polskokatolickim.

Prowadzone są też prace na temat małżeństw o różnej przynależności kościelnej. Prowadzi je Komisja ds. Dialogu Episkopatu Polski oraz Polskiej Rady Ekumenicznej.

Silnemu ożywieniu w ostatnich latach uległ dialog ekumeniczny Kościoła rzymsko-katolickiego w Polsce z Rosyjskim Kościołem Prawosławnym. Ważnym jego etapem była wizyta w czerwcu 2010 r. w Warszawie abp Hilariona, odpowiedzialnego za kościelne kontakty zewnętrzne Patriarchatu Moskiewskiego. Mówił o tym bp. Stanisław Budzik. Przygotowywany jest wspólny dokument obu Kościołów, którego głównym tematem ma być kwestia pojednania. Ma też w najbliższym czasie nastąpić wymiana darów obu Kościołów. Kościół z Polski ofiaruje Rosyjskiemu Kościołowi Prawosławnemu ikonę Matki Bożej Częstochowskiej a Rosyjski Kościół Prawosławny ma ofiarować ikonę Matki Bożej Smoleńskiej, Data uroczystego przekazania tych darów nie została jeszcze ustalona i w kwestii tej trwają konsultacje.

Z kolei kard. Stanisław Dziwisz po zakończeniu obrad podkreślił, że Kościół bardzo angażuje się w ruch ekumeniczny, jednoczący wszystkie Kościoły chrześcijańskie. Dodał również, iż bardzo dobrze układa się współpraca z wyznawcami innych religii w Polsce – żydami i muzułmanami.

Obchody 100-lecia „Księżówki”

15 marca rano z udziałem całego Episkopatu została odprawiona uroczysta Msza św. z okazji 100-lecia „Księżówki”. Liturgii przewodniczył kard. Stanisław Dziwisz. Prymas Polski, abp Józef Kowalczyk powiedział w homilii, że każdy jubileusz stanowi „odpowiednią okazję, zwłaszcza gdy obchodzony jest w okresie Wielkiego Postu, aby wejść w głąb swego sumienia, spojrzeć w przeszłość, ocenić teraźniejszość i formułować prognozy i plany na przyszłość”.

Mówiąc o zadaniach, jakie stoją przed „Księżówką” dziś, abp Kowalczyk wśród najbardziej zasadniczych wymienił: integrację duchowieństwa z całego kraju oraz „pogłębianie formacji duchowej biskupów, kapłanów, osób życia konsekrowanego i świeckich, w oparciu o nauczanie Jana Pawła II tak, aby móc sprostać wyzwaniom współczesnego świata, nacechowanego relatywizmem doktrynalnym i moralnym”.

Następnie uroczystego poświęcenia odremontowanej kaplicy i domu dokonał kard. Stanisław Dziwisz. Na dłuższą chwilę metropolita krakowski zatrzymał się przy witrażu poświęconym Janowi Pawłowi II, przypominając jego pobyty w „Księżówce” i uczucia, jakimi Ojciec Święty darzył to miejsce.

Dyrektor „Księżówki”, ks. Leszek Mirek mówiąc o generalnym remoncie przeprowadzonym tu w ciągu ostatnich 3 lat, podziękował wszystkim, którzy przyczynili się do tego dzieła. Na pierwszym miejscu wymienił Konferencję Episkopatu Polski, później władze centralne oraz samorządowe. Szczególne podziękowanie złożył na ręce wiceministra ochrony środowiska Stanisława Gawłowskiego, gdyż remont domu rekolekcyjnego dla księży możliwy był w dużej mierze dzięki funduszom przyznanym z puli ochrony środowiska. W domu został wymieniony m. in. system grzewczy, dzięki czemu przestał on zanieczyszczać środowisko, w tym Tatrzański Park Narodowy, na granicy, którego znajduje się „Księżówka”.

Wyprawa na Kasprowy Wierch

Ponad 50 biskupów i kardynałów udało się 15 marca przed południem na Kasprowy Wierch. Hierarchów wwiozły na szczyt dwa wagoniki Polskich Kolei Linowych (PKL), które obchodzą właśnie swe 75-lecie.

Po wyjściu z kolejki zabrał głos sekretarz Episkopatu bp Stanisław Budzik, który zaznaczył, że piękno gór szczególnie sprzyja kontemplacji. Hierarchowie mogli podziwiać piękny widok pokrytych śniegiem Tatr Wysokich i Bielskich. Biskupi dłuższą chwilę modlili się pod przewodnictwem kard. Kazimierza Nycza. Prezes Tatrzańskiego Parku Narodowego, Paweł Skawiński prezentował biskupom panoramę tatrzańskich szczytów widoczną z Kasprowego Wierchu. Po spacerze biskupi zostali zaproszeni do sali górnej stacji kolei linowej, gdzie mogli złożyć swoje podpisy w jubileuszowej księdze pamiątkowej.

Apel Jasnogórski w sanktuarium maryjnym na Olczy

Kardynałowie i biskupi uczestniczący w zebraniu plenarnym modlili się 15 marca wieczorem podczas Apelu Jasnogórskiego w sanktuarium Matki Boskiej Objawiającej Cudowny Medalik w Zakopanem na Olczy.

Rozważania po odśpiewaniu Apelu Jasnogórskiego prowadził biskup rzeszowski Kazimierz Górny. Wspomniał Jana Pawła II i św. Maksymiliana Marię Kolbe jako postacie, które wskazywały na Maryję jako wzór komunii z Bogiem. – Biskupi polscy przychodzą dzisiaj do Maryi, aby tak jak Sługa Boży Jan Paweł II przedłożyć jej wszelkie troski i kłopoty – mówił. Wezwał wszystkich ludzi sumienia do budowania cywilizacji życia. – Niech zbliżająca się beatyfikacja Jana Pawła II będzie zaczynem budowania ruchu obrony nienarodzonych dzieci – mówił hierarcha.

Na zakończenie kardynałowie i biskupi udzielili uroczystego błogosławieństwa wszystkim licznie zgromadzonym wiernym. Wśród nich byli górale ubrani w stroje regionalne. Niektórzy z nich trzymali w rękach flagi maryjne. Nie zabrakło także delegacji z pocztami sztandarowymi różnych instytucji. W modlitwie uczestniczyli ponadto przedstawiciele władz samorządowych na czele z burmistrzem Zakopanego Januszem Majchrem i starostą tatrzańskim. Liturgię uświetniła kapela góralska.

Biskupi po zakończeniu modlitwy rozmawiali z góralami. Interesowali się ich sytuacją materialną, błogosławili małe dzieci. – Którego byście chcieli biskupa? – zażartował kard. Stanisław Dziwisz do grupy górali. – Ino, żeby nie był jak my zbójnikami – odpowiedzieli górale.

W sanktuarium na Krzeptówkach

16 marca rano biskupi przybyli do sanktuarium Matki Boskiej Fatimskiej na Krzeptówkach. Uroczystej Mszy św. przewodniczył abp Józef Michalik a głównymi koncelebransami był kard. Stanisław Dziwisz, kard. Kazimierz Nycz i kard. Józef Glemp oraz abp Marian Gołębiewski.

Homilię wygłosił abp Marian Gołębiewski, metropolita wrocławski. Hierarcha – odwołując się do biblijnej historii proroka Jonasza – mówił, że człowiek współczesny wymaga od Chrystusa nadzwyczajnych znaków. – Ludzie zadają pytania, dlaczego Bóg milczy, gdy chrześcijanie giną, gdy dochodzi do strasznych walk. Tymczasem mamy do dyspozycji wiele Jego znaków, które są ukryte w niewidzialnych łaskach pod postacią sakramentów – mówił abp Gołębiewski.

Kaznodzieja wyjaśnił, że „sama obecność Jezusa była wielkim i wyjątkowym znakiem łaskawości dobroci Boga. Chrystus był znakiem, że z jego narodzeniem nastała już era mesjańska i przybliżyło się Królestwo Boże. Niestety faryzeusze nie chcieli w to uwierzyć. Uporczywie domagali się wyraźnego, bardzo konkretnego znaku”.

Podkreślił następnie, że „żaden nowy znak nie zostanie dany, oprócz znaku Jonasza, a znakiem tym jest wezwanie do pokuty”. „Jeśli dziś, szukając potwierdzenia prawdziwości wiary, chrześcijanie czekają jeszcze na jakiś znak z nieba, to bądźmy przekonani, że na niego się nie doczekają. Natomiast znak Jonasza możemy oglądać w tej Mszy św., którą w tej chwili celebrujemy” – podkreślił z mocą.

Następnie abp Gołębiewski wyjaśnił, że nie można akceptować fałszywych eschatologii kryjących się w różnego rodzaju współczesnych publikacjach czy ruchach. Jako negatywne przykłady wymienił niektóre objawienia prywatne czy „silny ruch intronizacji Jezusa Chrystusa Króla Polski”.

7 czerwca 1997 r. w sanktuarium na Krzeptówkach Mszę św. sprawował Jan Paweł II, który konsekrował kościół i wygłosił kazanie. W swojej homilii papież wyraził wdzięczność za tę świątynię i prowadzoną tutaj modlitwę w jego intencji. „Sanktuarium na Krzeptówkach jest mi w najszczególniejszy sposób bliskie i drogie. Za przyczyną Matki Bożej Fatimskiej życie zostało mi na nowo darowane. Przybyłem do was, aby wam podziękować za waszą dobroć, pamięć i modlitwę, która tu trwa nadal. Dziękuję wszystkim za tę świątynię. Zawiera ona waszą miłość do Kościoła i papieża” – mówił Jan Paweł II.

Księża pallotyni działali na Krzeptówkach od początku lat 50. ub. wieku. Kaplica Niepokalanego Serca Maryi powstała w 1951 r. Poświęcił ją abp Baziak 11 października 1959 r. W kaplicy znajduje się historyczna figura Matki Bożej Fatimskiej, podarowana przez biskupa Fatimy kardynałowi Stefanowi Wyszyńskiemu w 1961 r. 15 października 1961 r., ówczesny biskup Krakowa – Karol Wojtyła dokonał poświęcenia figury i kaplicy.
Sanktuarium Matki Boskiej Fatimskiej stanowi dzisiaj wielkie centrum pielgrzymkowe. Jest odwiedzane przez rzesze pielgrzymów. To w ogrodach maryjnych są elementy ołtarza, przy którym Jan Paweł II sprawował Mszę św. pod Wielką Krokwią. Jest tu też replika krzyża na Giewoncie, pod którym złożono niedawno urnę z ziemią spod Smoleńska.