Polsko-niemiecka wymiana listów biskupów stanie się światowym dziedzictwem dokumentalnym

Uznana za historyczną wymiana listów między polskimi i niemieckimi biskupami katolickimi z 1965 r. ma zostać wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa Dokumentalnego UNESCO. Polski komitet nominacyjny złożył odpowiedni wniosek do UNESCO, poinformowała we wtorek archidiecezja kolońska. Decyzja ma zostać podjęta wiosną 2025 roku.

Wymiana listów między biskupami jest uważana za jeden z pierwszych i najważniejszych kroków w kierunku polsko-niemieckiego pojednania po II wojnie światowej. W liście do niemieckich biskupów z 18 listopada 1965 r. polscy hierarchowie  sformułowali m.in. słynne słowa „Udzielamy przebaczenia i prosimy o przebaczenie”. Z jednej strony odnosili się do inwazji Niemiec na Polskę w 1939 roku i okrucieństw wojny, a z drugiej do wypędzenia Niemców pod koniec wojny w 1945 roku.

Jak informuje archidiecezja, wniosek został zainicjowany przez wrocławski ośrodek „Pamięć i Przyszłość” i jest wynikiem inicjatywy arcybiskupów wrocławskiego, warszawskiego i kolońskiego.

Wymiana listów składa się z trzech dokumentów. Zawiera przesłanie polskich biskupów, które obecnie znajduje się w archiwum historycznym archidiecezji kolońskiej. Korespondencja zawiera również projekt rękopisu polskiego listu autorstwa ówczesnego biskupa wrocławskiego Bolesława Kominka, który jest przechowywany w archiwum archidiecezji wrocławskiej, a także odpowiedź biskupów niemieckich z dnia 5 grudnia 1966 r., która znajduje się w archiwum archidiecezji warszawskiej. Zgodnie z przekazanymi informacjami, te trzy dokumenty można obecnie obejrzeć również na stronie internetowej Ośrodka „Pamięć i Przyszłość” pod adresem www.reconciliation.eu.

„Jestem wdzięczny, że ten list, który jest świadectwem nadziei na pojednanie, zwłaszcza w czasach globalnych napięć, został zaproponowany do wpisania na międzynarodową listę Światowego Dziedzictwa Dokumentalnego UNESCO. Zachowujemy w naszym archiwum ważny element europejskiej kultury pamięci, który wniósł znaczący wkład w polsko-niemieckie porozumienie międzynarodowe. Pomimo ciężkich cierpień spowodowanych niesprawiedliwością popełnioną przez nazistowskie Niemcy, nasi polscy współbracia zwrócili się do nas” – powiedział kard. Rainer Maria Woelki, arcybiskup Kolonii.

Światowe Dziedzictwo Dokumentacyjne obejmuje książki, rękopisy, partytury muzyczne, obrazy, nagrania dźwiękowe i filmowe o wyjątkowej wartości dla historii ludzkości. Lista UNESCO „Pamięć Świata” liczy obecnie 496 wpisów. Znajduje się na niej siedemnaście obiektów dziedzictwa dokumentacyjnego zgłoszonych przez Polskę, m. in. autograf dzieła Mikołaja Kopernika „De revolutionibus”, przechowywany przez Bibliotekę Jagiellońską w Krakowie, rękopisy Fryderyka Chopina w Narodowym Instytucie Fryderyka Chopina w Warszawie, Tablice 21 Postulatów Gdańskich z Sierpnia 1980, przechowywane przez Centralne Muzeum Morskie w Gdańsku.