Płock: odsłonięcie tablicy ku czci ks. Stefana Niedzielaka, kapelana AK

Tablicę ku czci ks. Stefana Niedzielaka, kapelana Armii Krajowej i Rodzin Katyńskich, zamordowanego w 1989 roku w niewyjaśnionych okolicznościach, odsłonięto 21 czerwca w parafii św. Wojciecha na osiedlu Podolszyce Południe w Płocku. Mszy św. z udziałem rodziny ks. Niedzielaka przewodniczył bp Roman Marcinkowski.

Bp Marcinkowski w homilii powiedział, że znał osobiście ks. Stefana Niedzielaka oraz jego rodzinę: w 1965 roku, zaraz po święceniach kapłańskich, został wikariuszem w parafii Imielnica, na terenie której mieszkali Niedzielakowie. W ich domu odbywały się zresztą katechezy.

„Polska oczekuje prawdy o swej niedawnej przeszłości nie po to, aby pogłębić proces społecznych podziałów, ale po to, aby na gruncie prawdy, wolnym od fałszu i niedomówień, budować swoją przyszłość” – podkreślił biskup pomocniczy.

Dodał, że Polacy mają prawo do nazywania rzeczy po imieniu, do moralnego osądu przeszłości i zadośćuczynienia. Mają też obowiązek domagać się tego w imieniu „tysięcy ludzi zamordowanych w niewyjaśnionych okolicznościach”, bo silne państwo to takie, które „prawdę ma w cenie, nawet trudną i bolesną”.

W czasie Mszy św. bp Marcinkowski dokonał poświęcenia i odsłonięcia tablicy, towarzyszyła mu m.in. bratowa ks. Niedzielaka – Krystyna Niedzielak. Podczas odsłonięcia Hubert Chiczewski zagrał hejnał płocki.

Wykonana z ciemnego granitu tablica ku czci ks. prał. Stefana Niedzielaka umieszczona została na ścianie kościoła pod chórem. Zawarto na niej życiorys oraz dokonania kapłana – patrioty, który walczył o pamięć o Katyniu, i został zamordowany przez „nieznanych sprawców”.

Inicjatorem powstania tablicy było Stowarzyszenie Historyczne im. 11 Grupy Operacyjnej NSZ, natomiast jej fundatorem parafia św. Wojciecha na Podolszycach Południe z proboszczem ks. kan. Jerzym Ławickim.

Na płockiej uroczystości obecna była rodzina ks. Niedzielaka, Stowarzyszenie Rodzina Katyńska w Warszawie, Światowy Związek Armii Krajowej w Warszawie, komendant miejski Policji w Płocku insp. Jarosław Hofman, reprezentanci organizacji kombatanckich, przedstawiciele rady miasta Płocka, poczty sztandarowe płockich szkół, w tym LO im. Wł. Jagiełły, do którego uczęszczał Stefan Niedzielak.

Ks. prałat Stefan Niedzielak urodził się 1 września 1914 r. w Podolszycach, wówczas wsi pod Płockiem, obecnie jest to dzielnica Płocka. Ukończył LO im. Wł. Jagiełły w Płocku, a następnie seminarium duchowne w Warszawie, Święcenia kapłańskie przyjął 23 czerwca 1940 r. z rąk ks. bpa Stanisława Galla. W czasie okupacji niemieckiej był kapelanem Łódzkiego Okręgu AK, kierował pracami Głównej Rady Opiekuńczej. Był współpracownikiem Delegatury Rządu na Kraj, dzięki czemu wcześnie poznał raport komisji Czerwonego Krzyża o zbrodni katyńskiej. W czasie okupacji był też kurierem przewożącym zaszyfrowane komunikaty z Warszawy do Krakowa dla ks. abp. Adama Sapiehy. Latem 1944 r. przewiózł do Krakowa tzw. depozyt katyński, czyli dowody z przeprowadzonej przez Niemców ekshumacji grobów w Katyniu[. Brał udział w powstaniu warszawskim. W roku 1946 r. powrócił do Warszawy i wstąpił do tajnej organizacji Wolność i Niezawisłość. Ukrywał się przed aresztowaniami. Kierował odbudową kościoła Świętej Trójcy na Solcu i kościoła Wszystkich Świętych przy placu Grzybowskim.

W 1956 r. został proboszczem parafii św. Karola Boromeusza na warszawskich Powązkach. Od 1961 r. był proboszczem parafii Matki Boskiej Loretańskiej na Pradze i jednocześnie duszpasterzem służby zdrowia. W 1977 r. ponownie został proboszczem na Powązkach, gdzie zapoczątkował odprawianie Mszy św. za Ojczyznę. W latach 80. wraz z Wojciechem Ziembińskim zaczął tworzyć Sanktuarium „Poległym i Pomordowanym na Wschodzie” w kościele św. Karola Boromeusza na Powązkach. Został kapelanem Warszawskiej Rodziny Katyńskiej i upominał się o ujawnienie prawdy katyńskiej. Wspierał repatriantów z Rosji i Kazachstanu, organizował wysyłkę książek do Polaków żyjących w krajach dawnego Związku Radzieckiego. Zainicjował wzniesienie Krzyża Katyńskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach 31 lipca 1981 r., który to pomnik SB jeszcze tej samej nocy usunęła.

Za swoją działalność niepodległościową był nieustannie nękany i szykanowany, otrzymywał listy i telefony z pogróżkami, bezpieka wielokrotnie podejmowała próby zastraszenia go, pobicia czy porwania. Zginął zamordowany (prawdopodobnie ciosem karate) przez „nieznanych sprawców” w swojej plebanii na Powązkach w nocy z 20 na 21 stycznia 1989 r. W Zakładzie Medycyny Sądowej Akademii Medycznej stwierdzono szereg zewnętrznych obrażeń w okolicy twarzy i głowy oraz złamanie kręgosłupa szyjnego, mimo to ówczesne ministerstwo spraw wewnętrznych wykluczało morderstwo. Sprawę śmierci kapłana umorzono 2 października 1990 r. O zabójstwo podejrzewano SB oraz KGB. Z akt sprawy zabójstwa ks. Stefana Niedzielaka w niejasnych okolicznościach zniknęły materiały zabezpieczone podczas sekcji zwłok i ślady zabezpieczone na miejscu zbrodni.

W 2008 r. „za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, za osiągnięcia w pracy zawodowej i społecznej” został odznaczony pośmiertnie przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.