Poznań: VII Dzień Genealoga

O zasobach Archiwum Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu, zapisach metrykalnych z XVIII i XIX wieku dotyczące imion, nazwisk oraz statusu chłopów wielkopolskich, a także o historii nieistniejącego cmentarza parafii św. Marcina przy ulicy Towarowej w Poznaniu mogli dowiedzieć się 20 września uczestnicy VII Dnia Genealoga.

Spotkanie w sali Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu wzbogacił pokaz umundurowania żołnierskiego z lat 1914-1920.

Jarosław Matysiak przedstawił historię siedziby Archiwum PAN w Poznaniu, które obecnie mieści się w budynku Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Prelegent omówił zasób materiału genealogicznego zasłużonego archiwisty prof. Kazimierza Karczmarczyka oraz wybitnego archeologa prof. Józefa Kostrzewskiego. „W naszych zasobach są materiały biograficzne, życiorysy, świadectwa legitymacje i nominacje oraz materiały rodzinne” – podkreślił Matysiak. Zaznaczył, że jest to bardzo bogate źródło wiedzy o zasłużonych naukowcach.

Wybrane przykłady zapisów metrykalnych z XVIII i XIX wieku dotyczące imion, nazwisk oraz statusu chłopów wielkopolskich zaprezentował Krzysztof Raniowski. „Imiona Kazimierz i Gottfried w XVIII i XIX w. były używane wymiennie, a Johan, Georg i Adalbert występowały w zestawieniach” – zauważył Raniowski. Zaznaczył, że w XVIII w. mąż nie przyjmował nazwiska żony w dzisiejszym rozumieniu, tylko nazwisko przypisane do jej zagrody. Niektóre nazwiska odimienne powstawały jeszcze w XIX stuleciu, wypierając poprzednie nazwiska. „Trzeba być ostrożnym w analizie imion i nazwisk z XVIII i XIX w., bowiem odczytywane dosłownie, mogą wprowadzić w błędną interpretację, zwłaszcza że imiona często należały w tych stuleciach do kultury niemieckiej” – stwierdził prelegent.

Niezwykle ciekawą historię nieistniejącego cmentarza parafii św. Marcina przy ulicy Towarowej w Poznaniu przybliżył Maciej Czarnecki z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Cmentarz należał do parafii św. Marcina i istniał od 1824 r. „Początkowo parafian chowano dookoła kościoła, w 1824 r. parafia dostała w wieczyste użytkowanie teren na przedmieściach Poznania z przeznaczeniem na cmentarz” – mówił prelegent. Przypomniał, że pierwotnie pochowani zostali tutaj zasłużeni Wielkopolanie, Hipolit Cegielski czy Karol Marcinkowski. „Dopiero później ich szczątki zostały przeniesione na Cmentarz Zasłużonych na Wzgórzu św. Wojciecha” – podkreślił Czarnecki. Cmentarz wygaszano od 1911 r. W latach 60. ubiegłego wieku w miejscu cmentarza poprowadzono trasę tramwajową, istniejącą do dziś.

Spotkanie zakończył pokaz umundurowania żołnierskiego z lat 1914-1920, zaprezentowany przez Stowarzyszenie Grupa Rekonstrukcji Historycznej 3 Bastion Grolman.

Organizatorem VII Dnia Genealoga były Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu oraz Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne „Gniazdo”.