Papież na Węgrzech: dobra jest zdrowa świeckość

O wyzwaniach przed którymi staje Europa, w tym jednoczenia narodów, a także o kwestiach społecznych i kulturowych Węgier mówił papież Franciszek podczas spotkania z władzami, społeczeństwem obywatelskim i korpusem dyplomatycznym w dawnym klasztorze karmelitów w Budapeszcie. Było to jego pierwsze wystąpienie publiczne podczas 41. zagranicznej podróży apostolskiej.

Witając papieża prezydent Węgier zaznaczyła, że papieska podróż apostolska nie jest wydarzeniem politycznym, jak inne, lecz szczególnym czasem działania Boga, aby głosić sprawiedliwy pokój. Wyraziła pragnienie, aby wizyta Franciszka była impulsem do duchowej i intelektualnej odnowy i pokoju. Przypomniała, że dwie wizyty świętego Jana Pawła II w jej ojczyźnie (w 1991 i w 1996 roku) miały miejsce w chwili odnowy życia społecznego po upadku komunizmu. „To samo dotyczy dzisiejszej wizyty: Wasza Świątobliwość przybywa w czasie, gdy Węgry i Europa najbardziej jej potrzebują” – stwierdziła. Dodała, że obecna papieska wizyta umocni jej rodaków w przekonaniu, iż życie oparte na wartościach chrześcijańskich ma fundament, sens i przyszłość także w XXI wieku.

Przypomniała wysiłki władz węgierskich na rzecz ochrony życia i rodziny jako wspólnoty życia mężczyzny i kobiety. „Jesteśmy sojusznikami. Razem bronimy życia ludzkiego, kobiety i mężczyzny jako jednostek i jako osób zawierających małżeństwo, naszych prześladowanych braci i sióstr chrześcijan, ale także wolności ludzi, którzy myślą i żyją inaczej” – powiedziała prezydent Republiki Węgierskiej i dodała, że ta wspólnota działań ma teraz poważne, tragiczne znaczenie w obliczu krwawej wojny „toczącej się w naszym bezpośrednim sąsiedztwie”.

Katalin Novák podkreśliła, że jej ojczyzna szczodrze pomaga ok. 1,5 mln uchodźcom z Ukrainy, w tym węgierskim matkom z Zakarpacia. „Widzimy niesprawiedliwość. Chcemy chronić nasze wartości i naszą wspólną przyszłość. Ale my, matki, przede wszystkim chcemy wywalczyć pokój, a nie wojnę” – stwierdziła. Zaznaczyła, że Węgrzy i miliony ludzi na całym świecie widzą w Ojcu Świętym człowieka pokoju. „Przemów do Kijowa i Moskwy, do Waszyngtonu, Brukseli, Budapesztu i wszystkich tych, bez których nie może być pokoju. Tu, w Budapeszcie, prosimy Cię o łaskawe osobiste wstawiennictwo o sprawiedliwy pokój, tak szybko jak to możliwe” – zaapelowała prezydent Węgier.

Katalin Novák podziękowała Franciszkowi za jego zaangażowanie w promocję kobiet. Przypomniała rolę jednej z patronek kraju, św. Elżbiety troszczącej się szczególnie o ubogich.

W swoim przemówieniu do 200 zgromadzonych na sali osób papież wyszedł od historii Budapesztu, który przed 150 laty stał się jednym organizmem miejskim. Przypomniał także o ranach jakie zadały narodowi węgierskiemu narodowy socjalizm oraz narzucony siłą komunizm. Mówiąc o sytuacji międzynarodowej nie krył swoich obaw w obliczu wojny toczącej się na sąsiedniej Ukrainie i wskazał, że pokoju nie da się osiągnąć na polu walki, a jedynie poprzez właściwe działania polityczne skoncentrowane na dobru osoby, w tym ubogich.

Franciszek zaapelował o odkrycie duszy europejskiej tworząc dyplomację zdolną do wyjścia poza doraźne potrzeby i budowanie jedności. Zaznaczył, że Europa 27 państw potrzebuje wkładu każdego z nich i poszanowania wyjątkowej tożsamości wszystkich narodów. Wskazał, że nie powinna być ona „zakładnikiem partii, stając się ofiarą zamkniętego w sobie populizmu”, ani też bytem płynnym, czy wręcz ulotnym. Przestrzegł przed abstrakcyjną ponadnarodowością. „Jest to zgubna droga «kolonizacji ideologicznych», które likwidują różnice, jak w przypadku tzw. kultury gender, lub przedkładają ponad rzeczywistość życia redukcyjne koncepcje wolności, na przykład chwaląc się niczym osiągnięciem nonsensownym „prawem do aborcji”, która zawsze pozostaje tragiczną porażką” – stwierdził Ojciec Święty.

Papież opowiedział się za Europą skoncentrowaną na osobie i narodach, w której istnieje skuteczna polityka sprzyjająca przyrostowi naturalnemu i rodzinie. Wskazał także na potrzebę bezpiecznego przyjmowania uchodźców uciekających przed konfliktami czy ubóstwem.

Franciszek przypomniał o roli świętych w budowaniu węgierskiej tożsamości, począwszy od żyjącego przed tysiącem lat św. Stefana. Zaznaczył, że wartości, którymi żyli święci narodu węgierskiego nie straciły swej aktualności, czego wyrazem są także dzieła charytatywne i edukacyjne prowadzone współcześnie przez państwo, Kościół i naród węgierski. Mówiąc o relacjach Kościół – państwo Ojciec Święty podkreślił potrzebę poszanowania właściwych rozróżnień i przestrzegł przed uleganiem pokusie swoistego przymierza z logiką władzy. „Z tego punktu widzenia dobra jest zdrowa świeckość, nie popadająca w rozpowszechniony sekularyzm, który okazuje się uczulony na każdy aspekt sakralny” – stwierdził papież.

Kończąc swe przemówienie Franciszek zawierzył przyszłość Węgier świętym i błogosławionym tego kraju.

Po zakończeniu spotkania Franciszek udał się do nuncjatury apostolskiej, która jest jego rezydencją przez trzy dni wizyty apostolskiej.

Po południu przewidziane jest tylko jedno spotkanie, o godz. 17.00, z biskupami, kapłanami, diakonami, osobami konsekrowanymi, seminarzystami i duszpasterzami w Bazylice św. Szczepana.

Pełny tekst papieskiego przemówienia publikujemy TUTAJ.