Papież Franciszek zaapelował o modlitewne wsparcie Synodu o Rodzinie

O Synodzie, jako miejscu szczególnego działania Ducha Świętego, ale także procesie obejmującym cały Kościół mówił papież podczas audiencji ogólnej. Franciszek rozpoczął od omówienia październikowego Nadzwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów nowy cykl katechez, poświęcony kwestiom rodziny. Jego słów na placu św. Piotra wysłuchało około 15 tys. wiernych.

Ojciec Święty zauważył, że znaczny wpływ na postrzeganie prac synodalnych miały relacje mediów. Wyrażając uznanie dla ich zainteresowania, podkreślił fałszywość obrazu prezentującego to wydarzenie jako przestrzeń starcia dwóch drużyn: konserwatystów i liberałów.

Franciszek zaznaczył, że październikowe obrady Synodu były czasem wielkiej swobody, kiedy każdy przedstawił otwarcie i z ufnością swoją myśl. Żadne wystąpienie nie zakwestionowało jednak prawd podstawowych sakramentu małżeństwa: nierozerwalności, jedności, wierności i otwartości na życie. Ojciec Święty przypomniał metodykę prac i podkreślił, że wszystko przebiegało w obecności Papieża, która jest dla wszystkich gwarancją wolności i zaufania oraz gwarancją ortodoksji. Wskazał, że dokumentami oficjalnymi Synodu są Orędzie końcowe, „Relacja końcowa” oraz końcowe przemówienie papieża. „Relacja końcowa” jest obecnie wysyłana do poszczególnych episkopatów. Ma zostać przedyskutowana w perspektywie zbliżającego się Zgromadzenia Zwyczajnego, w październiku 2015 r.

„Musimy wiedzieć, że Synod nie jest parlamentem, na który przybywa przedstawiciel tego Kościoła, innego czy jeszcze innego Kościoła. Synod tym nie jest. To prawda, przybywają nań przedstawiciele, ale struktura nie jest parlamentarna – jest zupełnie inna. Synod jest przestrzenią chronioną, aby mógł działać Duch Święty. Nie było starcia między frakcjami, jak ma to miejsce w parlamencie i tam jest ono w pełni uzasadnione, ale wymiana opinii między biskupami, która miała miejsce po długiej pracy przygotowawczej i która będzie prowadzona nadal w innym dziele, dla dobra rodziny, Kościoła i społeczeństwa. Jest to proces, jest to normalna droga Synodu. Teraz ta „Relacja” powraca do Kościołów partykularnych, gdzie trwa nadal dzieło modlitwy, refleksji i braterskiej dyskusji w celu przygotowania następnego Zgromadzenia” – stwierdził Franciszek. Zachęcił zarazem do modlitwy w intencji jego przebiegu i owoców.

Papieskie rozważanie:

Drodzy bracia i siostry, dzień dobry,

Zakończyliśmy cykl katechez o Kościele. Dziękujmy Panu, który pozwolił nam przejść tę drogę, odkrywając na nowo piękno i odpowiedzialność wynikającą z przynależności do Kościoła, z tego że  my wszyscy jesteśmy Kościołem.

Obecnie rozpoczynamy nowy cykl dotyczący tematu rodziny, wpisujący się w ten okres pomiędzy dwoma Zgromadzeniami Synodu poświęconemu tej ważnej rzeczywistości. Dlatego zanim wejdziemy w cykl dotyczący różnych aspektów życia rodzinnego, pragnę dziś wyjść właśnie od Zgromadzenia Synodalnego, które odbyło się w październiku, a jego temat brzmiał: „Wyzwania duszpasterskie dla rodziny w kontekście nowej ewangelizacji”. Ważne jest przypomnienie, jak się ono odbyło i co wypracowało.

Podczas Synodu media zrobiły swoje – było wielkie oczekiwanie, wiele uwagi – i dziękujemy im, ponieważ wykonały tę pracę, wręcz z naddatkiem. Wiele informacji, jakże wiele! Było to możliwe dzięki pracy Biura Prasowego, które codziennie organizowało briefing. Ale często wizja mediów nabierała trochę stylu wiadomości sportowych lub politycznych: często mówiono o dwóch drużynach, za i przeciw, konserwatystów i postępowców, i tak dalej. Dzisiaj chciałbym powiedzieć, czym był Synod.

Przede wszystkim prosiłem ojców synodalnych, by mówili otwarcie i odważnie oraz słuchali z pokorą, by powiedzieli to wszystko, co leżało im na sercu, odważnie. Na Synodzie nie było cenzury prewencyjnej. Każdy mógł – więcej powinien był – powiedzieć to, co leżało mu na sercu, to, co szczerze sądził. – Ależ Ojcze, to rozbudzi dyskusje! To prawda, słyszeliśmy, jak dyskutowali apostołowie. Tekst mówi: wynikła burzliwa dyskusja. Ależ apostołowie gromili się nawzajem między sobą, tak to prawda! Ponieważ poszukiwali woli Bożej w odniesieniu do pogan, czy mogli wejść do Kościoła, czy też nie. To było coś nowego. Zawsze, kiedy poszukujemy woli Bożej, podczas zgromadzenia synodalnego, istnieją różne punkty widzenia i jest dyskusja, a to nie jest złe! Niech zawsze będzie ona prowadzona z pokorą i w duchu służby dla zgromadzenia braci. Natomiast cenzura prewencyjna byłaby czymś złym! Nie, każdy powinien mówić, to co myśli. Po relacji wstępnej kard. Erdö, miała miejsce pierwsza część, podstawowa, podczas której wszyscy ojcowie mogli się wypowiadać i wszyscy słuchali. Budująca była ta postawa ojców – postawa nasłuchiwania. Był to czas wielkiej swobody, kiedy każdy przedstawił otwarcie i z ufnością swoją myśl. Podstawą wystąpień był dokument roboczy, będący owocem wcześniejszej konsultacji całego Kościoła. I w tym miejscu należy podziękować Sekretariatowi Synodu za jego wielką pracę, wykonaną zarówno przed, jak i podczas zgromadzenia. Byli naprawdę bardzo dzielni!

Żadne wystąpienie nie zakwestionowało prawd podstawowych sakramentu małżeństwa: nierozerwalności, jedności, wierności i otwartości na życie (por. II Sobór Watykański, Gaudium et spes, 48; Kodeks Prawa Kanonicznego, 1055-56). Tego nie ruszono.

Zebrano wszystkie wystąpienia, i w ten sposób dokonało się przejście do drugiej części, to znaczy zarysowania pewnego szkicu, który nazywa się Relacji po dyskusji. Ją także wygłosił kard. Erdö, wyróżniając trzy punkty: nasłuchiwanie kontekstu i wyzwań rodziny; spojrzenie na Chrystusa i Ewangelię rodziny; konfrontacja z perspektywami duszpasterskimi.

Ta pierwsza propozycja syntezy była przedmiotem dyskusji w grupach, będącej trzecią częścią prac. Tak jak zawsze, grupy zostały podzielone według języków, bo tak lepiej, łatwiej się kontaktować: włoska, angielska, hiszpańska i francuska. Każda grupa na zakończenie swojej pracy przedstawiła sprawozdanie a wszystkie te raporty zostały natychmiast opublikowane. Wszystko uprzystępniono, była przejrzystość, aby wiedziano, co miało miejsce.

W tym momencie nastąpiła część czwarta – komisja rozpatrzyła wszystkie propozycje przedstawione przez grupy i zredagowano Relację końcową, która utrzymała wcześniejszy schemat – wysłuchanie rzeczywistości, spojrzenie na Ewangelię i zaangażowanie duszpasterskie – ale usiłowała przyjąć owoc dyskusji w grupach. Jak zawsze, zostało także zatwierdzone Orędzie Synodu, krótsze i bardziej przystępne niż Relacja.

Tak przebiegało Zgromadzenie Synodu. Niektórzy z was mogą mnie pytać: „Ależ Ojcze, czy ojcowie się kłócili? – Nie wiem czy się kłócili, ale wypowiadali się mocno – i to jest wolność, wolność istniejąca w Kościele! Wszystko przebiegało „cum Petro et sub Petro”, to znaczy w obecności Papieża, która jest dla wszystkich gwarancją wolności i zaufania oraz gwarancją ortodoksji. Na końcu w moim wystąpieniu przedstawiłem syntetyczną lekturę doświadczenia synodalnego.

Są więc trzy oficjalne dokumenty Synodu: Orędzie końcowe, Relacja końcowa oraz końcowe przemówienie papieża. Innych nie ma. Relacja końcowa, który była zwieńczeniem całej refleksji, od diecezji aż do tej chwili, wczoraj została opublikowana i jest obecnie wysyłana do konferencji episkopatów, które ją przedyskutują, mając na względzie zbliżające się Zgromadzenie Zwyczajne, w październiku 2015. Mówię, że została opublikowana wczoraj, ale opublikowano ją wcześniej, wczoraj zaś opublikowano ją wraz z pytaniami zaadresowanymi do konferencji episkopatów i staje się właśnie Lineamenta przyszłego synodu.

Musimy wiedzieć, że Synod nie jest parlamentem, na który przybywa przedstawiciel tego Kościoła, innego czy jeszcze innego Kościoła. Synod tym nie jest. To prawda, przybywają nań przedstawiciele, ale struktura nie jest parlamentarna – jest zupełnie inna. Synod jest przestrzenią chronioną, aby mógł działać Duch Święty. Nie było starcia między frakcjami, jak ma to miejsce w parlamencie – i tam jest ono w pełni uzasadnione – ale wymiana opinii między biskupami, która miała miejsce po długiej pracy przygotowawczej i która będzie prowadzona nadal w innym dziele, dla dobra rodziny, Kościoła i społeczeństwa. Jest to proces, jest to normalna droga Synodu. Teraz ta „Relacja” powraca do Kościołów partykularnych, gdzie trwa nadal dzieło modlitwy, refleksji i braterskiej dyskusji w celu przygotowania następnego Zgromadzenia. To jest Synod Biskupów. Powierzamy go opiece Najświętszej Dziewicy – naszej Matki. Niech Ona pomaga nam wypełniać wolę Boga, podejmując decyzje duszpasterskie, które najbardziej i najlepiej pomogłyby rodzinie. Proszę was, abyście towarzyszyli tej drodze synodalnej – aż do przyszłego synodu swą modlitwą. Niech Pan nas oświeci, prowadzi nas ku dojrzałości tego, co powinniśmy powiedzieć wszystkim Kościołom jako synod. W tej sprawie ważna jest wasza modlitwa. Dziękuję.

***

O dobre przygotowanie do Świąt Bożego Narodzenia zaapelował Ojciec Święty zwracając się do  Polaków. Franciszek zachęcił, aby spotkanie z Chrystusem umocniło w naszych rodzinach jedność małżeńską, wierność i otwartość dla życia.

Witam serdecznie pielgrzymów polskich. W kontekście refleksji o Synodzie Biskupów szczególnie pozdrawiam dzisiaj wasze rodziny. Niech adwentowe oczekiwanie narodzin Zbawiciela będzie dla was czasem refleksji i nadziei. Wzorem Świętej Rodziny przygotujcie wasze serca i domowe wspólnoty, by godnie przyjąć Chrystusa. Niech spotkanie z Nim w dniu Jego narodzin umocni waszą jedność małżeńską, wierność i otwartość dla życia. Wszystkich was tu obecnych zawierzam Świętej Rodzinie z Nazaretu i z serca wam błogosławię.

Papieską katechezę streścił ks. prał. Sławomir Nasiorowski z Sekretariatu Stanu Stolicy Apostolskiej:

Ojciec Święty rozpoczął dzisiaj nowy cykl katechez dotyczący rodziny. Nawiązując do niedawno zakończonego Synodu, który obradował pod hasłem: „Wyzwania duszpasterskie dla rodziny w kontekście nowej ewangelizacji” przypomniał jego charakter i przebieg. Najpierw ojcowie synodalni mogli swobodnie wypowiadać swoje uwagi dotyczące treści przygotowanego dokumentu roboczego. W żadnym z wystąpień nie zakwestionowano prawd dotyczących sakramentu małżeństwa, jego nierozerwalności, jedności, wierności małżeńskiej. W przygotowanej „Relacji po dyskusji” zwrócono uwagę na kontekst życia współczesnej rodziny i stojące przed nią wyzwania, jak również wymagania Ewangelii i perspektywy duszpasterskie. W grupach językowych, wysłuchano następnie sprawozdań i opublikowano raporty. W ostatniej fazie Synodu rozpatrzono propozycje, zredagowano Relację końcową i zatwierdzono Orędzie Synodu. Obrady zakończyło przemówienie Ojca Świętego. Relacja końcowa jest obecnie dyskutowana przez poszczególne konferencje episkopatów w świecie pod kątem zbliżającego się Zgromadzenia Zwyczajnego, planowanego na październik 2015. Należy pamiętać, że Synod nie jest parlamentem, ale gremium, które ma pomóc w wypełnieniu woli Bożej, podjęciu decyzji duszpasterskich, które najbardziej i najlepiej pomogłyby współczesnej rodzinie. Zawierzając prace synodalne wstawiennictwu Matki Bożej, Ojciec Święty prosi nas wszystkich o modlitwę.

W audiencji wzięli udział m.in. Prymas Polski, metropolita gnieźnieński ks. abp Wojciech Polak oraz siostry ze Zgromadzenia Najświętszej Rodziny z Nazaretu, uczestniczki międzynarodowego sympozjum. „Nazaretanki – ze Świętą Rodziną dla rodzin”.