Parafia – wspólnota relacji, wiary i troski o stworzenie. W świetle nauczania papieża Franciszka

Papież Franciszek konsekwentnie przypominał, że Kościół ma być „szpitalem polowym” – miejscem bliskości, uzdrowienia, czułości. W jego wizji parafia nie jest instytucją administracyjną, lecz żywą wspólnotą wierzących, którzy żyją Ewangelią w konkretnym czasie i miejscu – i którzy biorą odpowiedzialność za siebie nawzajem oraz za świat stworzony.

Parafia – „blisko ludzi, blisko ziemi”

W adhortacji Evangelii Gaudium papież Franciszek mocno akcentuje rolę parafii jako fundamentu lokalnego Kościoła:

„Parafia nie jest strukturą przestarzałą (…), lecz środowiskiem, w którym wierni mogą usłyszeć Słowo Boże, rozwijać życie chrześcijańskie, prowadzić dialog, głosić, realizować miłość bliźniego, sprawować kult i celebrację.”
— Evangelii Gaudium, 28

To właśnie parafia – z całym swoim codziennym, często niedocenianym życiem – tworzy „oblicze Kościoła” w danej miejscowości. Papież Franciszek podkreśla, że wspólnoty parafialne powinny być otwarte, aktywne, bliskie ludziom – ale też zakorzenione w konkretnej ziemi, w jej problemach i potrzebach.

Ekologia integralna zaczyna się lokalnie

W encyklice Laudato si’ papież ukazuje troskę o środowisko jako element duchowości chrześcijańskiej i dojrzałości wspólnoty wierzących. Nie chodzi tylko o recykling czy energię odnawialną – lecz o nowy styl życia, który wypływa z wiary i miłości.

„Wspólnoty chrześcijańskie mają wielką rolę do odegrania w kształtowaniu postaw odpowiedzialności ekologicznej.”
— Laudato si’, 214

Parafia, jako lokalna wspólnota, jest naturalnym miejscem, gdzie ta odpowiedzialność może być praktykowana: przez ochronę lokalnego środowiska, dbałość o przestrzeń kościelną, organizowanie wydarzeń proekologicznych, naukę ekologicznego stylu życia w rodzinach i szkołach.

To nie jest „modny dodatek” do wiary – to jej konkretna konsekwencja. Franciszek pisze:

„Jeśli Kościół nie potrafi reagować na cierpienie stworzenia, to traci autorytet w głoszeniu Ewangelii życia.”
— Laudato si’, 49

Parafia jako laboratorium relacji

W duchu nauczania papieża Franciszka, parafia ma być laboratorium braterstwa i synodalności – miejscem, gdzie nikt nie czuje się anonimowy, a każdy może odkryć swoje powołanie i służyć wspólnocie. Troska o relacje międzyludzkie, o ubogich, starszych, dzieci, ale też o zwierzęta, rośliny, przestrzeń lokalną – to jedna i ta sama logika miłości.

„Nie możemy rozwijać autentycznego uczucia komunii z innymi istotami, jeśli zarazem w sercu nie ma czułości, współczucia i troski o innych ludzi.”
— Laudato si’, 91

Franciszek mówi jasno: duchowość chrześcijańska to duchowość relacji – z Bogiem, z ludźmi i ze światem stworzonym. Dlatego parafia, która pielęgnuje te relacje, staje się „znakiem nadziei” w świecie dotkniętym izolacją, konsumpcjonizmem i klimatycznym kryzysem.

Przyszłość Kościoła przechodzi przez parafie

Dla papieża Franciszka odnowa Kościoła nie przyjdzie z centrów władzy, ale z parafii – prostych, modlących się, zaangażowanych wspólnot lokalnych, które kochają Chrystusa i świat, który On stworzył.

„Kościół musi wyjść poza swoje mury i iść na peryferie – również te ekologiczne.”
— Evangelii Gaudium, 20

W kontekście Polski – kraju o silnych tradycjach parafialnych, ale też stojącym przed wyzwaniami sekularyzacji, migracji i kryzysu ekologicznego – papieskie przesłanie nabiera szczególnej mocy. Odnowiona, ekologicznie wrażliwa, relacyjna parafia może stać się przestrzenią nowej ewangelizacji i duchowej przemiany całych środowisk.

Aktywna Parafia 2025

Dlatego Fundacja Polska z Natury zaangażowała się w konkurs Aktywna Parafia, który co roku organizowany jest przez Katolicką Agencję Informacyjną oraz Caritas Polska. Konkurs ma na celu pokazanie szerokiej publiczności ciekawych oraz wyjątkowych parafii, w których zwykli ludzie dokonują niezwykłych rzeczy. Chcemy pokazać działalność charytatywną, inicjatywy ewangelizacyjne, promowanie zdrowego trybu życia oraz budowanie wspólnoty przez społeczności lokalne.„Parafia często jest ogniskiem wokół którego koncentruje się lokalna społeczność, często prowadzą też bardzo ciekawą działalność prozdrowotną i ekologiczną. W tym roku dodajemy kategorię zaangażowanie na rzecz środowiska” – mówił , prezes KAI Marcin Przeciszewski podczas konferencji w siedzibie agencji.

Formularz zgłoszeniowy oraz szczegóły można znaleźć pod tym linkiem. Zgłoszenia można przesyłać do 14 maja, a miesiąc później, 14 czerwca zostaną ogłoszone wyniki.