Papież do słowackich grekokatolików: bądźcie świadkami wiary i nadziei

Podczas dzisiejszej nadzwyczajnej  audiencji jubileuszowej Ojciec Święty pozdrowił także wiernych Słowackiego Kościoła Greckokatolickiego, którzy odbywają swoją pielgrzymkę jubileuszową.

„Drodzy bracia i siostry, przybyliście tu w roku jubileuszowym, aby przekroczyć drzwi święte i spotkać się z Następcą św. Piotra, któremu wasz Kościół pozostał wierny w przeszłości pomimo prześladowań. Życzę wam, abyście byli odważnymi świadkami wiary i nadziei w Kościele i społeczeństwie. Z radością udzielam wam i waszym bliskim apostolskiego błogosławieństwa. Niech będzie pochwalony  Jezus Chrystus!” – powiedział Leon XIV.

Słowaccy biskupi greckokatoliccy przekazali dziś Ojcu Świętemu symboliczny dar – dzwon wykonany przez młodego greckokatolika Marka Šandora z parafii Nacina Ves w eparchii koszyckiej. Dzwon o wysokości 22 cm i średnicy 22 cm powstał jako wyraz wdzięczności i duchowej jedności słowackich greckokatolików z okazji ich jubileuszowej pielgrzymki do Rzymu.

Słowacki Kościół Greckokatolicki nawiązuje do misji świętych Cyryla i Metodego. W XVII wieku w Cerkwi prawosławnej na terenach północno-wschodnich Węgier doszło do serii unii kościelnych. W ich wyniku powstała unicka eparchia mukaczewska, która po wieloletnich sporach stała się na początku XVIII wieku sufraganią arcybiskupów Egeru. Po kolejnych konfliktach, na prośbę cesarzowej Marii Teresy, papież Klemens XIV 19 września 1771 erygował kanonicznie greckokatolicką diecezję mukaczewską podległą metropolicie Ostrzyhomia. Po powstaniu Czechosłowacji w 1918 eparchia preszowska niemal w całości znalazła się po stronie czechosłowackiej i wraz z eparchią mukaczewską stanowiła cały Kościół greckokatolicki w tym państwie. Włączono do niej wtedy także Czechy, Morawy i czeską część Śląska, gdzie jednak grekokatolików praktycznie nie było.

Po II wojnie światowej i zdobyciu władzy przez komunistów przystąpili oni do niszczenia Kościoła greckokatolickiego w Czechosłowacji. W porozumieniu z patriarchatem moskiewskim przygotowywano przymusowe przejście jego wiernych na prawosławie. 28 kwietnia 1950 w Preszowie komunistyczne władze przeprowadziły pseudosobór, który odstąpił od unii z Rzymem, a majątek grekokatolików przekazano parafiom prawosławnym.

Dzięki wiernym i księżom praktykującym w konspiracji Cerkiwe grekokatolicka przetrwała jednak prześladowania i wyłoniła się z niebytu w 1968, na fali „Praskiej wiosny”. Prawdziwy przełom w sytuacji tego Kościoła przyniosła dopiero „aksamitna rewolucja” w 1989 roku.

Obecnie Kościół greckokatolicki na Słowacji liczy ponad 200 tys. wiernych, z których ponad 80 proc. deklaruje narodowość słowacką, a ok. 10 proc. rusińską. Ma jedną archidiecezję w Preszowie oraz dwie diecezje w Koszycach i Bratysławie, a także egzarchat apostolski w Toronto w Kanadzie.