Postulat usunięcia krzyża jest nieuzasadniony

Postulat Janusza Palikota o usunięciu krzyża z sali sejmowej jest absolutnie nieuzasadniony – uważa prof. Andrzej Zoll. Ocenia jednocześnie, że do dobrego wyniku wyborczego Palikota przyczyniła się w pewnym stopniu także hierarchia Kościoła.

Zdaniem byłego przewodniczący Trybunału Konstytucyjnego w Kościele potrzeba dziś „więcej rozmowy” o sprawach publicznych.

Poniżej publikujemy treść rozmowy:

KAI: Jak ocenia Pan pomysł posła Palikota by z sali Sejmu usunąć krzyż?

– To postulat absolutnie nieuzasadniony. Tym bardziej, że sprawa została rozstrzygnięta także przez Europejski Trybunał Praw Człowieka, który rozpatrywał sprawę włoską. Trybunał, po pewnych wahaniach orzekł jednak, że krzyż w przestrzeni publicznej nie stanowi naruszenia praw podstawowych. Myślę, że polska tradycja, tożsamość zawsze widziała w krzyżu pewne podstawowe wartości, nie było to zwrócone przeciwko komukolwiek. Wobec tego nie widzę powodu, ażeby krzyż miał zniknąć.

KAI: Myśli Pan, że przy obecnym kształcie parlamentu, „walka o krzyż” będzie trwałym elementem toczonych tam dyskusji?

– Bardzo bym nie chciał, by tak się stało, bo mamy naprawdę bardzo wiele spraw do załatwienia a to jest trochę temat zastępczy. Po prostu ta nieliczna stosunkowo grupa chce zaistnieć, chce pokazać swoją siłę ale też – muszę to powiedzieć z przykrością – wykorzystuje pewne błędy, które zostały popełnione przez hierarchię kościelną.

KAI: Co konkretnie ma Pan na myśli?

– Angażowanie się w kampanię wyborczą (choć w tej ostatniej było to może mniej widoczne niż w prezydenckiej, ale także) oraz działanie ośrodka toruńskiego, które jest czynnikiem, który w wielu środowiskach wzmacnia pozycję radykalnych grup, które chcą wojny z Kościołem.

KAI: Sądzi Pan zatem, że taki a nie inny styl obecności Kościoła miał wpływ na wynik wyborczy?

– Tak jest, na wzmocnienie się grupy Palikota, to na pewno. To, że ta grupa weszła do Sejmu i to na trzecim miejscu, w dużym stopniu było efektem stylu działania niektórych hierarchów Kościoła.

KAI: Myśli Pan, że obecna konfiguracja sejmowa spowoduje szczególnie ostre debaty światopoglądowe – o krzyż, aborcję, in vitro?

– Na pewno.

KAI: A czy będą one najostrzejsze od przełomu 1989 r.?

– Może nie. Pamiętajmy o latach, kiedy chodziło o ratyfikację konkordatu. Napięcie było wówczas też bardzo poważne. Ale boję się, że może to być bardzo silne.

KAI: Wobec tego co – jako prawnik, katolik, uczestnik ogólnospołecznych dyskusji – doradziłby Pan instytucji Kościoła w dziedzinie owego niedomagającego stylu jego obecności w przestrzeni publicznej?

– Więcej rozmowy. Bardzo doradzałbym, abyśmy i wewnątrz Kościoła zaczęli o rozmawiać sprawach publicznych, także z hierarchami. Taka rozmowa jest konieczna. Brakuje mi trochę stylu, który był niegdyś w naszym Kościele, tego co robił ks. Tischner czy abp Życiński. Tego nie mamy.

KAI: Myśli Pan, że do takiej debaty, z otwartym mówieniem o ważnych kwestiach, jednak dojdzie?

– To jest konieczne, w przeciwnym razie będziemy mieć coraz silniejsze wzmacnianie skrzydła, które dziś jest tak głośne.

Rozmawiał Tomasz Królak