Płock: obchody ku czci Żołnierzy Wyklętych z rekonstrukcją historyczną

IV Płocki Marsz Pamięci Żołnierzy Wyklętych, bieg „Tropem wilczym”, odsłonięcie tablicy ku czci Elżbiety Kozaneckiej ps. „Basia” i wystawa plakatu „Bohaterowie z cienia”, znalazły się m.in. w programie kilkudniowych obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych (26 lutego – 1 marca). Płocczanie modlili się także za Żołnierzy Wyklętych podczas Mszy św. w ich intencji.

Kilkudniowe obchody ku czci Żołnierzy Wyklętych rozpoczęły się w Płocku 26 lutego. W NovymKinie „Przedwiośnie” zorganizowano spotkanie z kpt. Weroniką Sebastianowicz – prezesem Związku Żołnierzy Armii Krajowej na Białorusi, połączone z projekcją filmu „Weronika i jej chłopcy”. Nazajutrz w Wieży Ciśnień odbył się wernisaż wystawy pokonkursowej na plakat pt. „Bohaterowie z cienia”.

W niedzielę 28 lutego po raz kolejny zorganizowano bieg „Tropem wilczym – bieg pamięci Żołnierzy Wyklętych”. Uczestnicy mieli do pokonania dwa dystanse: 6 km lub 1963 m – w tym roku zginał ostatni Żołnierz Wyklęty – Józef Franczak ps. Lalek.

Tego samego dnia sprzed płockiej parafii św. Stanisława Kostki po raz czwarty wyruszył Płocki Marsz Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Każdy w uczestników miał przyczepiony znak marszu: charakterystyczną biało-czerwoną czwórkę. Uczestnicy doszli do ul. Kościuszki, w okolice parafii św. Maksymiliana Kolbego (na Górkach”). Na budynku plebanii zawieszono czerwone flagi i tabliczki: z adresem „Bieruta 8” oraz nazwą instytucji „Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego”. Przed nim odbył się rekonstrukcja historyczna, przedstawiająca odbicie więźniów UB przez Żołnierzy Wyklętych.

Podczas rekonstrukcji dr Jacek Pawłowicz, płocczanin, pracownik IPN przypomniał, że w grudniu 2015 roku instytut prowadził prace poszukiwawcze na terenie byłej komendy MO w Płocku, będą one kontynuowane: „Ekipa prof. Krzysztofa Szwagrzyka odnalazła wtedy szczątki trzech osób. Jeden z nich miał przy sobie guziki z orzełkami w koronie. Wojskowe guziki. To był żołnierz wyklęty” – stwierdził historyk.

Potem w kościele wierni podczas Mszy św. modlili się w intencji Żołnierzy Wyklętych: „Zachować się jak trzeba…Czy to nie powinna być tęsknota wszystkich szlachetnych ludzi? – zastanawiał się ks. Tadeusz Łebkowski, proboszcz parafii, przypominając postać Danuty Siedzikówny ps. Inka z V Brygady Wileńskiej. – Oni tak kochali ten nasz kraj, język, naszą ziemię, te wszystkie ślady wysiłku ducha i pracy, które zwykliśmy nazywać kulturą tak kochali, że znosili straszne doświadczenia prześladowań, więzienia, wreszcie oddawali życie” – głosił kaznodzieja.

Ponadto podczas niedzielnych obchodów w Płocku odczytano list prezydenta RP Andrzeja Dudy do organizatorów i uczestników Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych: „Po pierwszej śmierci czekała ich śmierć druga. Wieczne zapomnienie. Mieli zniknąć na zawsze, pozbawieni własnego grobu, bez nekrologu w gazecie i wzmianki w podręcznikach historii. Bardzo długo mogło się zdawać, że ten zamysł się powiódł. Szykany wobec weteranów podziemia i ich rodzin oraz fałszowanie prawdy historycznej kontynuowano aż do roku 1989” – zaznaczył prezydent.

We wtorek 1 marca w LO im. Wł. Jagiełły została odsłonięta pamiątkowa tablica, poświęcona Elżbiecie Kozaneckiej ps. Basia, żołnierzowi AK i NZW, zabitej przez UB w 1949 r. w Gałkach koło Płocka. Tego samego dnia o godz. 13.00 w LO im. Marsz. St. Małachowskiego w galerii zasłużonych Małachowiaków odsłonięto zostaną portrety dwóch Żołnierzy Wyklętych z ziemi płockiej: por. Zdzisława Kisielewskiego i ppor. Władysława Dubielaka. Ponadto w auli szkoły uczniowie i goście obejrzeli film „Żołnierze Wyklęci”.

Tego samego dnia wieczorem w płockiej „Stanisławówce” odprawiono kolejną Mszę św. w intencji Żołnierzy Wyklętych. Po niej grupa biegaczy z pochodniami wyruszyła na osiedle Podolszyce Północ, do ronda im. Żołnierzy Wyklętych. Bieg nie miał charakteru rywalizacji sportowej, lecz był formą uczczenia pamięci polskich bohaterów, w atrakcyjnej dla młodych ludzi formie.

Organizatorami płockich obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych byli: Stowarzyszenie Historyczne im. 11 Grupy Operacyjnej NSZ, Stowarzyszenie Pro Patria, warszawski oddział Instytutu Pamięci Narodowej, Parafialno-Uczniowski Klub Sportowy „Viktoria” i Zespół Szkół Technicznych oraz Stowarzyszenie Sympatyków Klubu Wisła Płock.