Pierwszy banknot kolekcjonerski z Janem Pawłem II

Narodowy Bank Polski zaprezentował pierwszy w historii naszego kraju banknot kolekcjonerski z wizerunkiem Jana Pawła II. Ma on nominał 50 zł, a jego emisja zaplanowana jest na 16 października br., w kolejną rocznicę wyboru Karola Wojtyły na papieża.

Projekt graficzny banknotu – autorstwa Andrzeja Heidricha – zaakceptowali kardynałowie Józef Glemp Prymas Polski i Stanisław Dziwisz oraz arcybiskupi: Józef Kowalczyk nuncjusz apostolski i abp Józef Michalik przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski.
Banknot zaprezentowali nuncjusz apostolski abp Józef Kowalczyk i prezes NBP Leszek Balcerowicz.
Balcerowicz podkreślił historyczny charakter uroczystości. Stwierdził, że obok wartości numizmatycznej banknotu, ważna jest także jego wartość emocjonalna. Dla bardzo wielu Polaków będzie on wyrazem pamięci o Janie Pawle II, szczególną pamiątką po Papieżu-Polaku.
Abp Kowalczyk wyznał, że szczególnie cieszą go wizerunki na banknocie, ponieważ był naocznym świadkiem wydarzenia, które zostało uwiecznione na drugiej stronie: pełnego szacunku gestu nowo wybranego Papieża, który całuje w rękę kard. Stefana Wyszyńskiego. – To była dla nas pouczająca lekcja pokory – wspominał nuncjusz apostolski. Jego zdaniem, Polacy nie potrafią cieszyć się sukcesem innych, często są zawistni, pomniejszają zasługi swoich rodaków. Życzył społeczeństwu polskiemu, by szybko wyleczyło się z tej przywary.
Abp Kowalczyk wspominał też liczne podróże apostolskie, w których miał okazję towarzyszyć Janowi Pawłowi II. Przypomniał niezwykłą charyzmę Ojca Świętego, który jednał sobie ludzi nie tylko tym co mówił, ale także swoją postawą, zachowaniem, osobowością i otwartością na drugiego człowieka. Papież był wielkim humanistą, urzekał go człowiek jako dziecko Stwórcy. Ważne było dla niego każde spotkanie. Jako Papież, który przyjechał do Watykanu z Polski, zdaniem nuncjusza apostolskiego, Jan Paweł II dał światu bogactwo samego siebie, to jaki był.
Nuncjusz apostolski podziękował inicjatorom emisji banknotu kolekcjonerskiego z Janem Pawłem II, szczególnie za umieszczenie na nim również kard. Stefana Wyszyńskiego. W tym roku mija 25. rocznica śmierci Prymasa Tysiąclecia.
Według pomysłodawców, strona przednia banknotu w symboliczny sposób ukazuje rolę Stolicy Apostolskiej i posłannictwo papieża, natomiast strona odwrotna przedstawia perspektywę polską pontyfikatu Jana Pawła II, osadzając go w najnowszych dziejach Polski.
Na stronie przedniej banknotu znajduje się portret Jana Pawła II z krzyżem pasterskim na tle stylizowanego globu ziemskiego, co symbolizuje uniwersalność pontyfikatu. Papież, ubrany w szaty pontyfikalne, wykonuje gest pozdrowienia. W ręku trzyma pastorał, w prawym dolnym rogu banknotu jest napis: „Jan Paweł II” oraz czas trwania pontyfikatu „16 X 1978 – 2 IV 2005”.
Strona odwrotna banknotu przedstawia gest szacunku nowo wybranego papieża dla kard. Stefana Wyszyńskiego, który Jan Paweł II zrobił w trakcie Mszy św. inaugurującej pontyfikat, całując ówczesnego prymasa Polski w rękę. Po prawej stronie tej sceny został umieszczony cytat z Listu do Polaków, który nazajutrz po tym wydarzeniu Jan Paweł II odczytał podczas spotkania z rodakami w watykańskiej Auli Pawła VI: „Nie byłoby na Stolicy Piotrowej tego papieża Polaka […], gdyby nie było Twojej wiary, nie cofającej się przed więzieniem i cierpieniem, Twojej heroicznej nadziei […]”. Pod cytatem widnieje faksymile podpisu papieża oraz data wypowiedzenia tych słów – 23.10.1978. W tym roku przypada 25. rocznica śmierci kard. Stefana Wyszyńskiego oraz 50. rocznica uwolnienia go z więzienia.
Widoczny pod tekstem kontur klasztoru na Jasnej Górze ma podkreślać rolę sanktuarium jasnogórskiego w dziejach Polski i historii życia Ojca Świętego i Prymasa Tysiąclecia. Pod sylwetkami obydwu postaci umieszczono na wstęgach dewizę biskupią każdego z nich „Totus Tuus” – dewiza Jana Pawła II oraz „Soli Deo” – dewiza kardynała Stefana Wyszyńskiego. Na znaku wodnym został zastosowany herb papieski jako jeden z najbardziej znanych emblematów związanych z Janem Pawłem II. Na obydwu stronach banknotu wprowadzono też motyw kluczy Piotrowych spiętych sznurem.
Data emisji banknotu upamiętniającego Jana Pawła II została wyznaczona na 16 października 2006 r., czyli w rocznicę wyboru kard. Karola Wojtyły na papieża. Prace nad przygotowaniem banknotu rozpoczęły się w 2005 roku.
Wizerunek Papieża-Polaka już dwanaście razy znalazł się na monetach emitowanych przez NBP. Począwszy od 1982 roku do obiegu trafiło w sumie 47 rodzajów monet. Impulsem do kolejnych emisji były najczęściej papieskie pielgrzymki lub jubileusze pontyfikatu.